سفر عسرت؛ پیشنهادی برای روشنفكران رویگردان از موسیقی سنتی
جداشدن روح از بدن در ساعت 6:30 صبح!
موسيقی ما- امين موسوی: صدای عود میآید به گوش... با چكشی كوچك و لطیف ضربههایی بر «بیقراری» روحام میزند تا او را از خواب بیدار كند، ترسام میآید كمی/ وارد خلسهای از جنس غم و قطره اشك میشوم...كمانچه كمكم خود را وارد میكند، دوستی خوبی با عود دارد، آرامشی از جنس ترس را در دلام تحریك میكند/ آرشه انگار تیری را در دلام فرو میبرد، تیرست دیگر درد دارد شوخی كه نیست...سهتار وارد میشود، سازی آشنا، از جنس یارم با این تفاوت كه هیچگاه تركام نكرد، خیلیوقت است میشناسماش، در این تنهایی و ترس او كمكام میكند/ سهتار رنگ میپاشد/ كار خود را بیتوجه به كمانچه و عود دنبال میكند/ زجر میكشد، تحملاش بهسر میآید به پردههای پایین میرود و گریه میكند، كه چه دلبر است این صدا، سهتار جایاش را به حنجره میدهد... ناظری میخواند: موجها خوابیدهاند آرام و رام... ترسم میآید/ دلهره راهی، از جنس غم و اشك در دلام باز میشود...نیرویی مرا میكشد بالا/ از دلهره گذشته/ او دارد مرا از بدنام جدا میكند/دل كندن سخت است، سختیای از جنس فریاد و پریشانی و بیسر پناهی/ روحام در نیمهراهی كه جدا از تنام مانده بود با حالتی گزگز كنان بر میگردد به همین روزمرگیها و میبیند ساعت 6 و نیم است و مثل همیشه دیر به قرار خواهد رسید...
اگر جزو كسانی هستید كه هیچگاه نتوانستهاید با موسیقی سنتی ارتباط برقرار كنید، گوش سپردن به آلبوم «سِفر عُسرت» در آرامش نیمهشب راهیست تا برای قهرتان با اينگونهی موسيقی پايانی باشد. این اثر تجربهای متفاوت و حسی از ورود حجم به موسیقی ایرانیست (موسیقیای كه در گذشته بیشتر تكصدایی بوده)، این كار با نگاه و صدایی نو، جزو آثاریست كه به شدت سعی میكند، معنای اشعار و حسهایی از قبیل ترس، حیرت و یاس را در قالب موسیقی كلاسیك ایرانی (و تا حدی مایل به مدرن) به روح و دل مخاطب منتقل كند.
نكته جالب دیگر این آلبوم در عنواناش نهفته است، نام اصلی این كار «سِفر عُسرت» است كه خیلیها به اشتباه (از جمله نگارنده) تصور میكردند، «سَفَر عسرت» تلفظ اصلی عنوان بوده است. لایق، آهنگساز كار در جایی فلسفه این نامگذاری را اینگونه بیان میكند: «سِفر، عنوان آرکائیک و مهجور کتاب است و بهخصوص از آن نظر برای من جذاب است که یادآور بخشهای مختلف عهد عتیق (تورات) است (سفر تکوین، سفر خروج و...)، و لاجرم یک مفهوم اسطورهیی آرکائیک را از «کتاب» بیان میکند و نیز به لحاظ صوتی یادآور واژهی «صفر» بود و تداعیگر فضای هولآور نیستی و هیچی. و «عسرت»، باز با بار آرکائیک و مهجورش، و با تکرار واک «س» در کنار «سفر»، فضای سردی را به لحاظ صوتی میآفریند که مطلوب من است. اگر این نام از لحظه «صفر»، به رخ شما بکشاند که با اثری روبهرو هستید که از همان ابتدا شما را به تفکر میخواند، من در انتخاب نام به خطا نرفتهام.»
شعرهای این آلبوم از اخوان ثالث، كدكنی، ابتهاج و شاملوست كه در نتیجه وضعیت سیاسی، اجتماعی دهه 1330 روی كاغذ آمده، ناظری كه در آلبوم قبلی خود «مولویه» فضای عرفانی، عاشقانه دیگری را با حافظ پسرش تجربه كرده بود، با این كار اشارهای هم به وضعیت حال سیاسی، اجتماعی ایران میكند.
نكتهی جالب دیگر در این آلبوم حضور نوازندههای قوی است كه هركدام برای خود آهنگساز و هنرمندان مطرحی هستند، شروین مهاجر كه یكی از نوازندههای جوان و بسیار توانای كشورمان است و قدرت هنرش بسیار بیشتر از رسم و ناماش میزند، او در آلبوم «مولویه» شهرام و حافظ ناظری هم حضور پررنگی داشته است و به آسانی میتوان رد پای كمانچهی او را در هر دو آلبوم «سفر عسرت» و «مولویه» دید.
