موسیقی ما - نشست خبری و مراسم رونمایی آلبوم «غمنومه‌ی فریدون» به آهنگسازی حسین علیزاده و نویسندگی و کارگردانی پیمان قدیمی شنبه ۳۱ تیرماه در فرهنگسرای نیاوران تهران برگزار شد. در این نشست علی بوستان نوازنده و از عوامل ساخت پروژه «غمنومه‌ی فریدون» درباره این اثر گفت: «نسخه شنیداری اول مرداد در تمام مراکز فروش محصولات فرهنگی هنری توسط نشر و پخش جوان توزیع می‌شود و من خواهش می‌کنم تا برای دانلود قانونی از سایت مجاز استفاده کنید چرا که این کار قطعا به تبیین فرهنگ دانلود قانونی آثار کمک خواهد کرد.»

حسین علیزاده هم بعد از صحبت‌های ابتدایی علی بوستان با ابراز خرسندی از رونمایی اثر «غمنومه‌ی فریدون» توضیح داد: «حدود چهار سال گذشته این کار آغاز شد و وقتی پیمان قدیمی با من قرار ملاقات گذاشت این متن خیلی روی من تاثیر گذاشت و ایشان بنا را بر این گذاشت تا از موسیقی من استفاده کند تا کار به صورت قصه منتشر شود. البته من وقتی متن را خواندم پیشنهاد دادم که موسیقی کار را بسازم تا اینکه بخواهیم درباره آن انتخابی شکل بگیرد. اما جدای از همه این موارد یکی از بهترین اتفاقات این پروژه این بود که باعث شد یک خانواده هنری تشکیل شود. همین که صابر ابر، حبیب رضایی و سایر دوستان در کنار ما حضور دارند خود می‌تواند اتفاق خوبی برای این پروژه باشد.»

وی با اشاره به حرف و حدیث‌های کارهای گروهی در ایران، ادامه داد: «طی این چند سال که همه در پروژه‌های مختلف حضور داشتیم و گرفتاری‌های خاص خودمان را داشتیم، «غمنومه‌ی فریدون» یک وجه اشتراک برای ما شد و خیلی جالب است که من صابر ابر را فریدون صدا می‌کردم. این باعث شد که رابطه جالبی بین ما به وجود آید و این خانواده دارای ستون محکمی شد. ما همیشه از این موضوع حرف می‌زنیم که در ایران کار گروهی نمی‌توان کرد اما این فضا ثابت کرد که می‌توان کار گروهی انجام داد و خیلی هم از فضای کار لذت برد. در «غمنومه‌ی فریدون» واقعا موضوع قرارداد و پول در میان نبود ما وقتی قصه را خواندیم و دیدیم که این قصه برای اجداد ما اتفاق افتاده بنابراین طبق هیچ قراردادی جز احساس و عاطفه که بین همه ما ایجاد شد کار را ادامه دادیم.»

این آهنگساز در پاسخ به این پرسش که آیا «غمنومه‌ی فریدون» به تبعیت از «شهر قصه» بیژن مفید ساخته شده یا نه تصریح کرد: «شما از اثری مانند «شهر قصه» صحبت می‌کنید که واقعا جاودانه است. البته من بر این باورم وقتی یک اتفاق خوب در حوزه هنر می‌افتد ما با انقطاع تاریخی مواجه می‌شویم و شاید با آن هنرمند تمام می‌شود. به هر حال حیف بود که «شهر قصه» با ادبیات عامیانه به فراموشی سپرده شود اما این کار تقلیدی از «شهر قصه» نیست بلکه به روز شده کار است که قدیمی آن را کار کرده است.»

پیمان قدیمی نویسنده و کارگردان پروژه «غمنومه‌ی فریدون» هم در این نشست گفت: «اصولا دلیل این حرکت رفتن به سمت ادبیات کوچه و بازگشایی به اتفاق شفاهی بود که در دهه ۳۰ اتفاق افتاد اما اکنون به فراموشی سپرده شده است. در این راه تلاش احمد شاملو و نگارش‌هایی از این دست توسط نویسندگان ارزشمند دیگر واقعا جالب توجه است. همه این‌ها مجموعه‌ای شد که من احساس کردم یک فراموشی اتفاق افتاده به همین جهت باید گفت «غمنومه‌ی فریدون» یک بازگشت به ادبیات محاوره‌ای است که امیدوارم استمرار داشته باشد.

