طرح یک انتقاد جدید در جشنواره موسیقی جوان
بهداد بابایی: اساتید ذیصلاح موسیقی در شهرستانها کمیاباند
موسیقی ما - سومین روز از برگزاری دهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در حالی برگزار شد که دبیر اجرایی این رویداد موسیقایی از تعدد جشنواره های هنری در کشور انتقاد کرد. سومین روز جشنواره ملی موسیقی جوان روز سه شنبه نهم شهریور در حالی با اجرای بخش ساز سهتار و داوری حسین علیزاده، داریوش پیرنیاکان و بهداد بابایی برگزار شد که علی ترابی دبیر اجرایی این جشنواره از تعدد رویدادها و جشنوارههای موسیقی انتقاد کرد.
علی ترابی مدیر اجرایی دهمین دوره جشنواره ملی موسیقی جوان و مشاور امور مطالعات و برنامهریزی معاونت هنری درباره نقش حمایتی از برگزیدگان جشنواره گفت: جشنواره وظیفه مشخصی دارد و آن کشف استعدادها و بیان نکات آموزشی در ایام جشنواره به شرکتکنندهها است، یعنی این جشنواره یک فرآیند آموزشی و رقابتی است. اینکه خود جشنواره باید از شرکتکنندهها حمایت و تا آخر خط آنها را به جلو هدایت کند به نظرم مقداری خلط مبحث میشود. البته که حتماً باید از هنرمندان جوان حمایت شود اما اینکه جشنواره موسیقی جوان این کار را باید انجام بدهد به نظر من محل تردید است. یعنی اینکه باید از دستگاهها و ارگانهای دیگر انتظار داشت، یعنی باید تشکیلاتی به وجود بیاید تا استعدادهای جشنوارههای مختلف را تحت پوشش قرار دهد تا از مسیر درست منحرف نشوند، از شرایط آموزشی خوبی برخوردار باشند، از موسیقی برای درآمدزایی بینیاز باشند و زیر نظر اساتیدی که صلاحیت کافی ندارند، آموزش نبینند.
وی تصریح کرد: اینکه جشنواره چه حمایتی قرار است از آنها بکند به نظرم سؤال دقیقی نیست. تعریف جشنواره مشخص است؛ فرآیندی است که رقابتهایی را برگزار میکند و بهترینهای این رقابت معرفی میشوند. ما نمیتوانیم از جشنواره بخواهیم که حالا که این کار را انجام داده باید تا آخر خط ادامه دهد و اگر این کار را نکند خود را زیر سؤال برده است. به نظرم این مورد وظیفه جشنواره نیست، حتا میتواند کل کار جشنواره را هم تحتالشعاع قرار دهد .این نکته درستی است اما نهادهای دیگری هم هستند که باید به جشنواره کمک کنند، از جمله دانشگاهها، هنرستانها و آموزشگاههای موسیقی. در جشنوارههای رقابتی سراسر دنیا نیز نوازندهها شرکت میکنند، یا جایزه میگیرند یا نمیگیرند و دست خود نوازنده است که در ادامه مسیر با همان انگیزه راهش را ادامه میدهد یا خیر. در عین حال کمکهایی هم باید به او بشود ولی لزوماً این کمکها به نظرم وظیفه جشنواره نیست.
ترابی در مورد نقش دولت در حمایت از برگزیدگان جشنواره گفت: دولت میتواند نقش محوری در حمایت از برگزیدگان داشته باشد اما به این نکته باید توجه کرد که ما مملکت جشنوارهزدهای هستیم و به هر بهانه و عنوانی جشنوارههای متعدد زیادی داریم که خیلی از آنها از همان ابتدا مشخص است که قرار نیست به جایی برسند. یعنی جشنوارهای که فراخوان آن دو ماه مانده به برگزاری منتشر میشود تنها قرار است آماری را منتشر کند.خوشبختانه این جشنواره تا آنجا که امکان داشت کمتر دولتی شد؛ هیچ مدیری به خودش اجازه نداد در مورد جشنواره اظهار نظر کند یا بگوید باید به چه شکلی برگزار شود. این جشنواره از روز اول هنرمندان درجه یک مملکت در موردش تصمیم گرفتند و تا همین امروز هم به همین شکل برگزار شده است، دولت تنها نقش اجرایی را برعهده داشته است.
