انواع موسیقی و تفاوت غزل با ترانه از نگاه آیتالله جوادی آملی؛
ایرانیان به آواز بیش از نواختن علاقه دارند
موسیقی ما - آیتالله جوادیآملی در پاسخ به پرسشی پیرامون موسیقی ضمن بیان خاطرهای در این خصوص، اقسام موسیقی و تفاوت غزل با ترانه را تبیین کرد. این مفسر قرآن در پاسخ به این سئوال که به نظر شما، موسیقیهای متداول چه تأثیری بر روان آدمی میگذارد؟ مرقوم داشت: «ابن سینا (رحمهالله) در نمط نهم اشارات و تنبیهات مینویسد: گاهی عارف به «نغمه رخم»، یعنی آهنگ ملایم نیاز دارد تا او را متّعظ کند. در درس مرحوم الهی قمشهای (قدسسرّه)، وقتی به این قسمت از شرح اشارات رسیدیم (سه نفر در آن درس حاضر بودیم)، پس از درس، از استاد اجازه گرفتیم تا جناب آقای ربّانی خراسانی که از علمای بزرگ تهران بود (یکی از آن سه نفر)، هر شب پس از درس، یکی از غزلهای استاد را برای ما بخوانند که ایشان هم اجازه دادند.
گاه مناجات، یک جوان را اداره میکند.گاه نیز یک غزل یا قصیده، کمبودهای درونی او را ترمیم میکند؛ امّا لذت غزل هرگز در ترانه یافت نمیشود. ترانه لذتی کاذب ایجاد میکند؛ اما غزل شهدی است که لذت صادق را به همراه دارد و تا پایان عمر با انسان همراه است. غزلهای حافظ و سعدی چنین است.
به هر حال، اگر کسی خود را با ترانه سرگرم کند، در سنین بالاتر، خود متوجه میشود که با ذائقه او هماهنگ نیست، در حالی که انسان با مناجات و غزل انس دیگری دارد. غزل حافظ همیشه میماند و هرچه سن بالاتر برود، انسان با آن بیشتر مأنوس میشود.
همه میدانیم که آهنگهای طربانگیز، خوی حیوانی را در ما زنده میکند. آهنگهایی که فرشتهمَنِشی را در آدم احیا میکند، به انسان سبکباری میدهد و بشر را از شهوت و غضب دور میکند نیز میشناسیم. به آهنگهای مشکوک گوش نمیدهیم.
موسیقی بر سه قسم است: ۱. موسیقی هایی که حالتی روحانی در انسان ایجاد میکند که اشکال ندارد. ۲. موسیقیهایی که به مجالس لهو و لعب اختصاص دارد و شهوت را تحریک میکند که این دسته نامشروع است. ۳. دستهای از موسیقیها هم مشکوک است، پس با داشتن راه صحیح، دیگر به دنبال مشکوک نمیرویم. خواندن غزلها و مناجاتها با صدای خوب، خصیصه ما ایرانیان است. ما ایرانیان به آواز بیش از نواختن علاقه داریم که بسیار خوب است و بیش از آن هم نیاز نیست.
در فرهنگ شیعی ما، مستحب است کسی که اذان میگوید، «صیّت»، یعنی خوش صوت باشد تا نیاز قوه سامعه تأمین شود. اشعار خوبی وجود دارد که اگر با صدای خوش خوانده شود، این نیاز انسان را تأمین میکند. از طرفی، اشعاری که در اثر پیمودن این راه فرا گرفته، همه عمر برای او میماند و هرچه سن بالاتر میرود، بهره او از این اشعار بیشتر میشود».
گاه مناجات، یک جوان را اداره میکند.گاه نیز یک غزل یا قصیده، کمبودهای درونی او را ترمیم میکند؛ امّا لذت غزل هرگز در ترانه یافت نمیشود. ترانه لذتی کاذب ایجاد میکند؛ اما غزل شهدی است که لذت صادق را به همراه دارد و تا پایان عمر با انسان همراه است. غزلهای حافظ و سعدی چنین است.
به هر حال، اگر کسی خود را با ترانه سرگرم کند، در سنین بالاتر، خود متوجه میشود که با ذائقه او هماهنگ نیست، در حالی که انسان با مناجات و غزل انس دیگری دارد. غزل حافظ همیشه میماند و هرچه سن بالاتر برود، انسان با آن بیشتر مأنوس میشود.
همه میدانیم که آهنگهای طربانگیز، خوی حیوانی را در ما زنده میکند. آهنگهایی که فرشتهمَنِشی را در آدم احیا میکند، به انسان سبکباری میدهد و بشر را از شهوت و غضب دور میکند نیز میشناسیم. به آهنگهای مشکوک گوش نمیدهیم.
موسیقی بر سه قسم است: ۱. موسیقی هایی که حالتی روحانی در انسان ایجاد میکند که اشکال ندارد. ۲. موسیقیهایی که به مجالس لهو و لعب اختصاص دارد و شهوت را تحریک میکند که این دسته نامشروع است. ۳. دستهای از موسیقیها هم مشکوک است، پس با داشتن راه صحیح، دیگر به دنبال مشکوک نمیرویم. خواندن غزلها و مناجاتها با صدای خوب، خصیصه ما ایرانیان است. ما ایرانیان به آواز بیش از نواختن علاقه داریم که بسیار خوب است و بیش از آن هم نیاز نیست.
در فرهنگ شیعی ما، مستحب است کسی که اذان میگوید، «صیّت»، یعنی خوش صوت باشد تا نیاز قوه سامعه تأمین شود. اشعار خوبی وجود دارد که اگر با صدای خوش خوانده شود، این نیاز انسان را تأمین میکند. از طرفی، اشعاری که در اثر پیمودن این راه فرا گرفته، همه عمر برای او میماند و هرچه سن بالاتر میرود، بهره او از این اشعار بیشتر میشود».
منبع:
ایسنا
تاریخ انتشار : سه شنبه 31 خرداد 1390 - 00:00
دیدگاهها
جالب
مرسی موزیک ما
ostad javadi amoli marde bozorgi hastand , sohbatashun dar morede musighi besiyar delneshin va zibast
mamnun az musicema
با درود بی کران!
با سپاس فراوان از موسیقی ما بایت درج این مقاله.
به درستی که اگر جایگاه ترانه و شعر به درستی شناخته می شد، دیگر شاهد انتشار موزیک های سخیف در بازار پر تلاطم موسیقی نبودیم!
بسیار ممنونم از تیم مدیریت !
من امروز با این سایت آشنا شدم و فهمیدم این سایت بر خلاف 99 درصد سایت های موسیقی علاوه بر رعایت کپی رایت و احترام به تولید کننده ، امکانات خوبی هم برای بازدید کننده قرار داده .
واقعا از تیم مدیریت تشکر میکنم .
در ضمن استاد جوادی آملی یکی از عالم ترین افراد عصر حاضر در جهان هستن .
آدم تیز بین میخواد تا جواب سوالاتی که برای عموم مبهم مونده رو از ایشون بپرسه و علم این حضرت عالی قدر رو به ما هم برسونه !
افزودن یک دیدگاه جدید