گزارش هشتاد و هفتمین نشست عصر شعر و ترانه؛
کاکایی: رفتار غیرانسانی با مردم غزه قابل توجیه نیست
موسیقی ما - هشتاد و هفتمین نشست «عصر شعر و ترانه» روز پنجشنبه، 2 مرداد ماه از ساعت 15:30 در فرهنگسرای ارسباران با اجرای عبدالجبار کاکایی و با حضور شاعران، ترانهسرایان، اهالی موسیقی و علاقهمندان برگزار شد.
کاکایی طبق سنت همیشه نشست «عصر شعر و ترانه»، برنامه را با شعری از مولانا «تلخ کنی دهان من، قند به دیگران دهی» آغاز کرد و در ادامه گفت: امروز سالگشت درگذشت احمد شاملو، یکی از چهرههای بزرگ شعر معاصر ایران است. احمد شاملو در پرتو فعالیتهایی که به واسطه «جامع الاطراف» بودنش در اغلب زمینههای ادبیات مانند شعر، داستان، ترجمه، نقد، نثر ادبی، پژوهشها و تحقیقات ادبیات و روزنامهنگاری داشته است، تبدیل به چهرهای شاخص در شعر ایران شد. آن چه که امروز به عنوان احمد شاملو در ادبیات ما شناخته شده است، به نوعی پایهگذار یا آغازکننده یک سبک و یا معتبرترین شخصی که در این زمینه شعر گفت است میباشد و آن هم قالب شعر سپید است که به واسطهی زبان آرکائیک یا باستانی و قدرتمند ایشان که عقبهی آن هم هم به مطالعه گستردهی ایشان در زمینه ادبیات کهن فارسی متصل است، منجر شده است که شعر احمد شاملو دلنشین شود.
احمد شاملو بعد از انقلاب از جمله منتقدین نظام سیاسی وقت بود که در کشور ماند و انتقاد کرد و در راستای انتقاداتش هم آثاری را منتشر کرد و یکی از زیباترین آثار احمد شاملو که حتمأ اکثر علاقهمندان به ادبیات شنیدهاند، شعر «دختران دشت، دختران انتظار» است.
وی در ادامه افزود: اما حادثهای که در حین انجام است، قصهی غم انگیز غزه است؛ یکی از قطعههای پرآشوب بینالنهرین و خاورمیانه و حادثهی تلخی که هر از گاه اتفاق میافتد. آنچه که جان مردم را بهم میریزد و آنچه باعث میشود هرکسی در هر نقطهای به اعتبار داشتن جنبههای اخلاقی و انسانی درباره این موضوع اظهار نظر کند، عدم تناسب و توازن دو جریان اشغالگر و اشغال شده است و این عدم توازن حتی در مجازات و تنبیه کردن مردم فلسطین هم به چشم میآید به طوری که در اغلب بیانیههایی که سازمانهای صلح در خصوص جنگ اسرائیل با اعراب و به ویژه فلسطین مطرح میکند، حتمأ اشاره به رفتار غیر متوازن اسرائیل در برخورد با مهاجمین میشود؛ یعنی رفتار سرکوبگرانه و غیرمتوازن بیش از حد رژیم اسرائیل نشان میدهد که ذات آپارتاید یا نژاد پرستی و خودبرتر بینی همچنان در این رژیم وجود دارد حال اگر پشتوانهی آن هم به جهان لیبرال دموکراسی باشد و بخواهد که مدعی شود که ما فاشیسم را در جهان از بین بردیم و مدعی نظامهای آزاد سیاسی هستیم، باز هم به هیچ عنوان نمیتوانند این رفتار غیر متوازن و غیرانسانی که در حق اقلیت مردم غزه انجام میدهند را توجیه کنند. اقلیتی که بزرگترین خواستهشان در حاشیه دریای مدیترانه، آزادی ورود و خروج لوازم پزشکی، کالای مایحتاج، غذا و... است و این خواستهای است که ظاهرأ اسرائیل پذیرفته اما به بهانهی غیرمنطقی جلوگیری از ورود سلاح به غزه، زیر بار آن نمیرود و ظاهرأ این گره باید همیشه در خاورمیانه وجود داشته باشد و این سناریو به همین شکل ادامه یابد.