مدیر اجرایی دهمین جشنواره ملی موسیقی جوان بیان کرد: به نظرم تا زمانی که نقش هنرمندان پررنگ باشد هیچ دولتی جشنواره را تعطیل نمیکند اما به محض اینکه این جشنواره حالت اداری و آماری به خودش بگیرد ممکن است اولین مدیری که سلیقهاش این شکل از برگزاری نباشد به راحتی جشنواره را تعطیل کند یا به سمت و سوی دیگری ببرد.
وی در مورد اهمیت نظام آموزش موسیقی اظهار کرد: شرکتکنندهها از اقصی نقاط کشور در این جشنواره شرکت میکنند و طبیعتاً استعدادها در اینجا سنجیده میشود، اما این جوانها ایراداتی دارند و بخش عظیمی از آن به نظام آموزش موسیقی در شهرستانها برمیگردد. استادهای ذیصلاح در شهرستانها کمیاباند. بچهها مشکلاتی در ردیف موسیقی ایرانی دارند، یعنی درک و بیان ردیف. زبان ردیف، زبانی مجزاست که مبتنی بر موسیقی قاجار و پساقاجار است و مختصات اجرایی خودش را دارد. زبان شخصی، زبان دیگری است که گرچه به آن نرسیدهاند اما میتوان ردِ پای اساتید دیگر را در سازشان دید و این کار آدمهای صاحب نظر است که این دو زبان را به آنها بشناساند و بتواند توضیح بدهد و تفاوتشان را بیان کند.
وی ادامه داد: فکر میکنم ستاد جشنواره باید فراخوانی برای اساتیدی که در شهرستانها مشغول تدریس هستند بدهد و برای آنها کلاس برگزار کند و چارچوب ردیف، تکنیک ساز، اکول (طرز گرفتن ساز) را اصولی به آنها آموزش دهد. معنای زبان ردیف، معنای بداههنوازی، را به شیوههای مختلف اصولی تشریح کند. خیلی از بچهها خوب ساز میزنند، مثلاً کسی که در گروه سنی الف نفر اول شد بسیار خوب ساز میزد، حس و سونوریتهی او عالی بود اما برخی از کارهایش اشتباه بود و این جای دریغ دارد که نشات گرفته از کوتاهی استادش بوده. ما وقتی از بچهها میخواهیم بداههنوازی کنند متأسفانه بر مبنای همان ردیفی که تقریباً حفظ کردهاند جملاتی مینوازند که مبتنی بر همان گوشههاست. بیشتر آنها ساز اساتیدی چون شهناز، لطفی، و علیزاده را گوش نکردهاند، سازشان همان جملات ردیف را تداعی میکند. این وظیفه استادان این جوانهاست که آنها را در این زمینه آموزش بدهند.
بابایی در مورد تفاوت سطح اجراهای این دوره با سال گذشته بیان داشت: اجراها در ساز سهتار متأسفانه تفاوتی با سال گذشته نداشتند، تنها یکی دو نفر از نوازندگانی که سال گذشته هم شرکت کرده بودند و اشکالاتشان همانجا به آنها یادآوری شده بود بهتر از بقیه بود و دقیقاً من و آقای علیزاده دریافتیم که صحبتهای ما مؤثر بوده. اما بحث این است که این تعداد هنرجویی که اینجا هستند در مقابل تعداد فعالان این حوزه مقدار قابل اعتنایی نیستند. حوزههای موسیقی متعددند و باید در شاخههای مختلف با این بچهها کار شود، از این جهت باید تدبیری اندیشید که آموزههای موسیقی یک مقدار فراگیرتر باشد.
