موسیقی ما - بهمن بابازاده: پس از اتفاقاتی که ارکستر سمفونیک و ارکستر ملی ایران در یکی دو سال اخیر درگیر آن بودند و وضعیت نابسامانی که برخی از ارکستر‌های ایران به آن دچار شده بود، مسئولین ذیصلاح تصمیم به تاسیس «موسسه ارکستر ایران» گرفتند تا از این طریق بتوانند مشکلات را برطرف و مسائل ارکسترهای ایران را بهتر و قوی‌تر مدیریت نمایند. این خبر در حالی منتشر شد که هیچ نامی برای مدیریت و به جریان انداخته شدن فعالیت‌های این موسسه به میان آورده نشده بود. ولی چندی پیش خبر رسید، این موسسه رسما تاسیس شده و «مهدی افضلی» به عنوان مدیرعامل موسسه ارکستر ایران و «حبیب صبور» به عنوان معاون اجرایی و مدیر ارکستر‌ها منصوب شده‌اند. همین بهانه‌ای شد که سراغ مدیران این موسسه برویم و پس از یکی دو هفته بالاخره بتوانیم پای صحبت آن‌ها بنشینیم. گفتگوی خبرنگار «موسیقی ما» را با این دو چهره می‌خوانید:

• نخستین سوال در خصوص وضعیت فعلی ارکسترملی و سمفونیک تهران است؟ آیا این دو ارکستر تعطیل شده‌اند؟

افضلی: باتوجه به تغییرساختاری اتفاق افتاده و نیز انتقال مدیریت مجموعه ارکستر‌ها به موسسه ارکسترایران، ایجاد وقفه بدیهی است. علاوه بر این، برگزاری آزمون برای تکمیل ظرفیت ارکستر‌ها از دیگر عواملی است که دال بر این وقفه می‌باشد. اما این موضوع به معنای تعطیلی ارکستر نبوده و در حال حاضر ارکستر تمرین‌هایش را برگزار می‌کند و به زودی در ایام قبل از برگزاری جشنواره بین المللی موسیقی فجر، برای اجرای برنامه به روی صحنه خواهند رفت.

• نحوه همکاری موسسه با مجموعه جدید ارکستر‌ها به چه صورتی خواهد بود؟

افضلی: پس از ثبت نام متقاضیان و برگزاری آزمون، تمامی اعضای ارکستر‌ها، بر اساس قرارداد با موسسه ارکستر ایران جذب و اشتغال خواهند یافت. در این خصوص نیز برنامه ریزی دقیقی برای رفع دغدغه‌های نوازندگان پیش بینی شده است.

• باتوجه به تغییرات رخ داده، برنامه ریزی تا پایان سال ۱۳۹۱ چیست؟

صبور: نخستین گام برگزاری آزمون سراسری به منظور ترمیم و تکمیل ظرفیت ارکستر ملی ایران، ارکستر سمفونیک و گروه هم آوازان (کــر) است. دفترچه آزمون چاپ و برای ادارات کل ارشاد استان‌ها ارسال شده است که بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته، آزمون دی ماه ۱۳۹۱ برگزار خواهد شد، که علاقمندان می‌توانند با مراجعه به آدرس www. iranian-orchestra. irبه صورت آنلاین ثبت نام نمایند یا در تهران به طبقه سوم تالار وحدت و در شهرستان‌ها به ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی (معاونت هنری) مراجعه و نسبت به دریافت دفترچه آزمون اقدام نمایند. براین مبنا تمامی تلاش بر این است که انشاءالله ارکس‌تر در جشنواره بین المللی موسیقی فجر رونمائی و تا پایان سال چند اجرای صحنه‌ای داشته باشند. از مهم‌ترین برنامه‌های پیش بینی شده در موسسه ارکستر ایران، ایجاد نگاه ویژه به موسیقی اصیل ایرانی در قالب تاسیس ارکس‌تر سنتی ایران می‌باشد. از دیگر برنامه‌هایی که به منظور بسترسازی برای استمرار فعالیت حرفه‌ای مجموعه ارکستر‌ها، تدوین شده است، ایجاد ارکسترهای پایه بر اساس جذب نوازندگان جدید از محل آزمون سراسری است. به روز رسانی تجهیزات و ملزومات مجموعه ارکستر‌ها، از عوامل و مولفه‌های ساختاری در ارتقای جایگاه این مجموعه است که در این راستا برنامه ریزی لازم برای خرید سازهای ارکستر‌ها برمبنای زمان بندی و نیاز صورت پذیرفته است. همچنین بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته در راستای ارتقای سطح کیفی مجموعه ارکستر‌ها، از حضور اساتید مطرح دیگر کشور‌ها در ارکس‌تر و برگزاری دوره‌های آموزشی بهره‌مند خواهیم شد.