کاکایی در ادامه گفت: اما مقاومت مردم در همه نقاط جهان به کنار، شاعران فلسطینی و شاعران و نویسندگان جهان، پیوسته در مواجهه با این رفتار عجیب و غیرانسانی، موضع حمایت از مظلوم را داشتند و این خواست و خلق جهان امروز است. و من «معین بسیسو» شاعر فلسطینی هم میگوید:
هر کشوری سرودی دارد و پرچمی
اما من
پرچم کشورم را در چمدانی گذاشتهام
و از فرودگاهی به فرودگاه دیگر سفر میکنم...
اسماعیل امینی، محمدرضا حاجی رستم بیگلو و عمران میری کارشناسان بخش کارگاهی هشتادو هفتمین نشست «عصر شعر و ترانه» بودند.
عمران میری، کارشناس شعر سنتی در ابتدای نشست گفت: در این نشست حقیقتأ باز جا دارد که از آقای کاکایی به خاطر برگزاری هشتمین دوره جشنواره شعر فجر به بهترین شکل خود تشکر و قدردانی کنیم و خوشحالیم که جشنواره شعر فجر بعد از هفت دوره با مدیریت غیر حرفهای و غیرعلمی، توانست در هشتمین دوره خودش شاهد کادر علمی قوی و سلایق متفاوتتری در بین کارشناسان و اعضای گروه علمی خود باشد و همین موفقیت برای جشنواره هشتم کافی بود. به اضافه این موضوع که ما همه در جریان بودیم که خیلی از افراد تلاش کردند در کار جشنواره مشکل ایجاد کنند و نمونه آن هم حضور آقای یدالله رویایی بود که توسط برخی از رسانههای تبدیل به یک جنجال شد اما چند روز بعد از اتمام جشنواره شعر فجر، همان آقای یدالله رویایی در یکی از جشنوارههای داخل کشور جایزه گرفتند و نماینده رسمی ایشان جایزه ایشان را تحویل گرفت و صدای هیچ رسانهای هم درنیامد.
حامد عسکری، محمدرضا حاجی رستم بیگلو، رسول پیره، مهدی اشرفی، امید بیگدلی، صابر ساده، سینا بهمنش، علی ایلیا، حسین نجاری، علیرضا کیانی، منصوره لمسو، مریم حائری، سامی تحصیلداری، مهرداد باقری، وحیده کارگر، امیر بختیاری، نعمت مرادی، زینب ملایی، سهیل زمانی، مهدی عطاران، فاطمه سیاحتی شاعران و ترانهسرایانی بودند که در دو بخش کارگاهی و میهمانان شعرخوانی کردند.
کاکایی در میان برنامه مجددا در خصوص شاملو گفت: قبل از انقلاب جریانات چپ ایران در ادبیات حضور مستمر، فعال و بنیادینی داشتند و تقریبأ اکثر کانونهای ادبی و کانوهای قلم و حتی صفحات روزنامههای در ستیر با رژیم پهلوی دست جریان ادبی و فکری چپ ایران بود. جریانات مسلمانی و متعهد دینی به نوعی پیروان دکتر علی شریعتی بودند که از دهه پنجاه به صورت پراکنده بودند و بعدها به صورت منظم فعالیت کردند اما فرهنگ و ادبیات ما در آن زمان در قبضه جریان چپ بود و حتی جریانات روشنفکری متمایل به جهان لیبرال دموکراسی غرب هم خیلی در صحنههای رسمی حضور جدی نداشتند و اصطلاحأ میدانداری نمیکردند. در کانون نویسندگان هر زمانی که رای گیری میشد تا اعضای اصلی و ریاست و سایر مقامهای آن انتخاب شود، عمومأ افراد از بین جریانهای چپ انتخاب میشدند. نظام تفکر چپ در ایران به اعتبار سقوطی که جهان کرد یعنی «پروسترویکا»، به مرور کنار و رو به انحلال رفت و در ادامه شعارهای چپها با شعارهای روشنفکران دینی همخوانی پیدا کرد و مبارزاتشان شبیه به هم بود و هر دو علیه «استکبار جهانی» و یا «امپریالیسم جهانی» مبارزه میکردند و با همین شباهتها، جریان چپ در دل جریان روشنفکری دینی گم شد ولی همچنان حیات و حضور دارد. صحبت ما درباره شاملو هم در این خصوص بود که شاملو و تعدادی از نویسندگان به نوعی از سوی جریانهای چپ خیلی آگراندیسمان میشدند.