وی در پایان اضافه کرد: آموزش دوره عالی بسیار حیاتی است، اکثر آنها مشکل جواب آواز، درک ردیف، و دانش و بینش نسبت به شیوه اساتید دارند. از این جهت باید راهی را پیدا کرد تا شیوه آموزش در سطح کشور وسیعتر شود. این جشنواره گام بسیار مثبتی است ولی میتواند با تمهیداتی یک مقدار وسیعتر و جدیتر در بخش آموزش عمل کند
علی ترابی مدیر اجرایی دهمین دوره جشنواره ملی موسیقی جوان و مشاور امور مطالعات و برنامهریزی معاونت هنری درباره نقش حمایتی از برگزیدگان جشنواره گفت: جشنواره وظیفه مشخصی دارد و آن کشف استعدادها و بیان نکات آموزشی در ایام جشنواره به شرکتکنندهها است، یعنی این جشنواره یک فرآیند آموزشی و رقابتی است. اینکه خود جشنواره باید از شرکتکنندهها حمایت و تا آخر خط آنها را به جلو هدایت کند به نظرم مقداری خلط مبحث میشود. البته که حتماً باید از هنرمندان جوان حمایت شود اما اینکه جشنواره موسیقی جوان این کار را باید انجام بدهد به نظر من محل تردید است. یعنی اینکه باید از دستگاهها و ارگانهای دیگر انتظار داشت، یعنی باید تشکیلاتی به وجود بیاید تا استعدادهای جشنوارههای مختلف را تحت پوشش قرار دهد تا از مسیر درست منحرف نشوند، از شرایط آموزشی خوبی برخوردار باشند، از موسیقی برای درآمدزایی بینیاز باشند و زیر نظر اساتیدی که صلاحیت کافی ندارند، آموزش نبینند.
وی تصریح کرد: اینکه جشنواره چه حمایتی قرار است از آنها بکند به نظرم سؤال دقیقی نیست. تعریف جشنواره مشخص است؛ فرآیندی است که رقابتهایی را برگزار میکند و بهترینهای این رقابت معرفی میشوند. ما نمیتوانیم از جشنواره بخواهیم که حالا که این کار را انجام داده باید تا آخر خط ادامه دهد و اگر این کار را نکند خود را زیر سؤال برده است. به نظرم این مورد وظیفه جشنواره نیست، حتا میتواند کل کار جشنواره را هم تحتالشعاع قرار دهد .این نکته درستی است اما نهادهای دیگری هم هستند که باید به جشنواره کمک کنند، از جمله دانشگاهها، هنرستانها و آموزشگاههای موسیقی. در جشنوارههای رقابتی سراسر دنیا نیز نوازندهها شرکت میکنند، یا جایزه میگیرند یا نمیگیرند و دست خود نوازنده است که در ادامه مسیر با همان انگیزه راهش را ادامه میدهد یا خیر. در عین حال کمکهایی هم باید به او بشود ولی لزوماً این کمکها به نظرم وظیفه جشنواره نیست.
ترابی در مورد نقش دولت در حمایت از برگزیدگان جشنواره گفت: دولت میتواند نقش محوری در حمایت از برگزیدگان داشته باشد اما به این نکته باید توجه کرد که ما مملکت جشنوارهزدهای هستیم و به هر بهانه و عنوانی جشنوارههای متعدد زیادی داریم که خیلی از آنها از همان ابتدا مشخص است که قرار نیست به جایی برسند. یعنی جشنوارهای که فراخوان آن دو ماه مانده به برگزاری منتشر میشود تنها قرار است آماری را منتشر کند.خوشبختانه این جشنواره تا آنجا که امکان داشت کمتر دولتی شد؛ هیچ مدیری به خودش اجازه نداد در مورد جشنواره اظهار نظر کند یا بگوید باید به چه شکلی برگزار شود. این جشنواره از روز اول هنرمندان درجه یک مملکت در موردش تصمیم گرفتند و تا همین امروز هم به همین شکل برگزار شده است، دولت تنها نقش اجرایی را برعهده داشته است.
مدیر اجرایی دهمین جشنواره ملی موسیقی جوان بیان کرد: به نظرم تا زمانی که نقش هنرمندان پررنگ باشد هیچ دولتی جشنواره را تعطیل نمیکند اما به محض اینکه این جشنواره حالت اداری و آماری به خودش بگیرد ممکن است اولین مدیری که سلیقهاش این شکل از برگزاری نباشد به راحتی جشنواره را تعطیل کند یا به سمت و سوی دیگری ببرد.
