عکسها و ویدئو: سعید عبداللهی
گزارشی از نمایشگاه سازهای ابداعی محمدرضا شجریان
موسیقی ما - اولین نمایشگاه سنتورها و سازهای ابداعی محمدرضا شجریان با ارائه ۱۴ ساز ابداعی و ۱۰ سنتور در اندازههای مختلف شامگاه گذشته ـ ۱۸ اردیبهشت ماه ـ با حضور جمعی از هنرمندان و هنردوستان در تالار بهار خانه هنرمندان ایران افتتاح شد. طبقه دوم خانه هنرمندان ایران در انتهای گوشه سمت چپ شلوغتر از هر زمان دیگری بود.
با وجود آنکه مهمانان با کارت ورودی به سمت تالار بهار هدایت میشدند اما جمعیت زیادی مشتاق بازدید از سازهای ابداعی استاد شجریان بود.
سنتور آزمایشی و تحقیقاتی (سال ۶۸ - از چوپ توت)، سل کوک (۱۰ خرک- چوب گردو -سال ۸۹)، فاکوک (۱۱ خرک- چوب ساج -سال ۸۷)، میکوک (کلاف گردو- سال ۸۸)، شهرآشوب (جایگاه صدای کمانچه - سال ۸۸)، شهر آشوب آلتو (۵ سیمه -جایگاه صدای آلتو - یک چهارم بم تر- سال ۸۸)، شهنواز (جایگاه صدای ویلنسل -سال ۸۸)، شهبانگ (جایگاه صدای کنترباس-سال ۸۸)، سی کوک (۱۰ خرک - چوب گردو -سال ۸۷)، کرشمه (جایگاه صدای تار-سال ۸۷)، دو کوک سوپرانو (۱۱ خرک - چوپ گردو -سال ۸۸)، باربد (۱۱ سیمه- جایگاه صدای بربط -صفحات پوست بره- سال ۹۰)، تندر (۱۴ خرک - سل کوک بم - سال ۸۸)، ساغر (۱۰ سیمه- جایگاه صدای تار و رباب آلتو-سال ۸۷)، شاه صراحی (جایگاه صدای کنترباس -سال ۸۷)، بم صراحی (جایگاه صدای ویولنسل -سال۸۷)، صراحی آلتو (۵ سیمه - جایگاه صدای آلتو -یک چهارم بمتر-سال ۸۷)، صراحی (جایگاه صدای کمانچه -سال۸۷)، سبو (جایگاه صدای کمانچه-سال ۸۷)، ارغنون (۲۳ خرک - سوپرانو - پوست بره و چوپ گردو- سال ۸۹)، سل کوک (۱۰ خرک - چوب گردو -سال۸۹) تمام سازهایی بود که استاد آواز ایران بعد از سالهای تحقیق و مطالعه و حتی اجرا در کنسرتهای مختلف به نمایش گذاشته بود و بر اساس نوشتهای که بر روی دیوار تالار بهار به چشم میخورد حتی سفارش کار ساخت هم برای آنها میپذیرفت.
شجریان از همان دقایق نخست افتتاح نمایشگاه با حضور هنرمندان و هنردوستان تمام سازها را نشان میداد و در برابر سوالات مردم توضیحاتی درباره آنها ارائه میکرد.
شجریان در جمع هنردوستان و سوالات پیاپی آنها گفت: ساز خوب باید به لحاظ ساخت و صدادهی استاندارد باشد تا صدایی یکدست از آن بیرون بیاید.
او همچنین تاکید کرد: برای معرفی یک ساز سالها زمان لازم است و این سازندگان ساز نیستند که آن را معرفی میکنند، بلکه یک نوازنده باید به معرفی ساز بپردازد. نوازندگان باید در برنامههای گروه نوازی و تک نوازی خود سازها را معرفی کنند و قابلیتهای آن را نشان دهند و بیشک این کار دهها سال به طول میانجامد.
شجریان در پاسخ به سوال دیگری درباره برنامههایش برای معرفی مجموعه سازهای ابتداعیاش توضیح داد: در کنسرتهایی که داریم لابهلای سازهای سنتی از این سازهای ابداعی نیز استفاده میکنیم، چون باید آنها را در کنار سازهای سنتی قرار دهیم تا به مرور جایگاه خود را در میان مخاطبانشان پیدا کنند. من نمیتوانم از همان لحظه نخست این سازها را به صحنه بیاورم. این کار درستی نیست.
او درباره انتخاب این سازها و ضرورتهای استفاده از آن نیز توضیح داد: باید روی سازهایی کار کنم که برای آنها نوازنده وجود دارد. نمیتوانم برای یک ساز ابداعی نوازنده خلق کنم.
شجریان تاکید کرد: تمام عمرم صداست و شرایط صدا را در دورانهای مختلف درک کردهام و این نیاز را طی سالها احساس کردهام.