• آیا در برنامه‌های پیش بینی شده بودجه‌ای برای ارکستر‌ها در نظر گرفته شده است؟

افضلی: در این خصوص معاون محترم امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مصاحبه‌های متعدد توضیحات مناسب و روشنی را ارایه داشته‌اند که دال بر تخصیص بودجه اختصاصی به موسسه ارکستر ایران برای انجام فعالیت مجموعه ارکستر‌ها است.

• ساختار موسسه ارکستر ایران را اگر قرار باشد به صورت اجمالی توضیح بدهید، چطور آنرا عنوان می‌کنید؟

صبور: این موسسه به منظور ارتقای سطح کیفی و کمی فعالیت‌های مرتبط با حوزه مجموعه ارکستر‌ها ایجاد شده است، که با مشاوره‌های صورت گرفته با اساتید موسیقی، ساختارهای موسسه بر اساس اصول فنی و ملزومات حرفه‌ای این حوزه تدوین و پیش بینی شده است، بر این مبنا هیچ نوازندهٔ مشترکی بین ارکستر‌ها وجود نخواهد داشت، هر ارکستر دارای شورای فنی مستقل مرکب از اساتید صاحب نام و مرتبط خواهد بود، همچنین هر ارکستر دارای سرپرستی مجزا خواهد شد.

• وضعیت رهبری در ارکستر‌ها چطور پیش بینی شده؟ این مبحث از آن بخش‌هایی ست که خیلی پر تنش شده.

صبور: مذاکرات متعددی با اساتید موسیقی برای تعیین رهبر دایم ارکستر‌ها انجام شده است اما از آنجایی که با تغییر ساختار، مجموعه ارکستر‌ها تکمیل ظرفیت و ترمیم می‌شوند. طبیعی است که ارکسترهایی که از شاکلهٔ جدید، اعضای جدید و شورای فنی نوین برخوردار هستند، با حسن استفاده از حضور رهبران می‌ه‌مان داخلی و خارجی، علاوه بر امکان و ظرفیت سنجی لازم، با تجمیع و بهره برداری از نظرات شورای فنی، دیگر اساتید موسیقی و سرگروه‌ها به انتخاب بهترین رهبران مجموعه ارکسترهااقدام خواهیم کرد. این عوامل در راستای نیل مجموعه ارکستر‌ها به جایگاه اصلی و شایسته موسیقی ایران خواهد بود که رسیدن به این اهداف و اجماع مستلزم صرف زمان خواهد بود.

• با توجه به تمامی صحبت‌ها و برنامه ریزی‌های انجام شده، چشم انداز آینده ارکستر‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

افضلی: سیاست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حفظ و حمایت کامل از مجموعهٔ ارکستر‌ها است و موسسه ارکستر ایران تحت حمایت معاونت هنری قرار دارد. براین مبنا، سیاست موسسه ارکستر ایران نیز حمایت همه جانبه و بی‌شائبه از اعضای ارکستر‌ها می‌باشد. حذف دیوان سالاری اداری، برگزاری آزمون سالانه، تخصیص بودجه مستقل برای ارکستر‌ها، شورای فنی اثربخش مرکب از اساتید صاحب نام، حسن استفاده از حضور رهبران میهمان داخلی و خارجی، حضور اساتید خارجی، برگزاری دوره‌های آموزشی، عدم وجود نوازنده مشترک بین ارکستر‌ها، تاسیس ارکسترهای پایه برای نخستین بار، ایجاد ارتباط مستقیم بین موسسه و اعضای ارکس‌تر، نوید بخش آینده‌ای مناسب و در خورشان موسیقی جمهوری اسلامی ایران است که انشاءالله با حمایت مسئولین، مساعدت اهالی موسیقی و اعضای ارکستر‌ها وتشریک مساعی رسانه‌ها، به منصهٔ ظهور خواهد رسید.