موسیقی ما - سیزدهمین جشنواره موسیقی جوان روز هفتم مردادماه به موسیقی بختیاری، قشقایی، فارس و سواحل جنوبی کشور اختصاص یافته بود. شرکت‌کنندگان راه‌یافته به مرحله نهایی هر یک از این نقاط در مقابل هیأت داورانی در دو بخش متشکل از «پروین بهمنی، حمیدرضا اردلان، حسینعلی سعادتی راد» و «محسن شریفیان و احمدعلی شرفی» در سه رده سنی به رقابت پرداختند.

بخش نخست اجراهای روز سوم جشنواره موسیقی جوان به اجراهای بختیاری، قشقایی و فارس اختصاص داشت و این نوازندگان که در سه گروه سنی الف، ب و ج تقسیم بندی شده بودند، به نوبت روی صحنه حاضر شدند و قطعات خود را نواختند.

در ابتدا تارخ یوسفی در بخش نقاره در گروه سنی الف به روی صحنه رفت و قطعات خود را اجرا کرد. بعد از او علی خسروانی در رده سنی ب و به اجرا مقابل هیات داوران پرداخت. سپس نوبت به ساز کرنا رسید و فرشاد خسروانی در رده سنی ج به اجرا پرداخت و پس از او بابک قلی زاده نیز به نواختن ساز نی قشقایی پرداخت.

بعد از استراحتی کوتاه، دو نوازنده کمانچه جوان به نام‌های محمدرضا نوروزی و امیر کریمی زاده به نوبت به روی صحنه حاضر شدند و به اجرا پرداختند. بخش پایانی نیز به ساز نی بختیاری اختصاص داشت و حسین بلایی از رده سنی الف نخستین شرکت کننده این بخش بود. بعد از او عقیل حیدری سودجانی و علی اصغر براتی از رده سنی ب به نی نوازی پرداختند تا بخش نخست اجراهای روز سوم به پایان برسد.

بخش دوم پایانی اجراهای روز سوم جشنواره، به سازهای سواحل جنوبی کشور اختصاص داشت و در ابتدا علیرضا زارعی از رده سنی الف به روی صحنه حاضر شد و به نواختن نی انبان پرداخت. پس از او عرفان سعیدی، آینا جاشویی، مبین مظلوم زاده، ابوالفضل جاشویی، امیرعلی چوگان باز و امیر هوراد سلطانی از این رده سنی برای اجرا مقابل داوران قرار گرفتند.

سپس محمد حیدری خزاشبندی از رده سنی ب و همچنین رضا زارع و امیر تنگسیری از رده سنی ج به نواختن نی انبان پرداختند.

بعد از استراحتی کوتاه، سه نوازنده ساز عود از گروه سنی الف و ب به نوبت روی صحنه حاضر شدند و قطعات خود را نواختند. در ابتدا دانش درآیش از رده سنی الف به عنوان اولین شرکت کننده روی صحنه آمد و پس از او، امیرحسین چنگیز عباسی از این رده سنی و رضا ترک چین از رده سنی ب در مقابل داوران به اجرای قطعات خود پرداختند.

امیرمحمد هاشمی و آرمان کشفی از بوشهر از غایبان روز سوم جشنواره موسیقی جوان بودند.

تداوم جشنواره سبب شده تا موسیقی مقامی ما وضعیت خوبی داشته باشد

دکتر حمیدرضا اردلان عضو هیأت داوران و مشاور دبیر جشنواره در بخش موسیقی نواحی در مورد اجراهای روز سوم جشنواره موسیقی جوان گفت: جشنواره موسیقی جوان نسبت به سال‌های گذشته هم به لحاظ کمّی تعداد نوازندگان هر منطقه و هم راجع به اصالت‌ها و کارکردهای موسیقی اصیل در تداوم فرهنگی، به طور آرام اما محسوس در حال رشد است. به طور کلی اجراها نسبت به کاری که جشنواره انجام می‌دهد، رضایت بخش بودند. در نسبت با اصالت‌های منطقه و گذشته، موسیقی ایران در حوزه موسیقی مقامی در دورانی به سر می‌برد که اگر فکری بنیادین برایش نشود، ممکن است بعضی از لحن‌ها و رپرتوارها آسیب جدی ببیند.