- بیشتر شرکتکنندهها ساز اساتیدی چون شهناز، لطفی، و علیزاده را گوش نکردهاند
وی در مورد اهمیت نظام آموزش موسیقی اظهار کرد: شرکتکنندهها از اقصی نقاط کشور در این جشنواره شرکت میکنند و طبیعتاً استعدادها در اینجا سنجیده میشود، اما این جوانها ایراداتی دارند و بخش عظیمی از آن به نظام آموزش موسیقی در شهرستانها برمیگردد. استادهای ذیصلاح در شهرستانها کمیاباند. بچهها مشکلاتی در ردیف موسیقی ایرانی دارند، یعنی درک و بیان ردیف. زبان ردیف، زبانی مجزاست که مبتنی بر موسیقی قاجار و پساقاجار است و مختصات اجرایی خودش را دارد. زبان شخصی، زبان دیگری است که گرچه به آن نرسیدهاند اما میتوان ردِ پای اساتید دیگر را در سازشان دید و این کار آدمهای صاحب نظر است که این دو زبان را به آنها بشناساند و بتواند توضیح بدهد و تفاوتشان را بیان کند.
وی ادامه داد: فکر میکنم ستاد جشنواره باید فراخوانی برای اساتیدی که در شهرستانها مشغول تدریس هستند بدهد و برای آنها کلاس برگزار کند و چارچوب ردیف، تکنیک ساز، اکول (طرز گرفتن ساز) را اصولی به آنها آموزش دهد. معنای زبان ردیف، معنای بداههنوازی، را به شیوههای مختلف اصولی تشریح کند. خیلی از بچهها خوب ساز میزنند، مثلاً کسی که در گروه سنی الف نفر اول شد بسیار خوب ساز میزد، حس و سونوریتهی او عالی بود اما برخی از کارهایش اشتباه بود و این جای دریغ دارد که نشات گرفته از کوتاهی استادش بوده. ما وقتی از بچهها میخواهیم بداههنوازی کنند متأسفانه بر مبنای همان ردیفی که تقریباً حفظ کردهاند جملاتی مینوازند که مبتنی بر همان گوشههاست. بیشتر آنها ساز اساتیدی چون شهناز، لطفی، و علیزاده را گوش نکردهاند، سازشان همان جملات ردیف را تداعی میکند. این وظیفه استادان این جوانهاست که آنها را در این زمینه آموزش بدهند.
بابایی در مورد تفاوت سطح اجراهای این دوره با سال گذشته بیان داشت: اجراها در ساز سهتار متأسفانه تفاوتی با سال گذشته نداشتند، تنها یکی دو نفر از نوازندگانی که سال گذشته هم شرکت کرده بودند و اشکالاتشان همانجا به آنها یادآوری شده بود بهتر از بقیه بود و دقیقاً من و آقای علیزاده دریافتیم که صحبتهای ما مؤثر بوده. اما بحث این است که این تعداد هنرجویی که اینجا هستند در مقابل تعداد فعالان این حوزه مقدار قابل اعتنایی نیستند. حوزههای موسیقی متعددند و باید در شاخههای مختلف با این بچهها کار شود، از این جهت باید تدبیری اندیشید که آموزههای موسیقی یک مقدار فراگیرتر باشد.
وی در پایان اضافه کرد: آموزش دوره عالی بسیار حیاتی است، اکثر آنها مشکل جواب آواز، درک ردیف، و دانش و بینش نسبت به شیوه اساتید دارند. از این جهت باید راهی را پیدا کرد تا شیوه آموزش در سطح کشور وسیعتر شود. این جشنواره گام بسیار مثبتی است ولی میتواند با تمهیداتی یک مقدار وسیعتر و جدیتر در بخش آموزش عمل کند
تاریخ انتشار : چهارشنبه 10 شهریور 1395 - 13:46
افزودن یک دیدگاه جدید