موسیقی ما - «کجاست خانه باد» نام تازه‌ترین آلبومی است که از اشعار فروغ فرخزاد، بانوی شعر معاصرایران، موجودیت یافته است. این اثر خوانشی تازه از شعرهای فروغ با صدای الهام پاوه‌نژاد است که موسیقی متن آن را پیمان خازنی آهنگساز جوان و خوش‌ذوق ایرانی ساخته است. مراسم رونمایی این آلبوم عصر شنبه ۳ آبان ماه ۹۳ در عمارت زیبای مسعودیه تهران برگزار شد.

شاید نام فروغ بود که پای بسیاری از چهره‌های فرهنگی هنری را به این مراسم کشاند، ولی انتخاب یک عمارت تاریخی باشکوه که اخیرا جشنواره موسیقی تهران نیز در فضای باز آن برگزار شد در گرد هم آمدن این جمع فرهیخته بی‌تاثیر نبود. شاعران و نویسندگان، سینماگران، تئاتری‌ها، موزیسین‌ها، مقامات سفارت‌های اروپایی و خبرنگاران و عکاسان بسیاری روز شنبه به خانه قدیمی ظل السلطان فرزند ناصرالدین شاه قاجار آمده بودند، تا تولد دیگر اثری از فروغ فرخزاد به روایت پاوه‌نژاد و خازنی را جشن بگیرند. محمود دولت آبادی، هوشنگ گلمکانی، محمدعلی بهمنی، آریا عظیمی‌نژاد، فردین خلعتبری، مهدی سلطانی، شبنم مقدمی، ناصر وحدتی، علیرضا شجاع نوری، امیرحسین صدیق، الهام کردا، امیر حسین رستمی برخی از میهمانان این مراسم رونمایی بودند.


دکتر سجادی: شعر هنرمندانه‌ترین شکل حقیقت است
در آغاز الهام کردا بازیگر تئا‌تر بعد از سخنان کوتاهی درباره فروغ و آلبوم «کجاست خانه باد» دکتر فرهاد سجادی را دعوت به سخنرانی کرد. سجادی سخنانش را اینگونه آغاز کرد: ایرانیان همواره مردمانی خلاق و تاریخ ساز و توانمند بودند. در طول تاریخ، هر جا که مجالی فراهم بوده است، ایرانی خلاقیتش را در عرصه‌های گوناگون صنعت، تکنولوژی، علوم و فنون، و فرهنگ و هنر بروز داده است و بزرگ‌ترین سند این خلاقیت تخت جمشید ماست و اصفهان ما. نکته پرافتخار این است که ایرانی هر زمان که مجال بروز این توانمندی از او سلب شد، ساکت ننشست و در خلوت خود و با نبوغ و درایت خود تمام این خلاقیت و توانمندی را در قالب زبان ریخته است و شعر بزرگ‌ترین ابزار و تکنولوژی زبان است.

او ادامه داد: زبان تنها ابزار انتقال مفاهیم نیست بلکه سازنده حقیقت است. شعر هنرمندانه‌ترین شکل حقیقت است. نخ تسبیح ما ایرانیان شعر است. فلسفه و علوم ما به زبان شعر درآمده است. بنابراین با این مبانی نظری می‌خواهم بگویم ما وامدار چنین میراثی هستیم. نگاه کردن از این منظر به این سوال پاسخ می‌دهد که چرا باید فروغ را دوباره خواند. همانطور که در دنیا افلاطون و ارسطو را همچنان می‌خوانند و از آن خسته نمی‌شوند.

سجادی سپس با اشاره به آلبوم «کجاست خانه باد» اظهار داشت: کاری که خانم پاوه‌نژاد ارائه دادند، اتفاق نویی است که در دوره حاضر، که نوعی شکاف بین نسل‌ها شکل گرفته و ما با گذشته‌مان قطع رابطه کرده‌ایم، این کار می‌تواند راهی برای برقراری این ارتباط باشد. خانم پاوه‌نژاد فروغ را با این اثر به خانه‌های مردم آورد.

او نوع خوانش آلبوم را از ویژگی‌های اثر دانست و افزود: در موقعیتی که ما اغلب اسیر کلیشه‌ها هستیم، نوعی هماهنگی میان موسیقی و شعر در این کار وجود دارد که به شعر فروغ روح می‌بخشد. اگر کسی با فروغ آشنایی نداشته باشد، فکر می‌کند این خود شاعر است که می‌خواند. در پایان فقط این جمله را از زبان حافظ درخصوص آلبوم می‌گویم که: یک قصه بیش نیست غم عشق وین عجب/ کز هر زبان که می‌شنوم نامکرر است.

پیمان خازنی: موسیقی را برای شعری ساختیم که متعلق به امروز و فردای ماست
پیمان خازنی آهنگساز موسیقی متن آلبوم «کجاست خانه باد» نیز در ادامه مراسم از دوره شکل گیری آلبوم و همراهانش در این راه گفت و افزود: در ارائه این اثر سعی کردیم کار را متفاوت با سایر آثاری که بر روی اشعار فروغ شکل گرفته بود پیش ببریم. هدف ما این بود که موسیقی را برای شعری بسازیم که متعلق به امروز و فردای ماست.

این آهنگساز و نوازنده جوان آهنگسازی آلبوم‌های موسیقی بسیاری را برعهده داشته که از آن میان می‌توان به آلبوم‌های «به یاد من باش» با صدای سالار عقیلی، «پریچهر» و «فکر و فریاد» با صدای سینا سرلک، «سیه چشم» با صدای علی رستمیان و «شوخی» اشاره کرد.