وی افزود: در این دوره تاریخی هجوم صداهای فرهنگ‌های دیگر و صداهایی که در دوران مدرنیته تولید شده سبب شده که توجه و مراقبه نسبت به فرهنگ‌های بومی و موسیقی مقامی کم شود. یکی از تأثیرات آن در نوازندگی این نوازنده‌ها است و این تأثیر به طبع آن تأثیر بزرگ‌تر، چشمگیر است اما وظیفه‌ای که جشنواره دارد این است که به خوبی نوازنده‌ها را به مراقبه و تمرین براساس اصالت‌ها دعوت می‌کند و این مسائل در چارچوب جشنواره بسیار خوب قابل ارزیابی است.

حمیدرضا اردلان در پایان خاطرنشان کرد: در اغلب نقاط دنیا که یک تداوم فرهنگی موضوع است، اجازه می‌دهند که رویدادهای فرهنگی مداوم باشد تا تداوم فرهنگی ایجاد شود و همین موضوع یکی از دلایلی است که باعث شده این جشنواره تداوم داشته باشد. موضوع دیگر این است که ساختار مدیریتی، داوران، نگاه و رویکردها طوری بوده است که اجازه داده است یک مقیاس و عیاری بدست آید که ما در وهله اول دانش‌مان راجع به موسیقی جوان در کشور بسیار اضافه شود و در وهله دوم می‌توانیم بفهمیم که در مناطق مختلف وضعیت موسیقی در چه وضعیتی به سر می‌برد. به دلیل اینکه این جشنواره برقرار است، سیاست‌های خودمان را براساس تغییرات تنظیم می‌کنیم و این تداوم جشنواره سبب شده که موسیقی ما در حوزه موسیقی مقامی وضعیت خوبی را نشان دهد و تأثیرات جشنواره بر آن کاملاً مشهود است.

هنرمندان جوان باید برای یادگیری بیشتر به سراغ اساتید بزرگ و قدیمی بروند

پروین بهمنی دیگر عضو هیأت داوران بخش موسیقی نواحی در بخش سازهای نی، نقاره، کرنا و کمانچه، در ابتدا در مورد اجراهای امروز و کیفیت اجراها گفت: اجراها در مجموع خوب بود و بچه‌ها به خوبی ساز زدند و نسبتاً خوب بودند اما به هر حال عده‌ای از آن‌ها ضعف‌هایی داشتند. به دلیل اینکه با موسیقی ردیفی و موسیقیدانان بزرگ و قدیمی آشنا نبودند و همین موضوع باعث شد آن‌چنان که باید اجراهای خوبی را نداشته باشند. به هر حال این جوانان تازه ابتدای راه هستند و قدم اول را برداشته‌اند و باید برای بهتر شدن، به سراغ اساتید بزرگ و قدیمی که موسیقی اصیل را به خوبی می‌شناسند بروند.»

وی افزود: اگر در دوره‌های آینده رپرتواری برای بچه‌ها انتخاب شود که طبق این رپرتوار قطعات خودشان را اجرا کنند، قطعاً بهتر خواهند شد به دلیل اینکه این هنرمندان جوانی که امروز اجرا کردند، از اساتیدی که کمی از آن‌ها بزرگتر و با تجربه تر هستند تحقیق کرده‌اند در صورتی که نباید اینگونه باشد. بنده یکی از دلخوری‌هایی که دارم این است که هنرمندانی که امروز اجرا داشتند، ساز نی قشقایی را با لب و دندان می‌نواختند و بهتر است که به اصل مسئله توجه کنند. مسئله دیگری که این نوازندگان جوان باید به آن توجه کنند، این است که هنرمندان جوانی که در این جشنواره حضور داشتند، از اساتید جوان رونویسی نکنند و به اساتید بزرگ و قدیمی این ساز مراجعه کنند.

