موسیقی ایران دیگر هرگز کسی چون «ناهید» را به خود نخواهد دید
[ محمد دلنوازی - نوازندهی عود ]
من بیش از نیمقرن افتخار آشنایی با استاد «حسن ناهید» را داشتم. ایشان برای مدتی استادِ من بودند و بعدتر این سعادت برایم رخ داد تا در گروهِ «پایور» به عنوان نوازنده در کنار ایشان ساز بزنم. استاد ناهید در تمام سالهای فعالیتِ خویش، به عنوانِ یک استادِ بزرگ در نینوازی مطرح بودند و با وجودِ آنکه هیچگاه از استاد کسایی تقلید نکرده و شیوهی خود را در نوازندگی سازِ نی داشتند؛ اما توانستند پس از ایشان، روحِ تازهای به این ساز بدهند و خود را به عنوانِ پدیدهای بزرگ در موسیقی ایران معرفی کنند.
استاد ناهید در تاریخِ موسیقی این سرزمین به عنوان نینوازی برجسته ماندگار خواهد بود و نامشان در کنارِ بزرگان این ساز برای همیشه خواهد درخشید. این هنرمندِ فقید، از معدود نوازندگانِ نیای بود که میتوانست تمام نتها را با سازش اجرا کند و بنابراین انتخابِ نخستِ تمامی آهنگسازان به حساب میآمد. همکاری ایشان با بزرگانِ آهنگسازی خود موید این نکته است.
نکتهی مهم در زندگی هنری ایشان این است که از همان عنفوانِ جوانی به عنوانِ نوازندهای متبحر، به کسوتِ استادی درآمد. مدتها در هنرستان موسیقی درس میداد و بسیاری از کسانی که هماکنون خود بدل به استادانی در سازهای مختلف شدهاند از حضورِ ایشان بهره بردهاند. او علاوه بر حضور در کنسرتها و آثار موسیقایی، فعالیتهای گستردهای نیز در رادیو داشت و با وجود آنکه در آن زمان رادیو، دچار دستهبندیهای مختلف بود و گاه هنرمندان دچار مشکلاتی با یکدیگر میشدند، این استاد برجسته دارای چنان خصایلِ اخلاقی نیکویی بود که هیچگاه با هیچکس دچار مشکل نشد و همهگان از حضورِ او به عنوان نوازندهای بزرگ بهره میبردند. حضورِ ایشان در گروه پایور با سختگیریهای این آهنگساز و استاد برجسته نشان میدهد که تا چه اندازه مورد اعتماد آهنگسازانِ گوناگون بود.
در این سالها اما استاد «ناهید» روزگارِ سختی گذراند. آن مردِ نیکو که با صدای سازش میتوانست همه را متحیر کند، در سالهای آغازینِ انقلاب که فعالیتهای موسیقی متوقف بود، مدتی را در زادگاهِ خود در شیراز گذراند و مثلِ بسیاری دیگر از هنرمندان برجسته روزگار سختی گذراند تا اندک اندک بارِ دیگر فعالیتهای هنری آغاز شد و ایشان به عرصهی موسیقی بازگشت؛ هر چند که دیگر هیچگاه به اندازهی کافی از تواناییهای ایشان بهره گرفته نشد. رادیو و تلویزیون از حضورِ هنرمندانِ برجسته خالی شد و بازار دستِ دیگران افتاد. در سالهای آخر حیاتشان نیز دچار بیماریهای گوناگون شدند و بیشتر مواقع را در انزوا و تنهایی گذراندند. او در دههی پایانی عمرشان از اینکه به خاطرِ مشکلِ دندانهایشان دیگر نمیتوانست نی بنوازد، زجرِ زیادی کشید.
اما تاریخِ موسیقی ایران، ایشان را جز با تواناییهای هنریاش با اخلاقِ نیکویش به خاطر خواهد آورد. با آن آرامش و متانتی که همواره در زندگیاش حضور داشت و دیگران را نیز دعوت به آرامش میکرد. او یک انسانِ تمامعیار بود. انسانی که بدِ کسی را نخواست و برای همین هم خدا هیچگاه برایش بد نخواست. مرگِ زیبا و آرامِ او خود بر این نکته صحه میگذارد.
موسیقی ایران دیگر هرگز کسی چون «ناهید» را به خود نخواهد دید.