او پیش از این عنوان کرده بود: «در طول ۵۰ سالی که کار حرفهای میکنم و به طور تخصصی با صدا ارتباط دارم، نیاز به صداهای جدید را احساس میکردم وهمیشه کمبود این صداها مرا آزار میداد. در این سالها جز چند نفر هیج کس از ساز سازها تلاش نکرد تا این کمبودها را برطرف کند و به این نیازها پاسخ دهد و سازی بسازد که در کنار سازهای سنتی به زیبایی موسیقی بیفزاید.»
شجریان همچنین گفته بود: «در سازبندی موسیقی سنتی ایرانی به این فکر میکردم که چرا کسی برای ارائه سازهای جدید در موسیقی ایرانی دغدغهای ندارد. اگر هم دراین مدت، سازی ساخته میشد یا از آن استقبال نمیشد، یا ساز غیر استاندار بود به همین دلیل این سازها در دست نوازندهها قرار نمیگرفت و یا اگر هم به دست نوازندها میرسید، با آنها ارتباط برقرارنمی کرد، بنابراین سازها هرگز به میان مردم نرفت.»
استاد آواز ایران با اعتقاد بر اینکه بیش از سازسازها به نیاز سازهای مکمل در گروه نوازی واقف است و گفت: «هر کدام از ساز سازها فقط درباره سازی که خودشان ساختهاند، تخصص دارند، اما من به خاطر اینکه تمام عمرم در استودیوها و صحنهها گذشته است، به ضرورت صداهای جدید در لابه لای سازهایی که از قدیم داریم و وجود سازهای مکمل در گروه نوازی واقف هستم.»
در این مراسم هنرمندانی همچون رضا نامی، ابراهیم حقیقی، ژاله درخشانی، همایون، هوشنگ کامکار، داریوش پیرنیاکان، محمد سریر، تقی ضرابی، حمیدرضا نوربخش، نصرالله ناصرپور، گوهر خیراندیش، غلامحسین امیرخانی و... حضور داشتند.
با وجود آنکه مهمانان با کارت ورودی به سمت تالار بهار هدایت میشدند اما جمعیت زیادی مشتاق بازدید از سازهای ابداعی استاد شجریان بود.
سنتور آزمایشی و تحقیقاتی (سال ۶۸ - از چوپ توت)، سل کوک (۱۰ خرک- چوب گردو -سال ۸۹)، فاکوک (۱۱ خرک- چوب ساج -سال ۸۷)، میکوک (کلاف گردو- سال ۸۸)، شهرآشوب (جایگاه صدای کمانچه - سال ۸۸)، شهر آشوب آلتو (۵ سیمه -جایگاه صدای آلتو - یک چهارم بم تر- سال ۸۸)، شهنواز (جایگاه صدای ویلنسل -سال ۸۸)، شهبانگ (جایگاه صدای کنترباس-سال ۸۸)، سی کوک (۱۰ خرک - چوب گردو -سال ۸۷)، کرشمه (جایگاه صدای تار-سال ۸۷)، دو کوک سوپرانو (۱۱ خرک - چوپ گردو -سال ۸۸)، باربد (۱۱ سیمه- جایگاه صدای بربط -صفحات پوست بره- سال ۹۰)، تندر (۱۴ خرک - سل کوک بم - سال ۸۸)، ساغر (۱۰ سیمه- جایگاه صدای تار و رباب آلتو-سال ۸۷)، شاه صراحی (جایگاه صدای کنترباس -سال ۸۷)، بم صراحی (جایگاه صدای ویولنسل -سال۸۷)، صراحی آلتو (۵ سیمه - جایگاه صدای آلتو -یک چهارم بمتر-سال ۸۷)، صراحی (جایگاه صدای کمانچه -سال۸۷)، سبو (جایگاه صدای کمانچه-سال ۸۷)، ارغنون (۲۳ خرک - سوپرانو - پوست بره و چوپ گردو- سال ۸۹)، سل کوک (۱۰ خرک - چوب گردو -سال۸۹) تمام سازهایی بود که استاد آواز ایران بعد از سالهای تحقیق و مطالعه و حتی اجرا در کنسرتهای مختلف به نمایش گذاشته بود و بر اساس نوشتهای که بر روی دیوار تالار بهار به چشم میخورد حتی سفارش کار ساخت هم برای آنها میپذیرفت.
شجریان از همان دقایق نخست افتتاح نمایشگاه با حضور هنرمندان و هنردوستان تمام سازها را نشان میداد و در برابر سوالات مردم توضیحاتی درباره آنها ارائه میکرد.
شجریان در جمع هنردوستان و سوالات پیاپی آنها گفت: ساز خوب باید به لحاظ ساخت و صدادهی استاندارد باشد تا صدایی یکدست از آن بیرون بیاید.
او همچنین تاکید کرد: برای معرفی یک ساز سالها زمان لازم است و این سازندگان ساز نیستند که آن را معرفی میکنند، بلکه یک نوازنده باید به معرفی ساز بپردازد. نوازندگان باید در برنامههای گروه نوازی و تک نوازی خود سازها را معرفی کنند و قابلیتهای آن را نشان دهند و بیشک این کار دهها سال به طول میانجامد.