سیامك آقایی نوازندهی سنتور هم كه سرپرست گروه سنتورنوازان بوده و بهتازگی قطعههایی به آهنگسازی خودش را برای یادبود مشكاتیان با صدای سالار عقیلی در تالار وحدت به صحنه برد. كه در آینده این قطعهها در آلبوم تصویری منشر خواهد شد.
ارسلان کامکار نوازندهی عود هم آثار متعددی را پدید آورده که بعضی از آنها عبارتند از: جاده ابریشم، موسیقی متن فیلم مادر (به کارگردانی علی حاتمی) موسیقی متن فیلم آوازهای سرزمین مادریام (به كارگردانی بهمن قبادی)، آلبوم خاک، نغمه خراسانی، نغمه صلح (تقدیم به خانم شیرین عبادی)، آلبوم ئهوین.
بیژن كامكار هم كه در این آلبوم دف میزند در آلبومها و در اجراهای زیادی هم به صورت خواننده، هم به صورت آهنگساز و هم به صورت نوازنده سازهای زیادی مثل رباب، دف، تنبک، قیچک و تار ظاهر شده است، او در آلبوم های زیادی به آهنگسازی هنرمندان بزرگی مثل حمید متبسم، كیخسرو پورناظری، گروه كامكارها و... خواننده اصلی بوده است.
همایون نصیری هم سرپرست گروه داركوب است كه همکاریهای زیادی با هنرمندان و خوانندگان در ضبط آلبومها و کنسرتهایشان داشته، از جمله بابک امینی، پیتر سلیمانپور، فواد حجازی، علیرضا عصار و بسیاری دیگر.
ناظری هم در این آلبوم، تحریرهایی در صدایش به كار میبرد كه در آثار اخیرش به عنوان استایل جدیدی از خوانندگی بوجود آمده، او در «سفر به دیگر سو»، «لولیان»، «مولویه» و كارهای دیگر هم این نوع تحریرها را داشته است ولی در این آلبوم علاوه بر تحریرهای همیشگی حس جدیدی مثل ترس و دلهره هم در كار وارد كرده كه در نوع خود جالب است، البته در لحظاتی از كار كه او در اوج می خواند شاید ایرادات فنی بتوان بر صدای ناظری گرفت ولی اصولا عاملی كه خیلیها را گرفتار هنر ناظری كرده، فقط فن و قدرت حنجره ناظری نیست كه خلاقیت، عشق، احساس و شوریدگی در هنرش عامل اصلی برجستگی آثار ناظری است، و همین هم باعث شده كه غربیها هم اینقدر از هنر او استقبال كنند.
اگر جزو كسانی هستید كه هیچگاه نتوانستهاید با موسیقی سنتی ارتباط برقرار كنید، گوش سپردن به آلبوم «سِفر عُسرت» در آرامش نیمهشب راهیست تا برای قهرتان با اينگونهی موسيقی پايانی باشد. این اثر تجربهای متفاوت و حسی از ورود حجم به موسیقی ایرانیست (موسیقیای كه در گذشته بیشتر تكصدایی بوده)، این كار با نگاه و صدایی نو، جزو آثاریست كه به شدت سعی میكند، معنای اشعار و حسهایی از قبیل ترس، حیرت و یاس را در قالب موسیقی كلاسیك ایرانی (و تا حدی مایل به مدرن) به روح و دل مخاطب منتقل كند.
نكته جالب دیگر این آلبوم در عنواناش نهفته است، نام اصلی این كار «سِفر عُسرت» است كه خیلیها به اشتباه (از جمله نگارنده) تصور میكردند، «سَفَر عسرت» تلفظ اصلی عنوان بوده است. لایق، آهنگساز كار در جایی فلسفه این نامگذاری را اینگونه بیان میكند: «سِفر، عنوان آرکائیک و مهجور کتاب است و بهخصوص از آن نظر برای من جذاب است که یادآور بخشهای مختلف عهد عتیق (تورات) است (سفر تکوین، سفر خروج و...)، و لاجرم یک مفهوم اسطورهیی آرکائیک را از «کتاب» بیان میکند و نیز به لحاظ صوتی یادآور واژهی «صفر» بود و تداعیگر فضای هولآور نیستی و هیچی. و «عسرت»، باز با بار آرکائیک و مهجورش، و با تکرار واک «س» در کنار «سفر»، فضای سردی را به لحاظ صوتی میآفریند که مطلوب من است. اگر این نام از لحظه «صفر»، به رخ شما بکشاند که با اثری روبهرو هستید که از همان ابتدا شما را به تفکر میخواند، من در انتخاب نام به خطا نرفتهام.»
شعرهای این آلبوم از اخوان ثالث، كدكنی، ابتهاج و شاملوست كه در نتیجه وضعیت سیاسی، اجتماعی دهه 1330 روی كاغذ آمده، ناظری كه در آلبوم قبلی خود «مولویه» فضای عرفانی، عاشقانه دیگری را با حافظ پسرش تجربه كرده بود، با این كار اشارهای هم به وضعیت حال سیاسی، اجتماعی ایران میكند.
