موسیقی ما – همیشه یکی از موضوعات مورد بحث در این موسیقی پاپ ایران این است که چرا خوانندگان پرطرفدار ناگهان پس از یک دوره اوج، حضورشان کمرنگ می شود. دلایل مختلفی توسط منتقدان و مخاطبان ذکر شده است ولی شاید یکی از مهمترین دلایل، خود همین مشکلات درون جامعه موسیقی باشد. مشکلات و مسائلی که فعالیت خواننده های مطرح را با سختی مواجه می کنند و باعث دور افتادن آنها از عرصه رقابت می شوند. «وحید حاجی تبار» یکی از همین خوانندگان است که طی سالهای 82 و 83 دو آلبوم «عشق های دروغین» و «هیشکی منو دوست نداره» را روانه بازار کرد. آلبوم هایی که در آن زمان به فروش خوبی دست یافتند اما فعالیت های این خواننده طی سالهای بعد کمرنگ شد. حاجی تبار چندی پیش در نشست خبری خود اعلام کرد سومین آلبومش با نام «دبل کلیک» روانه بازار می شود. به بهانه پیگیری جزئیات این اثر به سراغ وحید حاجی تبار رفتیم ولی با صحبت های جنجالی او مواجه شدیم. صحبت هایی که در ادامه می خوانید و پیرامون زیرپا گذاشتن عمدی قانون کپی رایت توسط این خواننده معضل شرکت های پخش آثار موسیقی بود:
 

• *آلبوم «کلیک دوباره» چه زمانی در بازار توزیع می شود؟

آلبوم جدید من منتشر نخواهد شد. هیچکدام از شرکت های پخش موسیقی این کار را به شکل تخصصی انجام نمی دهند و من مجبور بودم که با شرکت های پخش فیلم مذاکره کنم و همه موزیسین ها مجبور هستند که با این دوستان کار کنند. قراردادهایی که شرکت های پخش فیلم ثبت می کنند با قرارداد ترکمانچای هیچ تفاوتی ندارد! رفتار بسیار ضد و نقیضی با خواننده ها دارند و به گونه وانمود می کنند که سرمایه گذاری برای انتشار اثر یک خواننده برای آنها ضرری معادل از دست دادن کل زندگی شان را دارد. اولین آلبوم من در سال 82 از طریق شرکت «ایران گام» به بازار عرضه شد و این موضوع را خوب می دانم که حداقل یک مینیممی برای پخش براساس شهرت خواننده تعریف شده است. این شرکت هائی که در حال حاضر فعالیت پخش آثار موسیقی و فیلم را انجام می دهند حداقل با ده هزار سوپرمارکت، کیوسک مطبوعاتی، شهر کتاب و فروشگاه فرهنگی در ارتباط هستند. اگر به هر کدام از این فروشگاهها حداقل یک سی دی بفروشند، ده هزار نسخه از یک آلبوم فروش می رود. مگر می شود پکیج حداقل ده تایی یک آلبوم وارد یک سوپرمارکت شود و یک نسخه آن هم به فروش نرود؟ در یک سوپرمارکت تهران حداقل روزانه 5000 خرید انجام می شود و آیا می شود در بین 150000 خرید ماهانه، 5 سی دی هم فروش نرود؟ صد در صد که فروخته می شود. همیشه موزیسین ها تحت فشار بوده اند و همه چیز در موسیقی ایران برعکس دنیا است! در سایر کشورها یک خواننده تا پنجاه سال پس از خواندن یک قطعه از همان اثر خود زندگی اش را می گذراند. حتی پس از مرگ موزیسین هم به حساب ورثه او پول واریز می کنند. متاسفانه در ایران نگاه تهیه کننده ها به خواننده این است که ما به شما لطف می کنیم. من برای آلبوم «کلیک دوباره» بسیار زحمت کشیده ام و می توانم بگویم که حداقل شش الی هفت قطعه هیت در آن دارم.
 