شجریان در پاسخ به سوال دیگری درباره برنامههایش برای معرفی مجموعه سازهای ابتداعیاش توضیح داد: در کنسرتهایی که داریم لابهلای سازهای سنتی از این سازهای ابداعی نیز استفاده میکنیم، چون باید آنها را در کنار سازهای سنتی قرار دهیم تا به مرور جایگاه خود را در میان مخاطبانشان پیدا کنند. من نمیتوانم از همان لحظه نخست این سازها را به صحنه بیاورم. این کار درستی نیست.
او درباره انتخاب این سازها و ضرورتهای استفاده از آن نیز توضیح داد: باید روی سازهایی کار کنم که برای آنها نوازنده وجود دارد. نمیتوانم برای یک ساز ابداعی نوازنده خلق کنم.
شجریان تاکید کرد: تمام عمرم صداست و شرایط صدا را در دورانهای مختلف درک کردهام و این نیاز را طی سالها احساس کردهام.
او پیش از این عنوان کرده بود: «در طول ۵۰ سالی که کار حرفهای میکنم و به طور تخصصی با صدا ارتباط دارم، نیاز به صداهای جدید را احساس میکردم وهمیشه کمبود این صداها مرا آزار میداد. در این سالها جز چند نفر هیج کس از ساز سازها تلاش نکرد تا این کمبودها را برطرف کند و به این نیازها پاسخ دهد و سازی بسازد که در کنار سازهای سنتی به زیبایی موسیقی بیفزاید.»
شجریان همچنین گفته بود: «در سازبندی موسیقی سنتی ایرانی به این فکر میکردم که چرا کسی برای ارائه سازهای جدید در موسیقی ایرانی دغدغهای ندارد. اگر هم دراین مدت، سازی ساخته میشد یا از آن استقبال نمیشد، یا ساز غیر استاندار بود به همین دلیل این سازها در دست نوازندهها قرار نمیگرفت و یا اگر هم به دست نوازندها میرسید، با آنها ارتباط برقرارنمی کرد، بنابراین سازها هرگز به میان مردم نرفت.»
استاد آواز ایران با اعتقاد بر اینکه بیش از سازسازها به نیاز سازهای مکمل در گروه نوازی واقف است و گفت: «هر کدام از ساز سازها فقط درباره سازی که خودشان ساختهاند، تخصص دارند، اما من به خاطر اینکه تمام عمرم در استودیوها و صحنهها گذشته است، به ضرورت صداهای جدید در لابه لای سازهایی که از قدیم داریم و وجود سازهای مکمل در گروه نوازی واقف هستم.»
در این مراسم هنرمندانی همچون رضا نامی، ابراهیم حقیقی، ژاله درخشانی، همایون، هوشنگ کامکار، داریوش پیرنیاکان، محمد سریر، تقی ضرابی، حمیدرضا نوربخش، نصرالله ناصرپور، گوهر خیراندیش، غلامحسین امیرخانی و... حضور داشتند.
منبع:
گزارش: ایسنا
تاریخ انتشار : سه شنبه 20 اردیبهشت 1390 - 00:00
دیدگاهها
درود به شرفت استاد...
نظرسنجی انتخاب 20 خواننده برتر تاریخ موسیقی ایران و همچنین بازگویی خاطرات شما از هنرمندان موسیقی
http://www.music82.persianblog.ir
من فکر نمی کنم در موسیقی ایرانی ما مشکل ساز داشته باشیم که استاد شجریان دست به نواوری در زمینه ساخت ساز زده اند!!!به نظر من بهتر بود ایشان در زمینه اواز اصیل ایرانی دست به نواوری می زدند تا موسیقی ایرانی با این وضعیت اسفناک روبه رو نمی شد.اکنون که اساتید بزرگ موسیقی ایرانی مثل گلپا و ایرج و ...خانه نشین هستند و اجازه فعالیت ندارند اقای شجریان محبت کرده کمی در زمینه آواز خلاقیت و نواوری می کردند تا ما مجور نباشیم مدام به گذشته و به خصوص برنامه های گلها رجوع نماییم.
ممنون
کاش امکان این بود کا سازها را با اجازه مسئولین نمایشگاه امتحان کنیم
استاد یدونه باشی
استاد به خدا توی دنیا تکی...دوستت دارم تا ابد...
به نظر من اگه یه نفر تو ایران برای حفظ موسیقی ملی زحمت بکشه اون هم استاد شجریانه
متاسفانه تو این مرز و بوم به کسی که زحمت بکشه اهمیتی نمیدن، و استاد به خاطر موضع های سیاسی که گرفتن بهشون دیگه مجوز نمیدن.
در آخر به همه ی طرفدارای استاد پیشنهاد میکنم که حتماتصنیف "نی زن" استاد رو گوش کنن، خیلی زیباست
استاد عزیز در قلبمان جای داری
با تشکر از سایت موسیقی ما
افزودن یک دیدگاه جدید