نكتهی جالب دیگر در این آلبوم حضور نوازندههای قوی است كه هركدام برای خود آهنگساز و هنرمندان مطرحی هستند، شروین مهاجر كه یكی از نوازندههای جوان و بسیار توانای كشورمان است و قدرت هنرش بسیار بیشتر از رسم و ناماش میزند، او در آلبوم «مولویه» شهرام و حافظ ناظری هم حضور پررنگی داشته است و به آسانی میتوان رد پای كمانچهی او را در هر دو آلبوم «سفر عسرت» و «مولویه» دید.
سیامك آقایی نوازندهی سنتور هم كه سرپرست گروه سنتورنوازان بوده و بهتازگی قطعههایی به آهنگسازی خودش را برای یادبود مشكاتیان با صدای سالار عقیلی در تالار وحدت به صحنه برد. كه در آینده این قطعهها در آلبوم تصویری منشر خواهد شد.
ارسلان کامکار نوازندهی عود هم آثار متعددی را پدید آورده که بعضی از آنها عبارتند از: جاده ابریشم، موسیقی متن فیلم مادر (به کارگردانی علی حاتمی) موسیقی متن فیلم آوازهای سرزمین مادریام (به كارگردانی بهمن قبادی)، آلبوم خاک، نغمه خراسانی، نغمه صلح (تقدیم به خانم شیرین عبادی)، آلبوم ئهوین.
بیژن كامكار هم كه در این آلبوم دف میزند در آلبومها و در اجراهای زیادی هم به صورت خواننده، هم به صورت آهنگساز و هم به صورت نوازنده سازهای زیادی مثل رباب، دف، تنبک، قیچک و تار ظاهر شده است، او در آلبوم های زیادی به آهنگسازی هنرمندان بزرگی مثل حمید متبسم، كیخسرو پورناظری، گروه كامكارها و... خواننده اصلی بوده است.
همایون نصیری هم سرپرست گروه داركوب است كه همکاریهای زیادی با هنرمندان و خوانندگان در ضبط آلبومها و کنسرتهایشان داشته، از جمله بابک امینی، پیتر سلیمانپور، فواد حجازی، علیرضا عصار و بسیاری دیگر.
ناظری هم در این آلبوم، تحریرهایی در صدایش به كار میبرد كه در آثار اخیرش به عنوان استایل جدیدی از خوانندگی بوجود آمده، او در «سفر به دیگر سو»، «لولیان»، «مولویه» و كارهای دیگر هم این نوع تحریرها را داشته است ولی در این آلبوم علاوه بر تحریرهای همیشگی حس جدیدی مثل ترس و دلهره هم در كار وارد كرده كه در نوع خود جالب است، البته در لحظاتی از كار كه او در اوج می خواند شاید ایرادات فنی بتوان بر صدای ناظری گرفت ولی اصولا عاملی كه خیلیها را گرفتار هنر ناظری كرده، فقط فن و قدرت حنجره ناظری نیست كه خلاقیت، عشق، احساس و شوریدگی در هنرش عامل اصلی برجستگی آثار ناظری است، و همین هم باعث شده كه غربیها هم اینقدر از هنر او استقبال كنند.
منبع:
تاریخ انتشار : چهارشنبه 25 آذر 1388 - 00:00
دیدگاهها
هم خوشحالم که آلبوم پیشنهادی سایت موسیقی ما این آلبومِ و هم ممنونم از امین موشوی برای این متن.
تنها چیزی که می شه گفت اینه که این آلبوم حرف نداره و کاملا آوانگارده. و امیدوارم شنیده بشه چون بدون شک پسندیده می شه.
هرچند چند روزه که بعضی شهر کتاب ها و سی دی فروشی ها تموم کردن این آلبوم رو.
به هر حال ممنون.
خلسه درسته ، "خلصه" چیه دیگه؟...
من این آلبوم رو یک یا دو سال پیش به صورت خیلی اتفاقی از گوشی یکی از بچه های در آوردم نسخه ای بود که گویا کاندیدای گرمی شده بود طبق گفته دوستم
اولا روشنفکر نه ، این قشر افراد اسنوب های سطحی هستن که توانایی تجزیه تحلیل موسیقی رو ندارن
دوما این آلبوم بسیار خوبیه ، اما شما در اون حد نیستید که راجع بهش بنویسید . می تونستین مقاله ی شماره ی 20 ( فروردین 87 ) فرهنگ آهنگ رو که دکتر صاحب نسق در مورد این آلبوم نوشته بود رو کپی کنید ( شما توی کپی ماشالله واردین )
اسم استاد نوید افقه هم که جا افتاده!!!!!!!
افزودن یک دیدگاه جدید