من بیش از نیمقرن افتخار آشنایی با استاد «حسن ناهید» را داشتم. ایشان برای مدتی استادِ من بودند و بعدتر این سعادت برایم رخ داد تا در گروهِ «پایور» به عنوان نوازنده در کنار ایشان ساز بزنم. استاد ناهید در تمام سالهای فعالیتِ خویش، به عنوانِ یک استادِ بزرگ در نینوازی مطرح بودند و با وجودِ آنکه هیچگاه از استاد کسایی تقلید نکرده و شیوهی خود را در نوازندگی سازِ نی داشتند؛ اما توانستند پس از ایشان، روحِ تازهای به این ساز بدهند و خود را به عنوانِ پدیدهای بزرگ در موسیقی ایران معرفی کنند.
استاد ناهید در تاریخِ موسیقی این سرزمین به عنوان نینوازی برجسته ماندگار خواهد بود و نامشان در کنارِ بزرگان این ساز برای همیشه خواهد درخشید. این هنرمندِ فقید، از معدود نوازندگانِ نیای بود که میتوانست تمام نتها را با سازش اجرا کند و بنابراین انتخابِ نخستِ تمامی آهنگسازان به حساب میآمد. همکاری ایشان با بزرگانِ آهنگسازی خود موید این نکته است.
نکتهی مهم در زندگی هنری ایشان این است که از همان عنفوانِ جوانی به عنوانِ نوازندهای متبحر، به کسوتِ استادی درآمد. مدتها در هنرستان موسیقی درس میداد و بسیاری از کسانی که هماکنون خود بدل به استادانی در سازهای مختلف شدهاند از حضورِ ایشان بهره بردهاند. او علاوه بر حضور در کنسرتها و آثار موسیقایی، فعالیتهای گستردهای نیز در رادیو داشت و با وجود آنکه در آن زمان رادیو، دچار دستهبندیهای مختلف بود و گاه هنرمندان دچار مشکلاتی با یکدیگر میشدند، این استاد برجسته دارای چنان خصایلِ اخلاقی نیکویی بود که هیچگاه با هیچکس دچار مشکل نشد و همهگان از حضورِ او به عنوان نوازندهای بزرگ بهره میبردند. حضورِ ایشان در گروه پایور با سختگیریهای این آهنگساز و استاد برجسته نشان میدهد که تا چه اندازه مورد اعتماد آهنگسازانِ گوناگون بود.
در این سالها اما استاد «ناهید» روزگارِ سختی گذراند. آن مردِ نیکو که با صدای سازش میتوانست همه را متحیر کند، در سالهای آغازینِ انقلاب که فعالیتهای موسیقی متوقف بود، مدتی را در زادگاهِ خود در شیراز گذراند و مثلِ بسیاری دیگر از هنرمندان برجسته روزگار سختی گذراند تا اندک اندک بارِ دیگر فعالیتهای هنری آغاز شد و ایشان به عرصهی موسیقی بازگشت؛ هر چند که دیگر هیچگاه به اندازهی کافی از تواناییهای ایشان بهره گرفته نشد. رادیو و تلویزیون از حضورِ هنرمندانِ برجسته خالی شد و بازار دستِ دیگران افتاد. در سالهای آخر حیاتشان نیز دچار بیماریهای گوناگون شدند و بیشتر مواقع را در انزوا و تنهایی گذراندند. او در دههی پایانی عمرشان از اینکه به خاطرِ مشکلِ دندانهایشان دیگر نمیتوانست نی بنوازد، زجرِ زیادی کشید.
اما تاریخِ موسیقی ایران، ایشان را جز با تواناییهای هنریاش با اخلاقِ نیکویش به خاطر خواهد آورد. با آن آرامش و متانتی که همواره در زندگیاش حضور داشت و دیگران را نیز دعوت به آرامش میکرد. او یک انسانِ تمامعیار بود. انسانی که بدِ کسی را نخواست و برای همین هم خدا هیچگاه برایش بد نخواست. مرگِ زیبا و آرامِ او خود بر این نکته صحه میگذارد.
موسیقی ایران دیگر هرگز کسی چون «ناهید» را به خود نخواهد دید.
تاریخ انتشار : دوشنبه 8 اسفند 1401 - 13:28
افزودن یک دیدگاه جدید