موسیقی ما - «ما اهل هم بودیم، هم شب و هم فانوس...کجا گمت کردم کجای این کابوس». این بیت از ترانه ای است که بین مخاطبان طرفداران زیادی پیدا کرد و «حسن علیشیری» با سرایش آن بیش از پیش بین مخاطبان مطرح شد. محبوبیت همین بیت باعث شد تا این ترانه سرای بی حاشیه عنوان دومین کتاب شعر خود را از دل آن انتخاب کند. کتاب «ما اهل هم بودیم» که در برگیرنده 95 ترانه از سروده های حسن علیشیری است از سوی انتشارات «فصل پنجم» منتشر شد. همزمان با انتشار این کتاب به سراغ علیشیری رفتیم و دقایقی را گپ زدیم. گفتگو با این ترانه سرا که روایتگر بخشی از ده سال گذشته او است در ادامه پیش روی شما قرار دارد:
 

• *این کتاب شامل چند ترانه شما است؟

اين کتاب 168 صفحه است و شامل 95 ترانه‌ای است که از سال 83 تا امروز نوشته ام. بخشی از این ترانه‌ها توسط خوانندگانی همچون زنده یاد «ناصر عبداللهی» و «رضا یزدانی» اجرا شده اند. بخشی دیگر هم ترانه هایی است که هنوز اجرا نشده اند و برای اولین بار در این کتاب منتشر می شوند. در سال 83 مجموعه دیگری به نام «می بوسمت ای ماه» را توسط انتشارات «دارینوش» منتشر کرده بودم. پس از آن به دلایل مختلفی مجموعه دیگری منتشر نکردم و این مجموعه جدید گزیده ای از کارهای یک دهه اخیر من است.
 

• *چه دلیلی باعث این وقفه ده ساله بود؟

یکی از دلایل به وسواس خودم باز می گشت که ترجیح می دادم به جای مجموعه های متعدد و ضعیف، تلاش کنم که مجموعه‌ای قابل قبول ارائه کنم. بخشی دیگر هم به دلیل شرایط فرهنگی خاص دولت گذشته بود. ممیزی که روی کتاب ها صورت می گرفت به شکلی بود که ترجیح می‌دادم اصلا مجموعه ای را برای مجوز ارائه نکنم. به این دو دلیل ترجیح دادم که کتاب ترانه طی این سالها نداشته باشم. از سوی دیگر هم این پیشنهاد از سوی دوستان انتشارات «فصل پنجم» ارائه شد و پس از بررسی به این نتیجه رسیدم که از لحاظ زمانی مناسب است و ترانه ها هم به تعداد و شاید کیفیتی رسیده اند که قابل عرضه باشند.
 

• *البته فکر می کنم تعداد ترانه های شما در ده سال اخیر بیش از این 95 ترانه باشد.

بله همینطور است گرچه من متاسفانه خيلی پرکار نیستم. شاید یکی از دلایلی که زودتر مجموعه ترانه منتشر نکردم همین کم کاری من در موضوع ترانه طی سال های اخیر هم بوده است. امیدوارم پس از انتشار این کتاب فعالیت بیشتری داشته باشم.
 

• *برای انتخاب ترانه ها چه ملاک هایی داشتید؟ سلایق خودتان بیشتر اهمیت داشت یا ترانه هایی  انتخاب شد که پاپیولارتر بودند و به خواست مخاطبان نزدیک بود؟

هر دو این عوامل دخیل بود. به هر حال زمانی که روی چنین مجموعه ای کار می شود، مخاطب مردم هستند و ترانه هایی انتخاب می شوند که مردم با آنها خاطره دارند. البته این شانس را نداشتم که ترانه های زیادی از من منتشر شده باشد اما آن دسته از کارهای مورد علاقه مخاطبان را هم انتخاب کرده‌ام. علاوه بر آن سعی کردم که ترانه های این مجموعه حداقلی از استانداردهای کیفی را داشته باشند.
 

• *به چه دلیل این اسم را برای کتاب انتخاب کردید؟

ترانه «کجا گمت کردم» را رضا یزدانی عزیز با موسیقی «کارن همایونفر» اجرا کرده که خوشبختانه طی سال های اخیر شنیده شده و مورد استقبال قرار گرفته است. مخاطبان هم با آن ارتباط برقرار کردند و من هم ترجیح دادم که یک سطر از این ترانه را به عنوان اسم کتاب انتخاب کنم. علاقه شخصی من به این ترانه و اقبال مخاطبان نسبت به آن هم من را به این سمت برد که چنین اسمی را انتخاب کنم.
 

• *من طی چند ماه اخیر با ترانه سراهایی که مجموعه آثار خود را منتشر کردند گفتگوهایی داشتم و این سوال را از همه دوستان پرسیدم که چرا کتاب خود را به صورت الکترونیک یا دکلمه منتشر نکردید؟ شما چه دلیلی داشتید؟ در حالی که کتاب کاغذی دیگر طرفدار چندانی مثل قدیم ندارد.