وی در ادامه عنوان کرد: شاید اتفاقی که برای فروغ، سپهری و اخوان و چهرههایی که آن زمان حیات و مرگشان اعتبارشان برجسته بود و چه بسا اعتبارشان بیشتر هم شد افتاد، برای شاملو این اتفاق رخ نداد و یا محسوس نبود و یا اصلا پیش از مرگ و پس از مرگش با هم تفاوت محسوسی نداشت و حتی بعضیها اعتقاد دارند که چهره شاملو بعد از مرگ افت کرد چون آن پروپاگاندای مطبوعاتی جریان چپ به یک باره فروکش کرد و از بین رفت و این ستمی به شاملو بود زیرا شاملو بیش از آنچه که امروز به آن توجه میشود اهمیت دارد.
موسیقی هشتادو هفتمین نشست «عصر شعر و ترانه» توسط گروه موسیقی «گام» در سه نوبت متفاوت در ابتدا، میانه و انتهای نشست برگزار شد و اسامی اعضاء این گروه به شرح زیر میباشد:
رضا میرزایی (عود)، جابر صالحی (تار و دیوان)، علیرضا مهدیزاده (ساکسیفون)، عرفان حسینی (کمانچه)، رکسانا ریحانیان (ویولا)، آناهیتا ایزدی پارسا(ویلنسل)، پویان عبدی راد (آواز) و هادی رحمانی هم آهنگساز و نوازنده پیانوی این گروه بود.
شایان ذکر است نشست آتی «عصر شعر و ترانه» در اولین پنجشنبه شهریور ماه در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد.
کاکایی طبق سنت همیشه نشست «عصر شعر و ترانه»، برنامه را با شعری از مولانا «تلخ کنی دهان من، قند به دیگران دهی» آغاز کرد و در ادامه گفت: امروز سالگشت درگذشت احمد شاملو، یکی از چهرههای بزرگ شعر معاصر ایران است. احمد شاملو در پرتو فعالیتهایی که به واسطه «جامع الاطراف» بودنش در اغلب زمینههای ادبیات مانند شعر، داستان، ترجمه، نقد، نثر ادبی، پژوهشها و تحقیقات ادبیات و روزنامهنگاری داشته است، تبدیل به چهرهای شاخص در شعر ایران شد. آن چه که امروز به عنوان احمد شاملو در ادبیات ما شناخته شده است، به نوعی پایهگذار یا آغازکننده یک سبک و یا معتبرترین شخصی که در این زمینه شعر گفت است میباشد و آن هم قالب شعر سپید است که به واسطهی زبان آرکائیک یا باستانی و قدرتمند ایشان که عقبهی آن هم هم به مطالعه گستردهی ایشان در زمینه ادبیات کهن فارسی متصل است، منجر شده است که شعر احمد شاملو دلنشین شود.
احمد شاملو بعد از انقلاب از جمله منتقدین نظام سیاسی وقت بود که در کشور ماند و انتقاد کرد و در راستای انتقاداتش هم آثاری را منتشر کرد و یکی از زیباترین آثار احمد شاملو که حتمأ اکثر علاقهمندان به ادبیات شنیدهاند، شعر «دختران دشت، دختران انتظار» است.