وی درباره دلایل تاخیر اجرای بخش نمایشی پروژه نیز بیان کرد: «حوزه نمایشی کار در سکوت خبری اجرا رفته که البته پیشرفت کرده و در زمانش اطلاع رسانی و در موعد مناسب از طریق روابط عمومی اطلاع رسانی می‌شود. ما تاخیر در حوزه موسیقی نداشتیم فقط صلاح بود که اول اثر شنیداری منتشر شود و بعد از آن و در زمان مناسب درباره اجرای کار صحبت شود.»

حبیب رضایی مشاوره هنری پروژه هم توضیح داد: «این اثر خود فی نفسه صاحب جایگاهی خاص است. بنابراین اگر بخواهیم فکر کنیم که حتما باید یک اتفاق نمایشی برای آن اتفاق بیفتد کمی بی‌انصافی است. چرا که تأثیر شنیداری اثر می‌تواند به عنوان یک کار مستقل مورد بررسی قرار گیرد. به اعتقاد من این یک پروژه کوچک بود که حسین علیزاده به عنوان یک اتوبان شش بانده از پروژه عبور کرد و کاری کرد که ما با حضورش فضا را با انگیزه زیادی پیگیری کنیم.»

نیما دهقانی کارگردان بخش نمایشی پروژه «غمنومه‌ی فریدون» هم در این نشست گفت: «این کار سبک خود را دارد، این نه یک اپرا تئا‌تر است و نه یک نمایش رادیویی، بلکه تجربه‌ای است که خودمان هم برای بار اول آن را تجربه می‌کنیم. این یک تئا‌تر شنیداری است که برای ما تجربه بسیار جذابی است البته که از تجربه‌های رادیویی استفاده کردیم اما زیبایی و جذابیت کار شعرگونگی آن بود که ما آن را تبدیل به یک تئا‌تر شنیداری کردیم که به نظر من یک سبک عجیب و غریبی برای ما بود. در رابطه با نقش‌ها هم سعی کردیم به شکل تئاتری تمرین کنیم و به آقای علیزاده تحویل دهیم تا رنگ آمیزی کار را به عهده بگیرند.»

علیزاده در این بخش از نشست رونمایی بود که توضیح داد: «خودِ کار به ما دیکته می‌کند که باید چگونه باشد. از آنجا که توجه به فرهنگ خودی کم شده این کار طوری است که به نظر من اتفاق خوبی است و می‌تواند ما را به صحنه‌های خوب زندگی برگرداند و شما می‌بینید در این کار بسیار به آداب و فرهنگ ایرانی تکیه می‌شود که البته در برخی از موارد قالب طنز هم در آن وجود دارد. ما هم در موسیقی و هم در تئا‌تر و هم در نقاشی می‌توانیم از زوایای زندگی مردم سمبل آفرینی کنیم. شما در این اثر با فضایی مواجه می‌شوید که در آن انواع اقسام موسیقی‌ها استفاده می‌شود. آنچه من دیدم هیچ چیز غیر خودی نبود و مخاطب می‌تواند در این اثر دستگاه‌های موسیقی ایرانی را یاد بگیرد. در حوزه سازبندی هم عمدتا از سازهای ایرانی استفاده شده است.»

او همچنین با اشاره به حضور مرتضی احمدی در این اثر گفت: هروقت اسم مرتضی احمدی را می‌شنوم از شوق گریه‌ام می‌گیرد و هیچ وقت فکر نمی‌کنم که جایش خالی است چون همیشه حضور دارد.

