- ضعف تمبک‌نوازان جوان در همنوازی است
 
موسیقی ما - هفتمین روز از جشنوارۀ ملی موسیقی جوان روز گذشته در حالی در تالار رودکی برگزار شد که نوجوانان و جوانان مازندرانی موسیقی منطقۀ خود را پس از نوازندگان تمبکی اجرا کردند که ضعف‌شان در همنوازی بود. هفتمین روز از جشنواره روز گذشته با حضور نوازندگان محلی مازندران و تمبک‌نوازان جوان برگزار شد.
 
در بخش تمبک که با داوری کامبیز گنجه‌ای، نوید افقه، پژمان حدادی، سیامک بنایی، و مهدی خاکساران همراه بود، نوازندگان جوان علاوه بر تکنوازی  قطعاتشان، در همنوازی با موسیقی‌ای که از سوی داوران در سالن پخش می‌شد، به اجرا پرداختند که متأسفانه در این بخش نتوانستند نظر هیئت داوران را جلب کنند به طوری که پژمان حدادی درحاشیه اجراهای ساز تمبک گفت: «همنوازی، فلسفه‌ای در پشت خود دارد که باید از طریق استاد به شاگرد منتقل شود. امروزه ذهن بیشتر نوازنده‌ها معطوف به تکنیک‌های بسیار پیچیده‌ای است که شاید در تکنوازی تأثیری داشته باشد اما در محتوا ندارد. متأسفانه در مورد تمبک بخش همنوازی اصلاً در نظر گرفته نمی‌شود، در حالی که یکی از مباحث مهم برای یک نوازندۀ تمبک همین مسئلۀ همنوازی است.»
 
این نوازندۀ تمبک با بیان اینکه می‌توان از شرکت‌کنندگان ساز تمبک جشنواره در گروه‌های موسیقی بهره برد، اظهار داشت: «با به کار گیری این نوازندگان در گروه‌های موسیقی می‌توان از آنها پشتیبانی و حمایت کرد، همچنین داوران می‌توانند به‌صورت رایگان به آنها درس بدهند تا با شیوۀ اساتید و مکتب‌های دیگر هم آشنا شوند.»
 
حدادی با اشاره به تفاوت اجراهای تمبک‌نوازان امسال با سال گذشته گفت: «اجراها نسبت به پارسال به‌خصوص گروه الف و ب بهتر بود، یعنی نگاه بچه‌ها به ریتم و توانایی‌شان در اجرا از سطح کیفی بهتری برخوردار بود. من معتقدم هرچه سن  بالاتر می‌رود بچه‌ها انگیزه‌شان برای تمرین و پیشرفت کمتر می‌شود که البته  بخشی از این موضوع به مشکلات اقتصادی و اجتماعی نیز برمی‌گردد.»
 
«کامبیز گنجه‌ای» دیگر داور ساز تمبک نیز با بیان اینکه نوازندگان شرکت‌کننده درک‌شان از موسیقی فقیر است، بیان داشت: «بچه‌ها به لحاظ تکنیک نوازندگی و درک ریتم بسیار خوب‌اند اما درک‌شان از موسیقی فقیر است. متأسفانه آنها خیلی غرق تکنیک هستند، اما باید از این تکنیک در همراهی با موسیقی بهره ببرند. برخی از شرکت‌کننده‌ها تکنیک خوبی داشتند، اما از این تکنیک در همراهی موسیقی عاجز بودند، یعنی یک‌بعدی شده‌اند. یک بخش کار تکنوازی است و بخش دیگر همنوازی با ساز و گروه است. اگر این دو مورد حل شود به جرأت می‌توان گفت به نوازنده‌های درجه یک تبدیل می‌شوند. نوازندگان جوانی که در این جشنواره حضور داشتند از موسیقی و الفبای قدیم دور شده‌اند و هنگامی به مشکل برمی‌خوردند که بخواهند در یک گروه اجرا کنند.»
 
