موسیقی ما- جشنواره و جایزه همایون خرّم (نوای خرّم) ، از جمله رویدادهای موسیقایی بخش خصوصی است که هر ساله با هدف ارتقای سطح هنری و موسیقایی و و استفاده از نمونه ها و الگوهای موجود در هنر ایرانی برای  هنرمندان گروه سنی زیر 18 سال توسط موسسه فرهنگی هنری «راد نو اندیش» با مدیریت بردیا صدر نوری برگزار می شود. در این جشنواره غیر دولتی نوازندگان  تمامی سازها، خوانندگان و همچنین گروه‌های موسیقی کودک و نوجوان داوطلب (کمتر از ۱۸ سال) با اجرای یکی از تصانیف و یا قطعات بی‌کلام استادان موسیقی ایران که به شکل رسمی عرضه شده، به صورت تک‌خوانی، تک‌نوازی، هم‌خوانی، هم‌نوازی و گروه‌نوازی شرکت می کنند.

سال گذشته بود که  بردیا صدرنوری آهنگساز، نوازنده و مدیر برگزاری جشنواره و جایزه موسیقی نوای خرم با بیان اینکه هفتمین دوره این جشنواره در سال 1399 برگزار نمی شود، توضیح داد: با توجه به شرایط ناشی از بیماری کووید 19 و عدم امکان برنامه­ریزی برای اجراهای صحنه­ای و گروهی بخش رقابتی، هفتمین جشنواره و جایزه همایون خرّم در سال 1400 برگزار می­شود. البته برنامه­ریزی برای برگزاری هفتمین دوره جشنواره و جایزه همایون خرّم (نوای خرّم 7) طبق روال سنوات پیش، پس از اتمام جشنواره ششم آغاز شد. اما شرایط روز جامعه ناشی از بیماری کووید 19 و نیز آثار منفی آن بر کیفیت برگزاری جشنواره شرایطی را فراهم ساخت که این دوره از جشنواره را به سال آینده موکول کنیم.

اما گویا شرایط ویژه ناشی از استمرار و سکونت بیماری کووید در ایران هنوز مدیران برگزاری این جشنواره موسیقایی را مجاب نکرده که بخواهند در این شرایط نسبت به برگزاری یک رویداد موسیقایی با حضور کودکان و نوچوانان این سرزمین اقدام کنند، چارچوبی که موجب شد بردیا صدرنوری در گفتگو با ما پیرامون برخی از ابهامات و پرسش های مربوط به این رویداد موسیقای توضیحاتی را ارائه دهد.

*تا آنجا که اطلاع داریم قرار بود هفتمین دوره از جشنواره موسیقی نوای خرم بعد از یک سال وقفه به دلیل قرار گرفتن در شرایط کرونایی در سال 1400 میزبان گروه های موسیقایی شرکت کننده، بد نیست در همین ابتدا از شرایط برگزاری دوره هفتم بگویید که بالاخره برگزار می شود یا خیر ؟

همان طور که می دانید جشنواره و جایزه موسیقی همایون خرّم (نوای خرّم)، یکی از وسیع ترین جشنواره های موسیقی کشور از نظر تعداد و گستردگی شرگت کنندگان است که کاملا هم توسط بخش خصوصی برگزار می شود. بنابراین قطعا مدیریت چنین جشنواره گسترده ای، نیازمند برنامه ریزی دقیق است. بر همین اساس، این رویداد بر برنامه ریزی و نظم و ترتیب استوار است. همچنین از شاخصه های اصلی این جشنواره، حضور هنرآموزان و هنرمندان در صحنه اجرا و ارایه آثار در حضور بزرگان موسیقی کشور و مردم، است. که سال گذشته بروز بیماری کرونا و ویروس کووید ۱۹ و تبعات ناشی از آن باعث شد تا اجراهای حضوری و تجمع در نقاطی مانند سالن های اجرا به صورت کامل منتفی یا غیرقابل برنامه ریزی شود.  البته این امید وجود داشت که برای امسال شرایط بهتر شود و بتوان جشنواره را مطابق استانداردهایی که از ابتدا برایش تعریف شده برگزار کرد،  اما متاسفانه این شرایط همچنان ناپایدار است و هیچ چشم اندازی برای زمان عادی شدن شرایط وجود ندارد لذا نمی توان هیچگونه برنامه ریزی برای برگزاری جشنواره کرد.

