موسیقی ما - دومین جشن سالانه موسیقی ما به روز برگزاری خود نزدیک می‌شود و در این میان، سوالات فراوانی برای بسیاری از اهالی محترم و دست‌اندرکاران موسیقی از یک‌سو و کاربران سایت و علاقه‌مندان موسیقی از سوی دیگر به وجود آمده که بی‌پاسخ گذاشتن آنها شاید هم رسم ادب نباشد و هم شبهاتی را دامن بزند.

از زمان اعلام اسامی نامزدهای بخش‌های مختلف نظرسنجی «دومین جشن سالانه موسیقی ما» تاکنون، تعدادی از عزیزان موزیسین در تماس‌ با اعضای «موسیقی ما» یا در صفحات اجتماعی خود سوالات‌شان را به شیوه‌های گوناگون مطرح کرده‌اند که در این مطلب، تمامی آنها را گردآوری کرده و پاسخ می‌دهیم.
 

• * «جشن سالانه موسیقی ما» چیست و ایده برگزاری آن از کجا آمده است؟

هرساله مراسم متعددی تحت عنوان «Annual Music Awards» (جوایز سالانه موسیقی) در سراسر دنیا برگزار می‌شود که در آن آثار و هنرمندان موسیقی سال گذشته بررسی شده و در نهایت برگزیدگان با اهدای جوایزی تحسین می‌شوند. شاخص‌ترین این مراسم در سینما «اسکار»، «فستیوال کن»، «فستیوال ونیز»، «بفتا» و... و در موسیقی «Grammy»، «American Music Awards»، «British Music Awards» و... هستند. در سینمای ایران نیز مراسم زیادی در این زمینه برگزار می‌شود که جشنواره موسیقی فجر (در میان جشنواره‌های دولتی) و جشن حافظ یا دنیای تصویر (در میان جشنواه‌های خصوصی) و همچنین جشن خانه سینما از شاخص‌ترین آنها هستند. در موسیقی ایران اما چنین مراسمی در بخش خصوصی سابقه نداشته و «جشن سالانه موسیقی ما» اولین نمونه از این دست در ایران است. جشن موسیقی ما نیز با توجه به فرهنگ غنی موسیقی ایرانی و البته محدودیت‌هایی که برای این هنر فاخر در این زمانه وجود دارد، هدف اصلی‌اش گردهمایی و همدلی اهالی موسیقی ایران با هر ژانر کاری به بهانه تقدیر از آثار شاخص منتشر شده در سال است.
 

• * برگزارکننده این جشن چه کسی است؟

پایگاه خبری-تحلیلی «موسیقی ما» به عنوان یکی از اولین رسانه‌های تخصصی حوزه موسیقی در فضای مجازی که دارای مجوز فعالیت رسمی از معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، برگزاری این نظرسنجی و مراسم را به عهده دارد.
 

• * هزینه جشن از چه منابعی تأمین می‌شود؟

بی‌شک برگزاری چنین مراسمی آنگونه که در شأن هنر و هنرمندان موسیقی این سرزمین باشد، هزینه‌های گزافی دارد که شاید از عهده یک رسانه کاملاً مستقل و خصوصی که هیچ‌گونه حمایت مادی و اقتصادی دولتی را پشت سر خود نمی‌بیند، بیرون باشد. در تمام دنیا رسم بر این است که هزینه این قبیل مراسم توسط حامیان مالی و اسپانسرها تأمین شده و آنها نیز در عوضِ هزینه‌ای که پرداخت می‌کنند، دیده می‌شوند. اما در جشن اول و دوم به دلیل ملاحظاتی چند، تصمیم بر این شده که اسپانسری برای جشن در نظر گرفته نشود و هزینه جشن از محل درآمدهای سایت تأمین شود.
 