این آهنگساز با اشاره به موسیقی محاوره‌ای قبلا سابقه یادی بود که اشعار کلاسیک با موسیقی کار شود اما اغلب با موسیقی بوده که در خور این ادبیات کلاسیک نبوده است، خاطرنشان کرد: بعضی سریال‌ها می‌بینید که به زور می‌خواهند لحنشان را ادبی کنند اما تماشاگر هیچ رابطه‌ای با آن برقرار نمی‌کنند در واقع هر چه سعی می‌کند زبان ادبیات فاخر را بیشتر استفاده کنند از مردم دور‌تر می‌شوند.

او ادامه داد: زبان محاوره و متداول مرددم به اندازه کافی زیبایی دارد و مثل‌ها و ضرب‌المثل در این باره ارتباط نزدیکی با آدم‌ها دارد در واقع مردم با ادبیات کلاسیک با یکدیگر صحبت نمی‌کنند مگر اینکه کسی بخواهد در ابراز احساساتش با دیگری با یک اثری مثل حافظ صحبت کند. در غمنومه‌ی فریدون موسیقی کاملا جدی است و در کنار زبان محاوره‌ای متن نتیجه خوبی داده است.

علیزاده با بیان اینکه در موسیقی پاپ استفاده از اشعار کلاسیک را زیاد دیده‌ایم اما این موسیقی ماندگار نشده است اشاره‌ای به اپراهای عروسکی از اشعار مولانا، خیام ساخته می‌شود، گفت: این اشعار موسیقی زیبا و خوبی دارند اما وقتی اشعار به طور مثال خیام در هیبت یک عروسک خوانده می‌شود بدلیل محدودیت‌های حرکتی که دارد مردم با آن ارتباط برقرار نمی‌کنند.

وی ادامه داد: «به اعتقاد من اینکه عروسکی ساخته می‌شود و یک موسیقی ارزشمند در هیبت عروسک شنیده می‌شود، چندان متناسب نیست. اگر چه زحمت بسیار فراوانی در کار دیده می‌شود اما این اعتقاد شخصی من است. شعرای ما می‌توانند ترانه‌هایی بگویند که به درد موسیقی جدی ما می‌خورند اما با زبان محاوره‌ای این کار را انجام می‌دهند.»

صابر ابر بازیگر نقش «فریدون» اثر «غمنومه‌ی فریدون» هم درباره حضورش در این اثر بیان کرد: «وقتی یک گروهی از سوی حبیب گردآوری شد و متن تکرار نشدنی پیمان قدیمی به من پیشنهاد شد ویژگی متن تاثیر و حالی خوبی برایم داشت. در تمام روزهایی هم که کار را به جلو هدایت می‌کردیم واقعا فضای کار برای ما لذت بخش بود. من در اینجا لازم است که یاد و خاطره مرتضی خان احمدی نازنین را زنده کنم که چه سهم بزرگی در پروژه داشت. من لازم است از ژاله علو یاد کنم که انصافا جانانه در کار بود. در عین حال نظارت حسین علیزاده در بخش موسیقی و تک و تک آدم‌هایی که برای پروژه زحمت کشیدند به شکلی بود که شأن مخاطب حفظ شود.»

وی ادامه داد: «به اعتقاد من سلیقه مخاطب باید تغییر کند و این یکی از ضرورت‌های فرهنگ و هنر ماست. همه ما می‌خواهیم سلیقه جدیدی را به مخاطب نشانم دهیم. ما سعی کردیم که سهم خود را در این پروژه رعایت کنیم.»

حسین علیزاده هم در بخش پایانی نشست که با مراسم رونمایی آلبوم پیوند خود ضمن تشکر از هنرمندان حوزه موسیقی پروژه «غمنومه‌ی فریدون» گفت: از اهالی موسیقی تشکر ویژه می‌کنم. ما در این کار سه خواننده تک خوان داریم پوریا اخواص، علیرضا برنجیان در نقش فریدون و داریوش کاظمی که من سعی کردم خواننده‌ها را از تهران انتخاب نکنم. علیرضا برنجیان از کرمانشاه و کاظمی از گرگان هم خواننده‌هایی بودند که از شهرستان به پروژه اضافه شدند. البته یک نکته هم لازم است بگویم، اینکه در مواقعی که این کار ضبط می‌شد صبا علیزاده سایه به سایه در کنار کار بوده است.