من موافق نیستم که کتاب کاغذی مخاطب ندارد. با وجود تمام تکنولوژی های نوينی که در حوزه نشر استفاده می شود باز هم کتاب چاپی و کاغذی طرفدار دارد. گرچه من منکر هیچ کدام از آن اشکال نوین کتاب نیستم و حتما هم خودم در آینده این کار را انجام می دهم. متاسفانه در کشور ما ساز و کار قانونی این موضوع هنوز به صورت كامل به وجود نيامده است. با اين حال خوشبختانه طی سال های اخیر وب سایت هایی به شکل قانونی نسبت به فروش کتاب الكترونيک و سایر محصولات فرهنگی اقدام می کنند. من هم طی هماهنگی با ناشر، این کتاب را به صورت الکترونیکی روی وب سایت های قانونی قرار خواهم داد. قرار ما این است که تقريباً همزمان با ارائه نسخه کاغذی، نسخه الکترونیک هم منتشر شود. درباره فرمت صوتی که اشاره کردید معتقدم می تواند مکمل كتاب باشد. سعی می کنم کل کتاب یا بخش هایی از آن را طی فرصت های آینده به شکل صوتی منتشر کنم. طبيعتاً اجرای چنین تصمیماتی به میزان استقبال از کتاب بستگی دارد. در نهايت خودم به شدت موافق فضاهای جدید انتشار هستم و سعی می کنم تا جایی که در توانم باشد به سراغ آنها بروم.
 

• *شاید این سوال من کلیشه ای باشد اما واقعا کدام یک از ترانه های این کتاب را بیشتر دوست دارید؟

به واقع نمی توانم ترانه‌ خاصی را انتخاب کنم. من همیشه این حس را دارم که تازه ترین کارهای من، بهترین کارهايم هستند. این بدان معنا نیست که کارهای قدیمی تر را دوست ندارم یا نمی پسندم. طبیعی است که هرچه جلوتر می رویم و سن بیشتر می شود و تجربیات هم افزایش پیدا می کند، نسبت به کاری که انجام می دهیم رضایت بیشتری داریم. گرچه من در این کتاب چند ترانه هم قرار داده ام که سرايش آنها به بیش از یک دهه قبل باز می گردد. من از کتاب می بوسمت ای ماه حدود سه یا چهار ترانه را در اين كتاب قرار دادم. دو ترانه از آنها را شادروان ناصر عبداللهی اجرا کرده بود و دوست داشتم که در این کتاب هم یادگار و اسمی از ایشان باشد. این ترانه ها حداقل برای سیزده یا چهارده سال پیش هستند و از امروز من از لحاظ تاریخی دور هستند، اما من هنوز هم آن کارها را دوست دارم.
 

• *برخی از مخاطبان موسیقی به شما بابت آن ترانه «نوستالژی» که نوشتید و برخی دیگر از از آثارتان، لقب نوستالژی نویس را می دهند. می خواهم آیا بدانم این ویژگی در کتاب هم وجود دارد؟

این نظر لطف مخاطبان است و من، خودم و آثارم را در حدی نمی دانم که شایسته دریافت لقب خاصی باشند. واقعیت این است که از طرفی من در موقعیت هایی قرار گرفته ام و از من خواسته شده است که ترانه هایی از این دست را بنویسم و از طرف ديگر هم خودم به فضاهای نوستالژیک علاقه‌مندم. علاوه بر ترانه هایی که مخاطبان شنیده اند، ترانه های دیگری هم در این کتاب وجود دارد که فضايی نوستالژيک دارند. هميشه تلاش کرده‌ام فضاهای به روزتری را تجربه کنم و فقط از گذشته ننویسم. از همين رو به نوشتن از تهران امروز و زندگی مدرن معاصر تمايل زيادی دارم.
 

• *و صحبت پایانی؟

از زمانی که شروع به ترانه سرايی کردم همیشه از راهنمایی‌ها و کمک دوستان و همکارانم استفاده کرده ام، به همين دليل دوست دارم در این فرصت از همه‌ اين دوستان و همكاران تشکر کنم. امیدوارم این همکاران و سایر مخاطبان پیگیر ترانه، کتاب «ما اهل هم بودیم» را بخوانند و من را از نظرات و نقدهايشان مطلع كنند. من طی سال های گذشته به غیر از مقوله ترانه سرایی، سعی کرده‌ام به نقد ترانه هم بپردازم. اميدوارم که كتاب خودم هم مورد نقد و بررسي دوستان فعال در اين حوزه قرار گيرد. به هر صورت با انتشار ترانه به صورت مكتوب فرصت خوبی برای نقد و بررسی‌اش به وجود می‌آيد.