*آیا فکر نمی کنید که این استمرار تعطیلی در برگزاری جشنواره نوای خرم، خدشه ای به اهداف آن وارد شود؟

برای ما صِرفِ برگزار کردن یک جشنواره موسیقی اصل نبوده بلکه تاثیری که جشنواره در جامعه هدف مان می گذارد و  همچنین رسیدن به اهدافی که برایش تعیین و تدوین شده بود اصل است. من بر این باورم اینکه جشنواره یا برگزارکنندگانش از یادها بروند یا در یادها بمانند برای ما اصل نیست. چرا که جشنواره خرّم یک حرکت فرهنگی و هنری جریان ساز بوده و هست که تاثیر خود را گذاشته است. در این میان افرادی هم که در ساختار مدیریتی و تصمیم گیری جشنواره به ایفای نقش پرداختند هر یک به نوبه خود صادقانه و با تمام انرژی زحمت کشیدند و اثر مثبتشان را گذاشته اند . پس این درست نیست که فکر کنیم با بود و نبود یک یا دو نفر در ادامه مسیر این حرکت بزرگ فرهنگی و یا با برگزارنشدن یک یا دو سال، آثار جشنواره از بین می رود چون اثرش را در زمان خود گذاشته است.

من بر این باورم به دلیل نیت و ذهنیتی که میان گروه برگزاری جشنواره موسیقی نوای خرم وجود داشت، شرایطی را ایجاد کرد که این رویداد  بر اساس یک ایده و طراحی مدون و یک کار گروهی منسجم مانند خون تازه ای بود که در رگهای فرزندان علاقه مند موسیقی این مرز و بوم و خانواده ها و مربیانشان جریان پیدا کرد که بازگشت به عقب ندارد و نمی توان آثار آن را نفی کرد. پس باید تلاش کرد به انحای مختلف این خون در رگ ها جریان داشته باشد یک روز با جشنواره، یک روز با دادن یک جایزه، یک روز با کنسرت، یک روز با گوش دادن به یک موسیقی خوب و مواردی از این دست که هر کدام می تواند مورد توجه قرار گیرند.

*اما این نوع حرکت و برنامه ریزی آن هم در شرایط کرونایی این روزها که معلوم نیست انتهای آن کجاست، کار هر مجموعه ای را برای رسیدن به اهدافش سخت تر خواهد کرد.

ما برای جشنواره نوای خرّم یک برنامه ریزی بلند مدت داشته و داریم. از ابتدا هم اهداف مهمی را برای آن برشمردیم که خوشبختانه اهداف مالی نبود. ترویج موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی ارکسترال مبتنی بر موسیقی ردیف دستگاهی ایران که موسیقی گل ها نمونه ای جذاب از آن است در کنار موسیقی تک نوازی، حفظ و گسترش فرهنگ اصیل و فاخر ایرانی، ارتقای سطح هنری و موسیقایی نسل جدید، کشف استعدادها و ارائه الگوهای مناسب موجود در هنر ایرانی، ارایه تصویری عملی و دقیق از نیازهای فرهنگی و هنری نسل جدید به برنامه ریزان و تصمیم گیران فرهنگی کشور  از مهم ترین اهداف جشنواره بود. که در طی شش دوره برگزاری جشنواره این مهم اتفاق افتاد. در همین چارچوب شما دیدید که بیش از ۶ هزار کودک و نوجوان و بیش از ۴۰۰ آموزشگاه موسیقی ظرف این ۶ سال تلاش مضاعف کردند تا بتوانند در جشنواره شرکت کنند. جالب اینکه خانواده های بسیاری با عشق و علاقه فرزندانشان را همراهی کردند و  ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی و انجمن های موسیقی استان ها هم  فعال تر شدند.  از سوی دیگر ده ها گروه موسیقی مستقل یا آموزشگاهی به انگیزه حضور در جشنواره تشکیل شد و همه دیدند که موسیقی کلاسیک ایرانی که بسیار می پنداشتند دوره آن پایان یافته و نسل جدید بدان علاقه ای ندارد، همچنان زنده و پرطرفدار است. به هر حال در طی این چند سال، ده ها جشنواره در فضای مجازی یا فیزیکی یا حتی تلویزیون راه افتاد که با کمی مداقه، الگوبرداری آنها از جشنواره خرّم و توجه به کودکان و نوجوانان هنرآموز موسیقی به وضوح مشاهده می شود و اینها همه دال بر موفقیت جشنواره نوای خرّم و رسیدن به اهدافش است.