وی در ادامه افزود: اما حادثهای که در حین انجام است، قصهی غم انگیز غزه است؛ یکی از قطعههای پرآشوب بینالنهرین و خاورمیانه و حادثهی تلخی که هر از گاه اتفاق میافتد. آنچه که جان مردم را بهم میریزد و آنچه باعث میشود هرکسی در هر نقطهای به اعتبار داشتن جنبههای اخلاقی و انسانی درباره این موضوع اظهار نظر کند، عدم تناسب و توازن دو جریان اشغالگر و اشغال شده است و این عدم توازن حتی در مجازات و تنبیه کردن مردم فلسطین هم به چشم میآید به طوری که در اغلب بیانیههایی که سازمانهای صلح در خصوص جنگ اسرائیل با اعراب و به ویژه فلسطین مطرح میکند، حتمأ اشاره به رفتار غیر متوازن اسرائیل در برخورد با مهاجمین میشود؛ یعنی رفتار سرکوبگرانه و غیرمتوازن بیش از حد رژیم اسرائیل نشان میدهد که ذات آپارتاید یا نژاد پرستی و خودبرتر بینی همچنان در این رژیم وجود دارد حال اگر پشتوانهی آن هم به جهان لیبرال دموکراسی باشد و بخواهد که مدعی شود که ما فاشیسم را در جهان از بین بردیم و مدعی نظامهای آزاد سیاسی هستیم، باز هم به هیچ عنوان نمیتوانند این رفتار غیر متوازن و غیرانسانی که در حق اقلیت مردم غزه انجام میدهند را توجیه کنند. اقلیتی که بزرگترین خواستهشان در حاشیه دریای مدیترانه، آزادی ورود و خروج لوازم پزشکی، کالای مایحتاج، غذا و... است و این خواستهای است که ظاهرأ اسرائیل پذیرفته اما به بهانهی غیرمنطقی جلوگیری از ورود سلاح به غزه، زیر بار آن نمیرود و ظاهرأ این گره باید همیشه در خاورمیانه وجود داشته باشد و این سناریو به همین شکل ادامه یابد.
کاکایی در ادامه گفت: اما مقاومت مردم در همه نقاط جهان به کنار، شاعران فلسطینی و شاعران و نویسندگان جهان، پیوسته در مواجهه با این رفتار عجیب و غیرانسانی، موضع حمایت از مظلوم را داشتند و این خواست و خلق جهان امروز است. و من «معین بسیسو» شاعر فلسطینی هم میگوید:
هر کشوری سرودی دارد و پرچمی
اما من
پرچم کشورم را در چمدانی گذاشتهام
و از فرودگاهی به فرودگاه دیگر سفر میکنم...
اسماعیل امینی، محمدرضا حاجی رستم بیگلو و عمران میری کارشناسان بخش کارگاهی هشتادو هفتمین نشست «عصر شعر و ترانه» بودند.
عمران میری، کارشناس شعر سنتی در ابتدای نشست گفت: در این نشست حقیقتأ باز جا دارد که از آقای کاکایی به خاطر برگزاری هشتمین دوره جشنواره شعر فجر به بهترین شکل خود تشکر و قدردانی کنیم و خوشحالیم که جشنواره شعر فجر بعد از هفت دوره با مدیریت غیر حرفهای و غیرعلمی، توانست در هشتمین دوره خودش شاهد کادر علمی قوی و سلایق متفاوتتری در بین کارشناسان و اعضای گروه علمی خود باشد و همین موفقیت برای جشنواره هشتم کافی بود. به اضافه این موضوع که ما همه در جریان بودیم که خیلی از افراد تلاش کردند در کار جشنواره مشکل ایجاد کنند و نمونه آن هم حضور آقای یدالله رویایی بود که توسط برخی از رسانههای تبدیل به یک جنجال شد اما چند روز بعد از اتمام جشنواره شعر فجر، همان آقای یدالله رویایی در یکی از جشنوارههای داخل کشور جایزه گرفتند و نماینده رسمی ایشان جایزه ایشان را تحویل گرفت و صدای هیچ رسانهای هم درنیامد.