الهام پاوه‌نژاد: این اثر تقدیم می‌شود به زنان دیروز و امروز و فردا
الهام پاوه‌نژاد طراح آلبوم که دکلمه اشعار فروغ را در این اثر برعهده دارد، پشت تریبون رفت و از حال و هوای این روز‌هایش چنین گفت: در چند روز گذشته اتفاقات بدی داشتیم. می‌خواستم امشب از تولد و از عشق بگویم. از یک فکر ۱۵ ساله که امشب به بار نشست. نمی‌خواستم از سیاهی، از سوختن، از اسید و از اعدام بگویم. همیشه آرزویم این بوده که عادل باشم و بتوانم با مهر یافته‌هایم را با مردم تقسیم کنم. اما امروز باید گله کنم از جهانی که ما را رودرروی هم قرار داده، از اسیدی که به نام عقیده ریخته می‌شود، ما همیشه سعی کردیم از باور‌ها و اعتقاداتمان دفاع کنیم، اما باور‌هایمان نتوانست از فرزندان ما دفاع کند...

پاوه‌نژاد سپس از روند تولید آلبوم تازه‌اش گفت. آلبومی که ایده اولیه‌اش سال‌ها پیش متولد شد و در سال ۸۳ بعد از آغاز همکاری با پیمان خازنی به بار نشست. او در این خصوص گفت: از آن سال تا امروز با این نیت که نتیجه باید حاصلی والا و درخور نام شاعر اثر داشته باشد راه افتادیم و پیش رفتیم؛ بی‌هیچ عجله و نگاه سودجویانه‌ای. سرانجام من توانسته بودم با آهنگسازی به گفت‌و‌گو بنشینم که هوش و توانش برای درک آنچه موسیقیِ اندیشه و ذهن من از اجرای شعر فروغ می‌خواست را به خوبی دریافت کند. این مجموعه منتخبی از شعرهایی است که ویژگی تصویری حتی به نوعی دراماتیک در آن‌ها بیش از دیگر شعرهای فروغ دیده می‌شود. به این ترتیب نوع خوانش و موسیقی باهم درجهت به تصویر کشیدن اشعار و در موارد لازم روایتی نمایشی قدم برمی دارد.

پاوه‌نژاد سپس با این جمله آلبومش را تقدیم کرد: این اثر با تمام اشتیاق و رنجی که در آن نهفته است، تقدیم می‌شود به زنان دیروز و امروز و فردا. مادران و خواهران و دخترانم!

محمدابراهیم جعفری: سایه‌ای می‌روید
محمدابراهیم جعفری، شاعر و نقاش، سخنران دیگر مراسم بود که با خاطره‌ای از محمود دولت آبادی آغاز کرد و گفت: جرات یعنی شوق کاری را آنقدر داشتن که عقل در مقابلش پس بایستد و این یک نوع دیوانگی می‌خواهد. او در ادامه یکی از اشعار خود را که متناسب با خلق این اثر تازه بود برای حاضران قرائت کرد: ز هم آغوشی جانم با شوق/ در پـی تاب و تبی پیچآپیچ/ سایه‌ای می‌روید/ در پس پرده هیچ/ اگر این سایه به دنیا آید/ فکر سازنده خرابش نکند/ فصل رستن باشد/ نفس سرد جوابش نکند/ و چنان باشد که آب چشم مردم نقش بر آبش نکند/ بغض صاحب ذوقی اشک شوقی بشود/ از هم آغوشی جانم با شوق/ در نیام صدفی پیچآپیچ/ سایه‌ای می‌روید/ در دل پرده هیچ/ من توان دارم/‌گاه نجوایی را که در این پرده نهان می‌گذرد/ در گوش جان‌ها آواز دهم / من توان دارم/ در هوایی آزاد پر احساسم را پرواز دهم/ با چنین پنداری/‌گاه خندان می‌گریم/‌گاه گریان می‌خندم/ عاقلان می‌گویند من هنرمندم.

محمود دولت آبادی: تنها میراثی که برای ما مانده زبان است
در ادامه مراسم، الهام پاوه‌نژاد از محمود دولت آبادی دعوت کرد چند جمله‌ای با حاضران سخن بگوید. دولت آبادی سخنانش را اینگونه آغاز کرد: ابراز خرسندی می‌کنم از شعله‌های کوچکی که گوشه و کنار‌ها دیده می‌شود و این خودش امیدبخش است.

خالق کلیدر در ادامه ضمن تایید گفته‌های دکتر سجادی درباره بازخوانی ادبیات و شعر معاصر اظهار داشت: برای احساس زنده بودن ضرورت دارد زیستن مداومی با زبان داشته باشیم. همانطور که گفته شد و اهل نظر به آن بی‌توجه نبودند، به نظر می‌رسد در این زمانه پر از چپاول و عارت، تنها میراثی که برای ما مانده زبان است به گفته حکیم ابوالقاسم، بناهای آباد گردد خراب... زبان ما از زیر آوارهای خرابه‌ها برآمده و در دوره‌ای که من و شما اینجا هستیم، خوشبختانه سخنورانی از کشور برآمدند که فروغ یکی از درخشان‌ترین این چهره‌ها بود. ۳۰ سالی است که کوشش شده فروغ به فراموشی سپرده شود اما هرگز نمی‌رد آنکه دلش زنده شد به عشق.

الهام پاوه‌نژاد مراسم را با قرائت بخشی از شعر «ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد» به پایان رساند.

گفتنی است آلبوم «کجاست خانه باد» با صدای الهام پاوه‌نژاد و آهنگسازی پیمان خازنی به همت انتشارات آوای باربد وارد بازار موسیقی کشور شده است.