زبان تهرونی ترانه در نمایش های تخت حوضی
هنگامه مفید تصنیفهای نمایش «انسانم آرزوست» را میسازد
موسیقی ما - «هنگامه مفید» -شاعر و ترانه سرا- که از سالهای دور ترانههای ماندگار تخت حوضی را در کارنامه خود دارد، تصنیفهای نمایش «انسانم آرزوست» نوشته و کار داود فتحعلی بیگی را میسازد.
مفید درباره ترانههای نمایشهای شادی آور ایرانی گفت: «ترانه در اینگونه نمایشها باید معنی داشته باشد،حتی ترانههایی که از قدیم مانده است با دلیل و هدف مشخصی ساخته شده است و آنقدر گرم و با معنی بوده که هنوز هم استفاده میشود. وقتی تصنیف برای نمایش موزیکال ساخته میشود باید جوهره نمایش را بیان کند و استفاده موضوعی و ابزاری داشته باشد و گرنه به کار ضرر میزند، حتی وقتی تصنیف برای تعویض صحنه و پرکردن فضا هم استفاده میشود باید معنادار باشد و به بخشی از دغدغههای کارگردان بپردازد.»
هنگامه مفید با اشاره به اینکه مخاطبهای نمایش، اینروزها بسیار هوشمند شدهاند، گفت: «تصنیف سازی در نمایش بر اساس یک سری قوانین است مثل تعریف صحنه، هیجان و احساس کاراکتر و خبر از اتفاقی خاص و... اگر ترانه و تصنیف بیهدف و بدون مضمون ساخته و اجرا شود، تماشاگر حرفهای به راحتی متوجه میشود و به دل تماشاگر غیر حرفهای هم نمینشیند.»
او همکاری با داود فتحعلی بیگی را آرزوی دیرینه خود دانست و گفت: «همیشه آرزو داشتم که استاد فتحعلی بیگی به من پیشنهاد همکاری بدهد. تنها چند نفر هستند که زبان جذاب تهرونی را در نمایش های تخت حوضی خوب میدانند و باید قدرشان را بدانیم. داود فتحعلی بیگی یکی از این افراد است که من از دهه 50 تا کنون مقالههایش را با عشق پیگیری میکنم، ایشان به همراه استاد ستاری و لاله تقیان محقق و پژوهشگر این حوزه هستند و مقالات بسیار زیبا و پژوهشی در حوزه نمایشهای آیینی و سنتی دارند. سفری در پیش داشتم ولی این همکاری آنقدر برایم اهمیت داشت که همه برنامههای دیگرم را کنسل کردم تا با تمرکز در خدمت نمایشی باشم که استاد فتحعلی بیگی آن را کارگردانی میکند.»
مفید که ترانههای نمایش و مجموعه «دندون طلا» هم از ساختههای اوست درباره چگونگی نگارش تصنیفهایش گفت: من همیشه به مضون کلی اثر فکر میکنم و اینکه قصد دارد چه پیامیرا منتقل کند و اشعار سروده من براساس میراث شفاهی مطربها، نمایشهای روحوضی و اشعار کوچه و بازاری است.
او مضمون نمایش «انسانم آرزوست» را جذاب دانست و افزود: نمایش تخت حوضی باید بیان ساده داشته باشد و من در ساخت تصنیفهای این نمایش تلاش کردهام که با رعایت این نکته جذابیتهایی هم به کار اضافه کنم که گرم و شیرین باشد.
این شاعر و ترانه سرا به تفاوت میان تصنیف سازی و ضربی خوانی اشاره کرد و ادامه داد: در ضربی خوانی یک خط ساده ملودی وجود دارد و همین خط ملودی با موضوعی خاص پرورش پیدا میکند و پیش میرود اما تصنیف سازی فرق می کند و برای هر بخش با هدفی خاص تصنیف ساخته میشود و بعد ملودی روی آن مینشیند.
مفید که آهنگسازی این نمایش را هم به عهده دارد، در باره ملودیهای این اثر گفت: من در «انسانم آرزوست» سادگی در خط ملودیها را رعایت میکنم. ممکن است لحن و دستگاه را عوض کنم و یا در هر دستگاه از چند گوشه استفاده کنم اما سعی میکنم حتی اگر تصنیف ها متفاوت هستند، به لحاظ لحن موسیقی پیوند موضوعی داشته باشد.
هنگامه مفید نمایش تخت حوضی را متعلق با تمام دورانها دانست و گفت: این نوع نمایش که ریشه در سنتهای مردم این سرزمین دارد، هیچ وقت تمام نمیشود و تاریخ مصرف ندارد فقط ایکاش که امکان اجرای میدانی برای اینگونه نمایشها وجود داشت که بازیگران محدود به اجراهای قابی نشوند.
نمایش «انسانم آرزوست» نوشته و کار داود فتحعلی بیگی مردادماه به صحنه میرود.
در این نمایش شهره اشتری، زری اماد، غلام بابوته، محسن پوشایی، صادق توکلی، نسیم توکلی، داود داداشی، منیژه داوری، مهدی صفاری نژاد، پژمان کاشفی، شیرین کاشفی، شاهین علایی نژاد و شهرام مسعودی به همراه امیرحسین انصافی، امیرمحمد انصافی، پیام رضایی، بابک مولانا، محسن میرهاشمی، ساسان مهرپویان و علی وجدانی در این نمایش بازی میکنند.
دیگر عوامل این نمایش عبارتاند از: دستیار کارگردان: مهدی صفاری نژاد و ساسان مهر پویان، دستیار کارگردان و برنامهریز: مسعود شامی، منشی صحنه: نسیم توکلی، مشاور رسانهای: ندا انتظامی و روابط عمومی: میترا رضایی.