حامد عسکری، محمدرضا حاجی رستم بیگلو، رسول پیره، مهدی اشرفی، امید بیگدلی، صابر ساده، سینا بهمنش، علی ایلیا، حسین نجاری، علیرضا کیانی، منصوره لمسو، مریم حائری، سامی تحصیلداری، مهرداد باقری، وحیده کارگر، امیر بختیاری، نعمت مرادی، زینب ملایی، سهیل زمانی، مهدی عطاران، فاطمه سیاحتی شاعران و ترانهسرایانی بودند که در دو بخش کارگاهی و میهمانان شعرخوانی کردند.
کاکایی در میان برنامه مجددا در خصوص شاملو گفت: قبل از انقلاب جریانات چپ ایران در ادبیات حضور مستمر، فعال و بنیادینی داشتند و تقریبأ اکثر کانونهای ادبی و کانوهای قلم و حتی صفحات روزنامههای در ستیر با رژیم پهلوی دست جریان ادبی و فکری چپ ایران بود. جریانات مسلمانی و متعهد دینی به نوعی پیروان دکتر علی شریعتی بودند که از دهه پنجاه به صورت پراکنده بودند و بعدها به صورت منظم فعالیت کردند اما فرهنگ و ادبیات ما در آن زمان در قبضه جریان چپ بود و حتی جریانات روشنفکری متمایل به جهان لیبرال دموکراسی غرب هم خیلی در صحنههای رسمی حضور جدی نداشتند و اصطلاحأ میدانداری نمیکردند. در کانون نویسندگان هر زمانی که رای گیری میشد تا اعضای اصلی و ریاست و سایر مقامهای آن انتخاب شود، عمومأ افراد از بین جریانهای چپ انتخاب میشدند. نظام تفکر چپ در ایران به اعتبار سقوطی که جهان کرد یعنی «پروسترویکا»، به مرور کنار و رو به انحلال رفت و در ادامه شعارهای چپها با شعارهای روشنفکران دینی همخوانی پیدا کرد و مبارزاتشان شبیه به هم بود و هر دو علیه «استکبار جهانی» و یا «امپریالیسم جهانی» مبارزه میکردند و با همین شباهتها، جریان چپ در دل جریان روشنفکری دینی گم شد ولی همچنان حیات و حضور دارد. صحبت ما درباره شاملو هم در این خصوص بود که شاملو و تعدادی از نویسندگان به نوعی از سوی جریانهای چپ خیلی آگراندیسمان میشدند.
وی در ادامه عنوان کرد: شاید اتفاقی که برای فروغ، سپهری و اخوان و چهرههایی که آن زمان حیات و مرگشان اعتبارشان برجسته بود و چه بسا اعتبارشان بیشتر هم شد افتاد، برای شاملو این اتفاق رخ نداد و یا محسوس نبود و یا اصلا پیش از مرگ و پس از مرگش با هم تفاوت محسوسی نداشت و حتی بعضیها اعتقاد دارند که چهره شاملو بعد از مرگ افت کرد چون آن پروپاگاندای مطبوعاتی جریان چپ به یک باره فروکش کرد و از بین رفت و این ستمی به شاملو بود زیرا شاملو بیش از آنچه که امروز به آن توجه میشود اهمیت دارد.
موسیقی هشتادو هفتمین نشست «عصر شعر و ترانه» توسط گروه موسیقی «گام» در سه نوبت متفاوت در ابتدا، میانه و انتهای نشست برگزار شد و اسامی اعضاء این گروه به شرح زیر میباشد:
رضا میرزایی (عود)، جابر صالحی (تار و دیوان)، علیرضا مهدیزاده (ساکسیفون)، عرفان حسینی (کمانچه)، رکسانا ریحانیان (ویولا)، آناهیتا ایزدی پارسا(ویلنسل)، پویان عبدی راد (آواز) و هادی رحمانی هم آهنگساز و نوازنده پیانوی این گروه بود.
شایان ذکر است نشست آتی «عصر شعر و ترانه» در اولین پنجشنبه شهریور ماه در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد.
منبع:
موسیقی ما
تاریخ انتشار : یکشنبه 5 مرداد 1393 - 00:41
افزودن یک دیدگاه جدید