• *پیشنهادات تهیه کننده ها و شرکت ها چه بود؟

دو پیشنهاد وجود داشت. گفتند که در کار شراکت داشته باشیم و در مقابل شراکت یا سرمایه گذاری روی آلبوم از من خواسته هایی داشتند. نظیر اینکه می گفتند انحصار کنسرت های خود تا 5 سال را باید در اختیار ما قرار بدهی. پیشنهاد دوم هم این بود که می گفتند شما هزینه تولید و پخش تیراژ 40 هزار نسخه را پرداخت کن تا کار را پخش کنیم. هیچ ضمانت اجرایی هم در هر دو حالت قرارداد مبنی بر فروش و پخش خوب آلبوم یا سایر اتفاقات ویژه وجود نداشت. در وهله اول چنین سرمایه ای نداشتم و اگر داشتم هم هرگز چنین کاری انجام نمی دادم. هیچ نظارتی در بحث فروش وجود ندارد و حتی اگر هولوگرام هم روی سی دی بزنم هیچ اعتباری وجود ندارد. به دلیل اینکه هولوگرام به راحتی جعل می شود و اگر آن شرکت پخش میلیون ها نسخه سی دی هم به فروش برساند به من می توانند بگویند دو هزار نسخه فروختیم. هر دو حالت این قراردادها را قبول نکردم و حداقل الان می دانم که قطعاتی که مورد تایید وزارت ارشاد هستند را به شکل اینترنتی ارائه می کنم. اگر از طریق آن شرکت ها بخواهم آثارم را پخش کنم، سود مالی ندارم و آثارم هم به گوش هیچکسی نمی رسد. الان حداقل می دانم که سود مالی ندارم ولی آثارم را به گوش شنوندهای موسیقی میرسانم.
 

• *در همان نشست خبری از شرکت «گلرنگ رسانه» اسم بردید و اعلام کردید که آلبوم شما توسط آنها و به صورت شاهرگی پخش می شود. چرا از طریق این شرکت وارد عمل نشدید؟

متاسفانه شرکت «گلرنگ رسانه» فعلا فعالیت های خود را در حالت تعلیق قرار داده است و به همین دلیل قرارما با آنها بهم خورد. با شرکت هنرنمای پارسیان هم بابت پخش مویرگی مذاکره داشتیم که در همکاری با هنرنمای پارسیان و سایر شرکت ها هم مشکلات و مسائلی که عرض کردم وجود داشت. من در بررسی های خودم به این نتیجه رسیدم در هیچکدام از سایر قراردادها هیچگونه سود مادی و معنوی وجود ندارد. در سال های 82 و 83 که دو آلبوم من منتشر شد هم پول زیادی از شرکت های پخش دریافت نمی کردم. اما آنها امتیاز کامل پخش را می خریدند و حداقل آلبوم را به بهترین شکل توزیع می کردند.
 

• *طی سال های اخیر خواننده های زیادی از مساله پخش آلبوم های خود ضربه خوردند و اعتراضات خود را به طرق مختلف عنوان کردند اما چرا هنوز هم این رویه پا بر جا است؟

به دلیل اینکه موسیقی کشور ما توسط هیچ ارگانی حمایت نمی شود. من وحید حاجی تباری بودم که آلبوم «عشق های دروغین» را در سال 82 ارائه کردم و پرفروش ترین اثر سال شد. آلبوم «هیشکی منو دوست نداره» در دی ماه سال 83 منتشر شد و فروش آن تا پایان نیمه اول 84 ادامه داشت. آن اثر هم پس از آلبوم «غریبه» فریدون آسرایی، پرفروش ترین آلبوم سال 83 و 84 بود. بنده موزیک ویدئوهای خودم را در سال 85 و زمانی که شبکه «مهاجر» مجوز داشت ارائه کردم و تا سال 91 فعالیتی نکردم. در تمام این سالها هیچکسی نپرسید که وحید حاجی تبار کجا است و چه اتفاقی برای او رخ داد؟ ما در مملکتی زندگی می کنیم که خواننده پر فروش ترین آلبوم های سه سال، به مدت پنج سال غیب می شود و هیچکس پیگیر او نمی شود. از این کشور چه انتظاری دارید؟ در پاسخ سوال شما باید بگویم که هیچ نهاد نظارتی بر مساله تولید، تکثیر، پخش و فروش آلبوم ها وجود ندارد. خواننده های ما به جایی رسیده اند که خودشان به قانون عدم کپی رایت تن داده اند. از جمله خود بنده که از طریق سایت «موسیقی ما» اعلام می کنم که حاضر هستم قطعات خودم را به شکل رایگان و بر خلاف قانون کپی رایت در فضای مجازی منتشر کنم. یعنی عملا همه دست های خود را بالا برده اند و تسلیم شده اند. روز اول ما رفتیم گردن کج کردیم و گفتیم که می خواهیم خواننده شویم گفتند باید تست صدا بدهید. ما به سختی مجوز آلبوم گرفتیم و از شرکت پخش درخواست کردیم کار ما را توزیع کنند. همیشه خواننده ها در برابر کنسرت گذاران و شرکت های پخش با گردن کج حضور پیدا کردند و این مساله کاملا اپیدمی شد. این مساله جا افتاد که عده ای پولدار می توانند کنسرت بگذارند و آلبوم پخش کنند و خواننده ها با گردن کج در برابر آنها بایستند. در سایر کشورها اگر یک جوان قطعه ای را در فلان مسابقه استعدادیابی بخواند و بدرخشد تمامی تهیه کننده ها به دنبالش می دوند اما در ایران بر عکس است و همیشه آرتیست ها بدنبال تهیه کننده ها میدوند و هیچ بحث حمایتی هم در کشور ما وجود ندارد. بنده از سال 82 که یک جوان بیست ساله بودم تا الان که 31 سال سن دارم در این یازده سال تلاش و کوشش شبانه روزی کردم و میلیون ها تومان پول خرج کردم. پولدار هم نبودم و تدریس موسیقی کردم و ساز به هنرجوهایم فروختم و درآمد خودم را خرج همین موسیقی کردم. تنها سهم من از کل موسیقی کشور یک دفترچه بیمه تامین اجتماعی هنرمندان است.
 