• * چه کسانی در جشن سالانه موسیقی ما حضور دارند؟

«موسیقی ما» برای جشن سالانه خود، با توجه به محدودیت ظرفیت 700نفری تالار وحدت، میزبان جمعی از برترین‌های موسیقی ایران است که از آن میان می‌توان به تعدادی از اساتید و پیشکسوتان هنر موسیقی، جمعی از بزرگ‌ترین ستاره‌های موسیقی پاپ، فعالان و کارشناسان موسیقی (از جمله آهنگسازان، خوانندگان، نوازندگان، صدابرداران، ناشران تهیه‌کنندگان، شاعران و ترانه‌سرایان و...) اشاره کرد. همچنین در این مراسم عده‌ای از هنرمندان فعال در شاخه‌های دیگر هنری از جمله سینما و تئاتر، ادبیات، نقاشی و... نیز حضور به هم می‌رسانند.
 

• * از چه کسانی در جشن موسیقی ما قدردانی می‌شود؟ نامزدها و برنده‌های این مراسم چه کسانی هستند و چگونه انتخاب می‌شوند؟

«موسیقی ما» هرساله با تکیه بر جلسات متعدد مشورتی با جمعی از دست‌اندرکاران زبده موسیقی دو یا سه تن از پیشکسوتان اثرگذار تاریخ موسیقی ایران را گلچین کرده و در جشن خود با ساخت و پخش مستندی کوتاه و اهدا تندیس و لوح یادبود از یک عمر فعالیت هنری آنها تقدیر می‌کند. همچنین برگزیدگان موسیقی سال گذشته نیز که در جریان نظرسنجی بزرگ «موسیقی ما» انتخاب شده‌اند، در این مراسم معرفی شده و از آنها تقدیر به عمل می‌آید.
 

• * مکانیزم نظرسنجی موسیقی ما به چه شکلی است؟

نظرسنجی سالانه موسیقی ما در آغاز هر سال و در دو شاخه مردمی و کارشناسی طی دو ماه برگزار می‌شود تا برترین‌های موسیقی ایران در سال گذشته مشخص شوند. ملاک سنجش این نظرسنجی، آلبوم‌هایی هستند که در بازه زمانی اول فروردین تا 29 اسفند سال گذشته منتشر شده یا کنسرت‌هایی که در آن دوره در داخل مرزهای ایران برگزار شده‌اند. برای مثال، استاد کیهان کلهر (که یکی از هنرمندان بی‌بدیل عرصه موسیقی در ایران است و کسی در هنرمندی او شکی ندارد) از آنجا که در بازه زمانی سال 92 در ایران آلبومی منتشر یا کنسرتی برگزار نکرده، در این نظرسنجی مورد سنجش قرار نخواهد گرفت.
 

• * رأی‌دهندگان نظرسنجی موسیقی ما چه کسانی هستند؟

در شاخه مردمی نظرسنجی سالانه «موسیقی ما»، کاربران سایت و علاقه‌مندان موسیقی نظر شخصی خود در مورد رشته‌های مختلف نظرسنجی را اعلام می‌کنند. ثبت بیش از 150 هزار رأی کاربران ثبت‌نام شده در سایت در نظرسنجی امسال می‌تواند ابهاماتی که در این زمینه ممکن است به وجود آید را برطرف کند. چراکه طبعاً در یک جامعه آماری با این گستردگی، درصد خطا و تقلب‌های احتمالی کاهش پیدا می‌کند.

در شاخه کارشناسی نیز برای بیش از 200 نفر از کارشناسان و کاربلدهای موسیقی ایران دفترچه‌های مخصوص نظرسنجی ارسال شد که در آن رشته‌های مختلف و گزینه‌های آنها قرار داشت تا مبادا به دلیل فراموشی و... گزینه‌ای از قلم بیفتد. همچنین این امکان فراهم شده بود که چنانچه گزینه‌ای از قلم افتاده بود، توسط کارشناسان محترم به گزینه‌ها اضافه شود تا بدین ترتیب، اشتباهات نظرسنجی به حداقل ممکن برسد. در نهایت آرای هنرمندان و کارشناسن شمرده شد و در هر رشته 5 یا به دلیل نزدیکی آرا 6 گزینه‌ای که بیشترین آرا را به خود اختصاص داده بودند، به عنوان نامزدهای دریافت تندیس معرفی شدند. مسلم است که با توجه به تعداد بالای آثار خوب و همچنین هنرمندان شاخص فعال، هر لیستی که در نهایت انتخاب و منتشر شود قابلیت این را دارد که گزینه‌های دیگری را نیز دربر می‌گرفت.