این نوازنده پیشکسوت تصریح کرد: جشنواره موسیقی جوان یک رویداد بزرگ ملی است و قطعاً می‌تواند به رشد و تعالی موسیقی کشور در آینده کمک شایانی کند. به دلیل اینکه در این جشنواره به موسیقیدانان نواحی بها داده می‌شود و این موضوع باعث می‌شود که افراد زیادی نیز به دنبال موسیقی منطقه خودشان بروند.

پروین بهمنی در پایان نیز خاطرنشان کرد: بهتر است که مراکز موسیقی در تهران و مراکز دیگر استان‌ها از موسیقیدانان نواحی ایران خبردار شوند.

انتظار بیشتری از نوازنده‌ها داشتم
حسینعلی سعادتی راد عضو هیات داوران بخش موسیقی نواحی در بخش سازهای نی، نقاره، کرنا و کمانچه، در ابتدا در مورد کیفیت اجراها گفت: اگر بخواهم صادق باشم، باید بگویم که از اجراهای امروز رضایت آنچنانی نداشتم و انتظار بیشتری از شرکت کننده‌ها داشتم. بنده تنها از اجرای سه نفر از آن‌ها در قسمت‌های کمانچه و نی راضی بودم. اما مابقی نوازندگانی که امروز اجرا کردند، باید کار و تلاش بسیار بیشتری کنند و بنده نیز به تمام این نوازندگان تذکر دادم که تلاش بیشتری انجام دهند. در کل نوازندگان جوان باید زیر نظر اساتیدی بزرگ آموزش ببینند تا از هر لحاظ بهتر شوند.

وی افزود: مطمئناً برگزاری چنین جشنواره‌هایی می‌تواند کمک کند تا در آینده موسیقی کشور رشد بسزایی داشته باشد و جوانان کشور نیز با موسیقی اقوام خودشان بیشتر آشنا شوند.
 
 
اغلب شرکت‌کنندگان به پختگی لازم نرسیده‌اند

احمد علی‌شرفی دیگر عضو هیأت داوران در بخش موسیقی نواحی در بخش سازهای سواحل جنوبی، نیز در مورد اجراهای روز سوم جشنواره موسیقی جوان گفت: در کل اجراهای خوبی را شاهد بودیم اما به دلیل اینکه اغلب شرکت‌کنندگان سن پایینی داشتند، باید بیشتر تلاش و تمرین کنند و هنوز به پختگی لازم نرسیده‌اند و باید حتماً نزد اساتید بزرگ آموزش ببینند. اما در مجموع از اجراها به خصوص نوازندگان ساز نی انبان راضی بودم.

وی افزود: نقاط ضعف آن‌ها در اشتباه نواختن سازها بود و امیدوارم که با تمرین و ممارست بیشتر بتوانند در دوره‌های آینده اجراهای بهتری داشته باشند.

احمد علی شرفی در پایان در مورد برگزاری جشنواره موسیقی جوان نیز بیان کرد: جشنواره موسیقی جوان یک رویداد ملی است و برگزاری چنین جشنواره‌هایی به رشد موسیقی کشور کمک‌های زیادی می‌کند و از برگزاری جشنواره موسیقی جوان بسیار راضی هستم.
جوانان به این جشنواره اعتماد کرده‌اند.

محسن شریفیان دیگر عضو هیات داوران نیز در مورد اجراهای روز سوم جشنواره گفت: اجراها از نظر من بسیار خوب بود و اتفاقی که در جشنواره امسال رخ داد و باعث شد که من به عنوان عضو هیأت داوران در این جشنواره حضور داشته باشم، حضور تعداد زیادی نوازندگان نی انبان در این جشنواره بود که باعث شد من با شوق فراوان در این جشنواره حضور داشته باشم. تمام نوازندگان از نظر من بسیار عالی بودند به دلیل اینکه با عشق از جنوب ایران آمده بودند و قطعا در این شرایط اقتصادی کار راحتی هم نیست هرچند که حمایتی هم شده بودند اما حضور آن‌ها برای من قابل ارزش بود و بنابراین به پاس حضور آن‌ها من هم به این جشنواره آمدم تا در کنارشان باشم.