مفید درباره ترانههای نمایشهای شادی آور ایرانی گفت: «ترانه در اینگونه نمایشها باید معنی داشته باشد،حتی ترانههایی که از قدیم مانده است با دلیل و هدف مشخصی ساخته شده است و آنقدر گرم و با معنی بوده که هنوز هم استفاده میشود. وقتی تصنیف برای نمایش موزیکال ساخته میشود باید جوهره نمایش را بیان کند و استفاده موضوعی و ابزاری داشته باشد و گرنه به کار ضرر میزند، حتی وقتی تصنیف برای تعویض صحنه و پرکردن فضا هم استفاده میشود باید معنادار باشد و به بخشی از دغدغههای کارگردان بپردازد.»
هنگامه مفید با اشاره به اینکه مخاطبهای نمایش، اینروزها بسیار هوشمند شدهاند، گفت: «تصنیف سازی در نمایش بر اساس یک سری قوانین است مثل تعریف صحنه، هیجان و احساس کاراکتر و خبر از اتفاقی خاص و... اگر ترانه و تصنیف بیهدف و بدون مضمون ساخته و اجرا شود، تماشاگر حرفهای به راحتی متوجه میشود و به دل تماشاگر غیر حرفهای هم نمینشیند.»
او همکاری با داود فتحعلی بیگی را آرزوی دیرینه خود دانست و گفت: «همیشه آرزو داشتم که استاد فتحعلی بیگی به من پیشنهاد همکاری بدهد. تنها چند نفر هستند که زبان جذاب تهرونی را در نمایش های تخت حوضی خوب میدانند و باید قدرشان را بدانیم. داود فتحعلی بیگی یکی از این افراد است که من از دهه 50 تا کنون مقالههایش را با عشق پیگیری میکنم، ایشان به همراه استاد ستاری و لاله تقیان محقق و پژوهشگر این حوزه هستند و مقالات بسیار زیبا و پژوهشی در حوزه نمایشهای آیینی و سنتی دارند. سفری در پیش داشتم ولی این همکاری آنقدر برایم اهمیت داشت که همه برنامههای دیگرم را کنسل کردم تا با تمرکز در خدمت نمایشی باشم که استاد فتحعلی بیگی آن را کارگردانی میکند.»
مفید که ترانههای نمایش و مجموعه «دندون طلا» هم از ساختههای اوست درباره چگونگی نگارش تصنیفهایش گفت: من همیشه به مضون کلی اثر فکر میکنم و اینکه قصد دارد چه پیامیرا منتقل کند و اشعار سروده من براساس میراث شفاهی مطربها، نمایشهای روحوضی و اشعار کوچه و بازاری است.
او مضمون نمایش «انسانم آرزوست» را جذاب دانست و افزود: نمایش تخت حوضی باید بیان ساده داشته باشد و من در ساخت تصنیفهای این نمایش تلاش کردهام که با رعایت این نکته جذابیتهایی هم به کار اضافه کنم که گرم و شیرین باشد.
این شاعر و ترانه سرا به تفاوت میان تصنیف سازی و ضربی خوانی اشاره کرد و ادامه داد: در ضربی خوانی یک خط ساده ملودی وجود دارد و همین خط ملودی با موضوعی خاص پرورش پیدا میکند و پیش میرود اما تصنیف سازی فرق می کند و برای هر بخش با هدفی خاص تصنیف ساخته میشود و بعد ملودی روی آن مینشیند.
مفید که آهنگسازی این نمایش را هم به عهده دارد، در باره ملودیهای این اثر گفت: من در «انسانم آرزوست» سادگی در خط ملودیها را رعایت میکنم. ممکن است لحن و دستگاه را عوض کنم و یا در هر دستگاه از چند گوشه استفاده کنم اما سعی میکنم حتی اگر تصنیف ها متفاوت هستند، به لحاظ لحن موسیقی پیوند موضوعی داشته باشد.
هنگامه مفید نمایش تخت حوضی را متعلق با تمام دورانها دانست و گفت: این نوع نمایش که ریشه در سنتهای مردم این سرزمین دارد، هیچ وقت تمام نمیشود و تاریخ مصرف ندارد فقط ایکاش که امکان اجرای میدانی برای اینگونه نمایشها وجود داشت که بازیگران محدود به اجراهای قابی نشوند.
نمایش «انسانم آرزوست» نوشته و کار داود فتحعلی بیگی مردادماه به صحنه میرود.
در این نمایش شهره اشتری، زری اماد، غلام بابوته، محسن پوشایی، صادق توکلی، نسیم توکلی، داود داداشی، منیژه داوری، مهدی صفاری نژاد، پژمان کاشفی، شیرین کاشفی، شاهین علایی نژاد و شهرام مسعودی به همراه امیرحسین انصافی، امیرمحمد انصافی، پیام رضایی، بابک مولانا، محسن میرهاشمی، ساسان مهرپویان و علی وجدانی در این نمایش بازی میکنند.
دیگر عوامل این نمایش عبارتاند از: دستیار کارگردان: مهدی صفاری نژاد و ساسان مهر پویان، دستیار کارگردان و برنامهریز: مسعود شامی، منشی صحنه: نسیم توکلی، مشاور رسانهای: ندا انتظامی و روابط عمومی: میترا رضایی.
منبع:
موسیقی ما
تاریخ انتشار : چهارشنبه 26 خرداد 1395 - 09:46
افزودن یک دیدگاه جدید