• *چرا تمامی قطعات این آلبوم را به شکل دیجیتال منتشر نمی کنید؟ در حالی که این روزها برخی خواننده ها تک قطعات خود را هم به فروش می رسانند.

آلبوم  من یازده قطعه دارد و پنج قطعه آن را تا روز کنسرت منتشر خواهم کرد. پس از کنسرت، کل مجموعه را برای فروش در اینرنت قرار می دهم. مطمئن باشید اگر الان بخواهم چنین کاری را انجام دهم باز هم سایتهای دانلود آهنگ، کل آلبوم را برای دانلود قرار می دهند و همه چیز می سوزد. این پنج قطعه ای که به نظر خودم جزو هیت ترین آثار آلبوم هست را با لیبل «exclusive» برای دانلود قرار می دهم تا به خوبی به گوش مخاطبان برسد. باز هم شش قطعه جدید دیگر می ماند و مخاطبان می توانند پس از کنسرت تهران ، تمام آثار را به صورت دیجیتالی خریداری کنند.
 

• *با توجه به شرایط کنونی موسیقی پاپ برخی از منتقدان و مخاطبان، خواننده را متهم می کنند که باز هم نسبت به تولید آلبوم اقدام می کند. در حالی که الان در دنیا بیشتر خواننده ها دیگر فقط نسبت به انتشار تک قطعه اقدام می کنند. شما در مورد این نقد چه نظری دارید؟

البته سیستم دنیا اینگونه نیست. سه یا چهار قطعه را به صورت سینگل ارائه می کند و آنها را به همراه ده یا یازده قطعه جدید ارائه می کنند. آنها روی تک قطعات خود موزیک ویدئو را دارند. اگر تاثیر یک قطعه روی مخاطب ده درصد باشد با ویدئو این تاثیر به هشتاد درصد تبدیل می شود. در نیمه اول دهه هشتاد، شبکه مهاجر به عنوان تنها شبکه ماهواره ای مجاز مورد توجه قرار گرفت و خوانندگانی نظیر «فرزاد فرزین»، «مهدی مقدم» و «هومن سزاوار» و... از طریق آن رسانه معروف شدند. فرزاد فرزین آلبوم «شراره» خود را در سال 82 به بازار عرضه کرده بود و هیچ اتفاقی رخ نداده بود. اما زمانی که قطعات همان آلبوم را با موزیک ویدئو ارائه کرد آثارش به گوش مردم رسید. متاسفانه الان در حال حاضر چنین بحث حمایتی وجود ندارد. اینکه خواننده ها به سمت آلبوم می روند دلایل مختلفی دارد نظیر اینکه دوست دارند یک اثری را از خود به یادگار بگذارند. قطعا اگر مشکلات موجود که برخی از آنها را در ابتدای مصاحبه عنوان کردم وجود نداشته باشد در مسیر انتشار آلبوم ها هم خللی پیش نمی آید و به خوبی به گوش مردم می رسد.
 

• *و کلام آخر؟

طبق اعلام در نشست خبری گذشته قرار بود که کنسرت ما در بهمن ماه برگزار شود. به دلیل اینکه برای آلبوم چنین اتفاقاتی رخ داد و قرار شد که قطعات آلبوم را به شکل تک قطعه منتشر کنیم به زمان بیشتری نیاز داشتیم. همین مساله باعث شد که کنسرت ما در روز ششم اسفندماه به رهبری «فیروز ویسانلو» در سالن اریکه ایرانیان توسط شرکت سل فا برگزار شود. تا ششم اسفند که کنسرت تهران را برگزار می کنیم، 5 قطعه آلبوم تک به تک می شوند. 6 فری استایل تصویری با صدای من و نوازندگی استاد فیروز ویسانلو عزیز هم بین قطعات پخش خواهد شد . احتمالا قبل از کنسرت تهران، اجرایی در شاهرود داشته باشیم. از آقایان «مجید طوسی» و «یاسین طوسی» بابت زحماتی که در زمینه اخذ مجوزهای آلبوم و برگزاری کنسرتها می کشند کمال تشکر را دارم. همچنین از بچه های ارکستر خصوصا رهبر دوست داشتنی ارکستر، استاد ویسانلو که این روزها برای گروه بسیار تلاش می کنند سپاسگزارم.