نکته مهم: «موسیقی ما» کوچک‌ترین نقشی در انتخاب نامزدها و برنده‌های رشته‌های گوناگون نداشته و ندارد و تنها مجری طرح نظرسنجی است. همچنین برای جلوگیری از شک و شبهاتی در زمینه صیانت از آرا و سلامت نظرسنجی، آرای مردمی و کارشناسی در اختیار کسانی که در این زمینه ابهاماتی دارند، قرار خواهد گرفت.
 

• * نظرسنجی امسال با سال‌های گذشته چه تفاوتی دارد؟

بررسی نقاط قوت و ضعف اولین جشن سالانه «موسیقی ما» و مشورت با اهالی فن، نشان می‌داد که زمان طولانی مراسم یکی از بزرگ‌ترین انتقادات میهمانان گرامی بوده است. به همین خاطر و با الگوبرداری از مراسم مشابه بین‌المللی، تصمیم گرفته شد برخی از رشته‌های نظرسنجی از جمله اجرای زنده موسیقی، طرح جلد آلبوم و... (که نیاز به بررسی دقیق کارشناسی دارند و امکان دیدن تمام کنسرت‌ها برای کارشناسان و اهالی موسیقی وجود ندارد) از میان رشته‌های نظرسنجی حذف شوند. همچنین در برخی از رشته‌های تخصصی (مانند آهنگسازی، تنظیم، نوازندگی و ...)، تنها به رأی کارشناسان بسنده شده و رأی مردمی در مراسم اعلام نشود. تمهید دیگری که برای افزایش کیفیت نظرسنجی در شاخه کارشناسی در نظر گرفته شد، کاهش تعداد کارشناسان از نهصد و اندی نفر به بیش از یکصد نفر بود تا جامعه آماری بزرگ که باعث می‌شد رای‌ها از حالت کارشناسی خارج شود، به اعتبار نظرسنجی بیفزاید.
 

• * چگونه ممکن است عواملی از یک آلبوم در رشته‌های مختلف نامزد شده باشند، اما خود آلبوم در میان برترین‌ها نباشد و بالعکس؟

در کار هنری، اجزای اثر می‌توانند به تفکیک مورد بررسی قرار بگیرند و هیچ تضمینی وجود ندارد که اجزای باکیفیت در نهایت به یک کلِ باکیفیت نیز منجر شوند. برای این مورد می‌توان مثال‌های زیادی آورد که در تمام جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی فیلم، جایزه بهترین فیلمنامه، بهترین بازی، بهترین کارگردانی، بهترین فیلم، بهترین تدوین، بهترین طراحی صحنه و لباس و... به آثار مختلف تعلق می‌گیرند و لزوماً دلیلی ندارد که اثری که جزئیاتش تحسین شده‌اند، کلیت‌اش هم بهترین باشد. در مورد آلبوم‌های موسیقی هم چنین مسئله‌ای صدق می‌کند. ممکن است ترانه‌سرا، آهنگساز و تنظیم‌کننده یک آلبوم در میان نامزدها باشند و خود آلبوم نباشد یا بالعکس و این در عرف جوایز دنیا کاملاً مرسوم و پذیرفته شده است.
 

• *  فیلم جشن سالانه موسیقی چرا منتشر می‌شود؟

از روز اول که ایده برگزاری این جشن به مرحله اجرا نزدیک شد، قرار بر این بود که فیلم جشن منتشر شود تا اولاً در تاریخ به ثبت برسد، ثانیاً علاقه‌مندانی که تمایل به دیدن مراسم داشتند به هدف خود برسند و در نهایت بخشی از هزینه‌های اجرایی جشن پوشش داده شود. بگذریم که در مورد فیلم «اولین جشن سالانه موسیقی ما» تنها مورد اول برآورده شد.
 
در پایان باز هم باید این نکته را ذکر کنیم که هدف اول و آخر از برگزاری این مراسم همدلی بیشتر اهالی موسیقی از ژانر‌های مختلف و جا انداختن فرهنگ احترام به سلیقه دیگران است که امید می‌رود به زودی این اهداف نیز محقق شوند.