این روزها (قبل و بعد از ۶ و ۷ دی‌ماه) همه جا صحبت از کنسرت استاد حسین علیزاده و محمدرضا درویشی با ارکستر سمفونیک ناسیونال اوکراین است.
از ماه‌های قبل و هفته‌های گذشته تا روزهای اخیر همه‌جا در رسانه‌ها و مطبوعات و سرویس‌های هنری فرهنگی و... از نشست مطبوعاتی علیزاده و درویشی، تمرینات فردی و سفر تک‌نوازان کنسرت به اوکراین، مصاحبه با آن‌ها و کلیه افراد مرتبط با این برنامه (برخی از هنرمندانی که در اجرای گذشته‌ی آن‌ها با حسین علیزاده همکاری داشته‌اند و یا کسانی‌که از این آثار خاطراتی دارند) خبر و گزارش و تصویر و نقل قول و اظهارنظر آمده است که همگی (یا اکثر قریب به‌اتفاق آن‌ها) در چند بعد و تم خاص مشترک بوده‌اند: «ریشه‌های موسیقی نواحی در‌ترکمن گرفته و موسیقی ناشناخته و بدیع عصیان و نوستالژی نهفته در نی‌نوا».

اما جالب اینجاست که در این بین یک نکته نهفته و ناگفته مانده است و حتی در مصاحبه‌هایی که با استاد علیزاده و درویشی هم انجام شده از ذهن خبرنگاران و کارشناسان دور مانده و یا کمتر به چشم آمده است، به گونه‌ای که به صورت شفاف و واضح عکس‌العمل و پاسخی را از طرف این اساتید محترم - به‌ویژه استاد علیزاده - دربرنداشته است.

به‌راستی انگیزه‌ی حسین علیزاده از رجوع و احیاء و اعمال تغییر و ویرایش و کار دوباره بر آثار گذشته و در نهایت اجرای جدید و دوباره‌ی ۳ اثر فوق چیست؟ به‌ویژه آن‌که این آثار اغلب یک‌بار اجرا شده‌اند و آلبوم موجود آن‌ها نسخه‌ای از اولین (و شاید تنهاترین) اجرای آن‌هاست .

گرچه استاد علیزاده در مصاحبه‌های خود بر حضور فردی جوان و با انگیزه‌های قوی و دارای ذهنی خلاق و پویا (هوشیار خیام) در پیگیری و ویرایش و بیانی نو و بدیع از آثار ثبت‌شده در سال‌های گذشته و دور خود و نیز ارائه تصویری متفاوت و جدید از آواها و نواهای ساخته شده‌ی خود (در اجرای‌ترکمن با دو نوازنده سه‌تار در کنار شورانگیز) و بیانی ایرانی و تأثیرگذارتر و مطلوب‌تر(در اجرای عصیان با تنظیمی جدید و جایگزینی پیانو به‌جای‌هارپ) در کنار ارکستری قوی از سازهای زهی، تأکید کرده‌اند، اما آیا به‌راستی فقط این‌ها برای اجرای آثاری که از اجرای اولیه‌ی آنها بیش از ۲ دهه و حتی نزدیک به ۳۰ سال می‌گذرد کافی‌ست؟

با در نظر گرفتن خصوصیات هنری حسین علیزاده که در تمامی سال‌های فعالیت هنری وی بر اهالی موسیقی و کارشناسان و علاقه‌مندانش روشن و آشکار است و بدیهی‌ست، و همانا حرکت رو به جلو وی در مسیری ناشناخته و جدید و بکر است و اینکه وی کمتر به روایت خاطرات و تصاویر بر جای مانده از گذشته می‌پردازد (برخلاف آهنگ‌سازان و نوازندگانی مانند محمدرضا لطفی و یا کیوان ساکت و... که کار بازسازی و و اجرای آثار پیشینیان همواره بخشی جدانشدنی از فعالیت‌های آنان در کنار همه‌ی سازندگی‌های روزانه‌شان بوده است)، و البته این در حالی‌ست که آثار بدیع و نوآور او ریشه در بستری گسترده و عمیق از اصالت‌ها و سنت‌های گذشته و ریشه‌های واقعی موسیقی ایرانی دارد - که مجموعه‌ای از سنت‌های دست به دست گشته و سینه به سینه نقل شده و رسیده به زمان معاصر کنونی است و یا برآمده از موسیقی نواحی و بومی ومحلی همه‌ی مکان‌های این سرزمین می‌باشد - و خلاصه آنکه میل وی به ارائه آثار نو چیزی نیست که نیازی به دوباره گفتن داشته باشد؛ بر نگارنده، این امر مورد سؤال است و بسیار دوست داشتم که می‌توانستم این سؤال را از خود شخص بزرگوار استاد علیزاده بپرسم که در ورای این فعالیت‌ها - تغییرات ایجاد شده در عصیان و بداعت‌ترکمن و اجرای متفاوت و تازه‌ی نی‌نوا - چه اندیشه و انگیزه‌ای نهفته است که حسین علیزاده را به بازگشت به حس و حال و خاطرات نه چندان خوشایند و روشن ۳ دهه‌ی قبلش (آن‌چنان که به گفته‌ی وی تیرگی و غم روزهای گذشته را به یاد نازک‌اش می‌آورد) وا می‌دارد؟

آیا حسی مشترک، روحی یکسان و شرایطی مشابه ما بین زمان ساخت و تصنیف این آثار ( اواخر دهه‌ی ۵۰ و دهه‌ی ۶۰) و زمان کنونی (با در نظر گرفتن مجموع شرایط موجود در همه‌ی ابعاد سیاسی و فرهنگی و اجتماعی) موجب نیل او به بازنگری و مرور آثار ساخته‌شده‌اش در سال‌ها پیش - البته با نگاهی به‌روز و تازه و نیز با دیدی گسترده‌تر - شده و او را وادار به ارائه‌ی آن‌ها در قالبی نو با استفاده از امکانات مادی و معنوی موجود امروز (از تعاملی فرهنگی بین‌الملل در زمینه‌ی موسیقی گرفته تا استفاده مطلوب از ارکستری خارجی با درنظر گرفتن شرایط حضور آن در داخل کشور و اجرای کنسرت) کرده است؟

روح سنگین و قابل تأملی که بر کلیه‌ی آثار حسین علیزاده و به‌ویژه آثار فوق حاکم است، تأمل در چرایی اجرای دوباره‌ی آن‌ها را برای ذهن هنردوستان و علاقه‌مندان وی بی‌شک ناگزیر خواهد کرد، گرچه شاید همانند برخی دیگر از ابهام‌های ناشی از همین سنگینی در آثار علیزاده، این حس سؤال برانگیز هم بی‌پاسخ باقی بماند.