آیا در کنار تمام این توضیحاتی که ارائه دادید، این شرایط مالی بوده که باعث وقفه در استمرار برگزاری جشنواره نوای خرم شده و اساس آیا این رویداد بخش خصوصی در جذب حمایت های دولتی یا خصوصی موفق بود؟

 طبیعتا شرایط مالی ما در بخش خصوصی تابع شرایط کلی اقتصادی کشور است. آنهم در حوزه فرهنگ و هنر که هیچگاه اولویت برنامه ریزان کشور نبوده است. آنچه حوزه فرهنگ و هنر را آزار می دهد بی توجهی ها به این حوزه است. شما می بینید همین چند وقت اخیر و در مناظرات انتخاباتی ریاست جمهوری از هر دری سخن گفته شد جز حوزه فرهنگ و هنر و مصایبی که همیشه گریبان آن را گرفته است. اگر هم یکی دو جمله گفته شد جملات کلیشه ای و نخ نمای تکراری و بدون مصرف بود. بنابراین خود بخوانید حدیث مفصل از این مجمل. در مورد جشنواره خرّم،  ما از ابتدا به دنبال حمایت های مالی دولتی نبودیم. چون به نظرمان استقلالمان را تحت الشعاع قرار می داد و پای عده ای را به بهانه همین کمک ها به جشنواره باز می کرد و برای برگزاری جشنواره ای مستقل ایجاد مزاحمت می نمود. البته از حق نباید گذشت که همواره از حمایت معنوی معاونین امور هنری و مدیران کل موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برخوردار بودیم که جای قدردانی دارد.

ما دنبال جذب منابع مالی از طریق شرکت کنندگان و خانواده هایشان هم نبودیم چون نمی خواستیم بار مالی اضافه ای به خانواده ها تحمیل کنیم. همینکه خانواده ها در این دوره و زمانه، هزینه تعلیم موسیقی فرزندانشان و رفت و آمدشان برای شرکت در جشنواره را تقبل می کردند جای شکرش باقی است. واقعیت دیگر اینکه جز یک دوره، اسپانسر مالی خصوصی و خصولتی هم نداشتیم چون نمی خواستیم وارد بازی های کثیف مالی و پولشویی شویم و ۵۰۰ میلیون بگیریم به جایش یک میلیارد فاکتور دهیم. بسیاری از کسانی که به عنوان اسپانسر سمت ما آمدند چنین توقعی داشتند و این امر با روحیات و رویه کاری ما و روح حاکم بر جشنواره که به تاسی از اخلاقمداری استاد همایون خرّم، اخلاق در آن حرف اول رامی زد در تضاد جدی بود. ما اسپانسر نداشتیم چون موضوع جشنواره، موسیقی بود و عده ای عافیت طلب نمی خواستند بگویند برای حمایت از موسیقی اس‍پانسر شده اند که مبادا موقعیت کاری و کسب و کارشان دچار مشکل شود.

ما اسپانسر نداشتیم چون به خواسته های تهیه کنندگان برنامه های موسیقی تلویزیون تن ندادیم که می گفتند در برنامه تلویزیونی ذکری از حضور دختران در جشنواره نکنید یا نگویید که جشنواره موسیقی تان مربوط به کودکان و نوجوانان است، یا اگر در برنامه شرکت می کنید نگویید مدیر جشنواره موسیقی هستید و به عنوان کارشناس موسیقی شرکت کنید و ... حتی در دو سال آخر، حاضر به اعلام یک خبر در مورد برگزاری جشنواره ای در این حد و اندازه در بخش های خبری تلویزیون نشدند . فکر کنم همینقدر توضیح کافی باشد که بدانید چرا اسپانسر نداشتیم. البته این را هم ذکر کنم که در این میان رادیو در چندین برنامه به جشنواره نوای خرّم پرداخت که قدردانشان هستیم. در این میان بخش عمده تبلیغات و اطلاع رسانی ما بر عهده خبرگزاری ها و رسانه های مجازی بود که وظیفه داریم از آنان یاد و تقدیر کنیم.