وی افزود:امروز بیش از 8 نوازنده نی انبان به اجرا پرداختند و این موضوع اتفاق خوبی برای جشنواره موسیقی جوان است و نشان می‌دهد که جوانان به این جشنواره اعتماد کرده‌اند و من به شما این قول را می‌دهم که در دوره آینده ساز نی انبان موسیقی جوان را سورپرایز خواهد کرد و از همین حالا و به لحاظ حضور و اعتماد نوازندگان نی انبان برای موسیقی جوان، منتظر سورپرایز سال آینده باشید.

وی ادامه داد: من دوست دارم نقاط قوت نوازنده ها را بگویم و نقاط قوت آن‌ها نیز این بود که با شهامت به روی استیج آمدند و ساز نواختند و برای موسیقی مقامی منطقه خودشان ارزش قائل شده بودند و با تمام کاستی‌ها به روی صحنه حاضر شدند. حضور دختر کم سن و سالی که در این جشنواره و نواختن ساز نی انبان توسط وی، برای من بسیار ارزشمند بود که یک دختر کم سن و سال به روی استیج می‌آید و شروع به نواختن سازی می‌کند که ما همیشه این ساز را دست مردها دیده‌ایم و این موضوع نویدبخش حضور جدی‌تر بانوان در آینده موسیقی بوشهر است. از طرفی نوازنده بسیار توانمندی از استان هرمزگان آمده بودند که بسیار خوب ساز نواختند و موسیقی جوان منطقه خودشان را می‌شناختند و می‌توانستند آن را تعبیر کنند.

محسن شریفیان در پایان در مورد برگزاری جشنواره موسیقی جوان نیز خاطرنشان کرد:  برگزاری جشنواره موسیقی جوان لازمه موسیقی ایران است اما به شرطی که این جشنواره شروع و پایان معرفی یک نوازنده نباشد و یک امکاناتی را در اختیار نوازندگان قرار دهیم و طوری به آن‌ها کمک کنیم که بتوانند ادامه دهند و راه را برایشان هموار کنیم تا بتوانند کنسرت برگزار کنند و قطعات‌شان را ضبط کنند. این‌طور نباشد زمانی که این جشنواره به اتمام رسید، نوازندگان را به حال خودشان رها کنیم به دلیل اینکه این اتفاق برای عده زیادی از نوازندگانی که در دوره‌های گذشته در این جشنواره حضور داشتند افتاده است. اگر هم نوازنده‌ای پس از شرکت در این جشنواره به مراحل بالاتر رسیده است، حتما تلاش آن نوازنده بوده و متاسفانه نمی‌توانیم بگوییم که جشنواره برای او کاری انجام داده است. به نظر می‌رسد رویکرد برگزارکنندگان این جشنواره یک رویکرد مثبت است و واقعا می‌خواهند به این نوازندگان جوان کمک کنند. هر جشنواره‌ای می‌تواند برای هر نوازنده سکوی پرتاب خوبی برای حضورش در فستیوال و کنسرت‌های دیگر باشد و تبلیغاتی که روی او انجام می‌شود و می‌تواند خودش را در جامعه آماده کند اما در حال حاضر چه تبلیغاتی بر روی این نوازندگان وجود دارد؟ چند خبرنگار و عکاس در اجراهای امروز حضور داشتند؟ رسانه‌های جمعی و تصویری ما کجا بودند؟ امیدوارم در اختتامیه جشنواره اتفاقات بهتری رخ دهد و حداقل منتخبین جشنواره بتوانند مطرح شوند و مردم آن‌ها را بشناسند و تشویق کنند و الگویی برای فعالیت مابقی هنرمندانی که در حوزه‌های مختلف موسیقی کار می‌کنند باشند.

سیزدهمین دورۀ جشنوارۀ ملی موسیقی جوان با دبیری هومان اسعدی و با مشارکت اساتید موسیقی کشور توسط انجمن موسیقی ایران، با حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر موسیقی و با همکاری بنیاد رودکی از تاریخ ۵ مردادماه تا ۵ شهریورماه سال جاری در تالار رودکی تهران برگزار خواهد شد.