سیامک بنایی نوازنده و عضو هیئت داوران بخش تمبک نیز در خصوص مشکلات نوازندگان این ساز گفت: «مشکل من با جوانان این است که یک مقدار از موسیقی ایرانی دور شده‌اند. اکثر جوان‌ها قوی هستند، با انگشتان‌شان کارهای حیرت‌انگیز انجام می‌دهند و ذهن و دست را کاملاً به کار کشیده‌اند منتها با موسیقی خودمان خوب ارتباط نمی‌گیرند. البته این اتفاق تقصیر خود جوانان نیست چون آن‌ها از چیزی به نام رادیو محروم شده‌اند که به نسل ما به زور داده شده بود. این دیگر وظیفۀ پدر و معلم نیست و مشکل مدیریتی است. من در 15،14 سالگی‌ در انشاءهایم از اشعار زیادی استفاده می‌کردم چرا که منبع اشعارم برنامۀ گل‌ها بود. من معتقدم اگر جوانان امروز در عرصۀ موسیقی سنتی اطلاعات کمتری دارند، خودشان مقصر نیستند زیرا به آن‌ها خوراک لازم داده نشده است.»
 

• حفظ و احیای موسیقی سنتی مازندران در جشنوارۀ ملی موسیقی جوان

بخش دوم اجراهای روز گذشتۀ جشنوارۀ موسیقی جوان، به موسیقی مازندران اختصاص داشت به طوری که نوازندگان محلی در حضور هیئت داوران این بخش متشکل از حمیدرضا اردلان، ابوالحسن خوشرو و ارسلان طیبی به اجرا پرداختند.
 
«حمیدرضا اردلان»، پژوهشگر موسیقی اقوام و داور بخش موسیقی نواحی جشنوارۀ ملی موسیقی جوان در حاشیه این اجراها در مورد کیفیت اجراهای جشنواره گفت: «اجراها خوب بود و بچه‌ها تبحر در نواختن مقام داشتند البته اشکالاتی در نوازندگی داشتند که من فکر می‌کنم شرکت در چنین فستیوال‌هایی می‌تواند هم به خودشان و هم معلمانشان ایده‌های جدید برای توجه به چگونگی بروز این موسیقی بر صحنه و اساساً تعین آن به عنوان موسیقی نواحی ایران و امروز مازنداران ثمربخش باشد. اشکالاتی در دینامیک اجرا داشتند، که به ممارست بیشتری نیاز دارند. دلیل این امر این است که گوش این بچه‌ها با رایو و انواع صداهای دیگر آغشته می‌شود و برخی از حساسیت‌ها را از دست می‌دهد. استادها علی‌رغم آن که دارای سبک و سیاق‌اند اما میزان تمرین با استادها هفته‌ای یکبار است و این هفته‌ای یکبار کافی نیست تا منش نوازندگی همراه با تکنیک‌ها در روح‌شان سریان پیدا کند.»
 
اردلان در خصوص اهمیت برگزاری این جشنواره گفت: «این جشنواره مهم‌ترین کارش نشان‌دادن اشکال‌هاست و در این بخش نقش بسیار مهمی دارد.»
 
ابوالحسن خوشرو، خوانندۀ موسیقی مقامی مازندران و نوازندۀ للَه‌وا نیز اظهار داشت: «برگزاری چنین جشنواره‌ای به بچه‌ها دلیل و انگیزه‌ای برای تمرین و پیشرفت می‌دهد، چرا که اینجا محلی است برای نشان‌دادن آنچه در طول سال برای آن زحمت کشیده‌اند. البته من معتقدم که بچه‌ها حتماً باید تئوری و شناخت خود را نسبت به موسیقی افزایش دهند در غیر این صورت عقب می‌مانند از کسانی که آکادمیک این راه را ادامه می‌دهند.»
 
ارسلان طیبی، نوازندۀ للَه‌وا و استاد موسیقی مازندرانی، نیز در ادامه اظهار داشت: «برگزاری چنین جشنواره‌ای باعث تشویق هنرجوها می‌شود تا جدی‌تر این راه را ادامه دهند. همین‌طور باعث می‌شود بیشتر از پیش به سازهای نواحی توجه کنند. در این جشنواره بچه‌ها با اجرای درست مقام‌ها و تکنیک‌ها بیشتر آشنا می‌شوند و اینجا محلی برای پیدا کردن اشکالات شرکت‌کنندگان است تا رقابت، در واقع ما برای حفظ و احیای موسیقی مقامی مازندرانی اینجا هستیم.»
 
دهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان به دبیری هومان اسعدی تا 24 شهریورماه در تهران ادامه دارد.