*چرا جشنواره را مانند جشنواره جوان یا بسیاری ازجشنواره های دیگر به صورت مجازی برگزار نمی کنید؟

هر جشنواره ای برای خود اهداف و رویکردهایی دارد و بر اساس آن و شرایط روز تصمیم می گیرد که آیا از استانداردهایش کوتاه بیاید و به هر نحوی و تحت هر شرایطی جشنواره را برگزار کند که بگوید من این کار را کردم و در اصل کیفیت را فدای کمیت کند یا نه؟ چون بهتر از من می دانید که اجرای ضبطی یا اجرای آنلاین آنهم با این وضعیت اینترنت نه از نظر کیفیت صدا و نه از نظر شرایط صحنه قابل مقایسه با اجرای زنده صحنه ای نیست.

همانطور که عرض کردم اساس جشنواره خرّم بر اجراهای صحنه ای و در حضور داوران و بزرگان موسیقی کشور است. به نظرم اینکه در اتاقی بنشینم و یک لپ تاپ یا در بهترین حالت یک تلویزیون ۴۰ اینچ جلوی ۵ داور محترم بگذاریم و بگوییم آثار ضبط شده را قضاوت و داوری کنید و برگزیدگان جشنواره را تعیین نمایید خیلی مناسب نیست. ضمن اینکه بخش بزرگی از جشنواره ما اجراهای گروهی است. بنابراین ما پس از بحث و بررسی بسیار در ستاد جشنواره خرّم نهایتا به عدم برگزاری جشنواره به شکل مرسوم آن تا رسیدن به شرایط استاندارد رسیدیم. البته در حال رایزنی ّو تبادل نظر و امکانسنجی در مورد روش های متعدد برگزاری جشنواره و اهدای جایزه همایون خرّم هستیم که به محض جمع بندی، اطلاع رسانی خواهیم کرد.

*با توجه به تجربه های بین المللی که برای پژوهش های موسیقایی داشتید ، آیا در سایر کشورها هم جشنواره ها چنین وضعیتی پیدا کرده همه آنها هم تعطیل شدند؟

متاسفانه ما به عنوان یک کشور با پیشینه فرهنگی یک تفاوت اساسی و ماهوی با سایر کشورها داریم و آن اینکه قاطبه برنامه ریزان کشور ما برای فرهنگ و هنر ارزش درخور قایل نیستند و بیشتر بدان نگاه ابزاری دارند. در بسیاری از کشورها برنامه های متعدد هنری و موسیقی و انواع جشنواره های هنری به عنوان سرویسی رایگان از سوی حاکمیت به مردم ارایه می شود تا سطح رضایت مندی و شادابی جامعه را بالا ببرند و به عنوان شاخصه ای از عدالت اجتماعی به مردم ارایه می شود. این برنامه ها که صورت رایگان توسط دولت مرکزی یا دولت های محلی و شهرداری ها با همکاری بخش خصوصی و انجمن ها تدارک دیده و به مردم ارایه می شود بدان معنی است که آنکه که پول هم ندارد می تواند از این برنامه ها بهره مند شود و برای بهره مندی از بسیاری از برنامه های هنری احساس اجحاف و سرخوردگی به خاطر نداشتن پول کافی نمی کند. این برنامه ها در بسته الزامات زندگی مردم همانند غذا یا بهداشت و درمان به عنوان یک اصل تعریف شده است.

البته این برنامه ها در همه نقاط جهان تحت تاثیر شرایط کرونا دچار وقفه شد. اما با گسترش واکسیناسیون و کاهش ریسک تجمعات، کم کم این برنامه ها در حال راه اندازی مجدد است. در این مدت تعداد محدودی از جشنواره های جهانی فیلم با توجه به ماهیت آن در فضای مجازی برگزار شد اما جشنواره موسیقی جدی ای در فضای مجازی برگزار نشد.