دوماه پس از به کما رفتن نوازندهٔ پیشکسوت نی
برای «کسایی» فقط دعا کنید
موسیقی ما - حسن کسایی ـ نوازندهٔ پیشکسوت نی ـ در حالی که از دوماه پیش در وضعیت کما به سر میبرد، دیگر نه با کسی صحبت میکند و نه غذا میخورد. دوماه پیش خبر رسید که کسایی، نوازندهٔ برجستهٔ ساز نی در خانهٔ خود در اصفهان به شدت بیمار است و دیگر توان بلند شدن از روی تخت خواب را ندارد.
یکی از شاگردان کسایی دربارهٔ وضعیت کنونی این هنرمند به خبرنگار ایسنا گفت: حال کسایی در حال حاضر بدتر از حال جلیل شهناز است و فقط باید برای او دعا کنید.
او بیان کرد: کسایی نابغهای بینظیر است و مانند او، دیگر در کرهٔ زمین متولد نمیشود؛ اماای کاش شما اهالی رسانه به جای انتشار خبر بیماری، از هنر این بزرگان بنویسید تا وقتی آنها در قید حیات هستند، در ذهن مردم بمانند، نه اینکه مویشان سپید شود، اما همچنان مردم آنها را نشناسند.
کسایی در سن ۲۰ سالگی نخستین اجرای تکنوازی نی خود را در دستگاه «همایون» در تئاتر اصفهان به صحنه برد و یک سال بعد، قطعهٔ معروف «سلام» را در دستگاه «چهارگاه» ساخت که از معروفترین قطعات موسیقی ایرانی بهشمار میرود. این قطعه بعدها توسط حسین علیزاده در آلبوم «صبحگاهی» با سازبندی و ارکستراسیونی حجیم بازسازی شد.
کسایی در سال ۱۳۲۹ برای اولینبار نی را به ارکستر برد و با ارکستر رادیو ارتش اصفهان همکاری خود را شروع کرد. در سالهای بعد با ارکسترهای متعدد رادیو به سرپرستی هنرمندانی مانند ابوالحسن صبا، حسین یاحقی، حبیبالله بدیعی، محمد میرنقیبی، همایون خرم و دیگران به فعالیت خود در این زمینه ادامه داد.
در سال ۱۳۳۵ به دعوت داوود پیرنیا به برنامهٔ «گلها» راه یافت و تا سال ۱۳۵۷ که در گلچین هفته شرکت کرد، با این سلسله برنامه، همکاری داشت.
از سال ۱۳۴۶، فضای کاری کسایی ابعادی جهانی هم پیدا کرد و یک صفحهٔ دورو در مایههای «شور» و «ماهور» از نوازندگی نی او همراه تنبک جهانگیر بهشتی توسط کمپانی C. B. S فرانسه ضبط و در سال ۱۳۵۴ در نقاط مختلف جهان پخش شد. همچنین کسایی تا سال ۱۳۵۶، برنامههای متعددی در جشن هنر شیراز برگزار کرد و با نوازندگان بزرگ جهان از جمله راوی شانکار، شاران رانی و بسمالله خان دیدار کرد.
بعد از انقلاب، او آخرین برنامهٔ رسمی خود را در رادیو ایران با همکاری جلیل شهناز، محمدرضا شجریان و جهانگیر ملک اجرا کرد. در این سال و تا پیش از سال ۱۳۶۱، آرشیو موسیقی رادیو اصفهان از بین رفت و کسایی هم از صداوسیما برکنار و حقوقش قطع شد.
کسایی در دههٔ ۱۳۶۰ به کشورهای آلمان، انگلیس، فرانسه و هلند سفر کرد و در چند برنامهٔ رادیویی، به اجرای برنامه پرداخت. در سال ۱۳۶۹ نیز تندیس او در گالری مفاخر هنری جهان در لندن نصب شد.
پس از آنکه کسایی در سال ۱۳۷۰ در جشنوارهٔ نینوازان در تالار اندیشه شرکت کرد، فعالیت او دوباره رونق گرفت و در سال ۱۳۷۴ صداوسیما مستمری او را برقرار کرد. کسایی در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت نشان درجهٔ یک فرهنگ و هنر شد. همچنین در سال ۱۳۸۱ بهعنوان چهرهٔ ماندگار موسیقی انتخاب و از او تقدیر شد.
کسایی در سال ۱۳۷۵ به آمریکا و کانادا سفر و در محافل شعر و موسیقی شرکت کرد. در سال ۱۳۷۶ هم با تلاش محمدرضا لطفی، انجمن دوستداران موسیقی ایرانی واشنگتن، مجلس گرامیداشتی برای کسایی برپا داشت. در سال ۱۳۸۱ محمدجواد کسایی (فرزند حسن کسایی) کتاب «از موسیقی تا سکوت» را که حاصل نیم قرن تلاش موسیقایی حسن کسایی است، با مقدمه بیژن ترقی به بازار کتاب عرضه کرد.
حسن کسایی در اصفهان سالها مکتبدار موسیقی اصفهان در رشتههای نی، سهتار و آواز بوده است. اگرچه بیشتر آثار حسن کسایی بداههنوازی است تا موسیقی پیشساخته، ولی امروز بخش زیادی از ضربیها و حتا آوازیهای نوازندگان نی، بهره گرفته از نوازندگیهای اوست. او در زندگی هیچ دلبستگیای بهجز موسیقی ندارد.
دیده شده که او حتا با لوله کردن کاغذی ساده و سوراخ کردن آن، اقدام به نواختن نی کرده که این در یکی از نوارهای صوتی آموزشی او نیز بیان شده است.
در گذشته صدای نی همراه با ناخالصی زیاد بود، یعنی نواختن آن به صورتی بود که تفاوت محسوسی بین صداهای اوج، بم و بم نرم نبود، ولی استاد کسایی توانست با تغییر حالت در زبان، در محل استقرار زبان، حالت لب و فرم سر نی، صدایی بسیار شفاف و بدون ناخالصی از نی تولید کند. همین پیشرفت باعث شد تا نوازندگی نی او، به رادیو راه پیدا کند. تکنوازیها و همکاری با نوازندگان و خوانندگان مشهور آن زمان مانند جلیل شهناز، علی تجویدی، احمد عبادی، تاج اصفهانی، ادیب خوانساری و... باعث شد تا نی همردیف سازهای دیگر قرار بگیرد.
از کارهای اخیر کسایی میتوان به آلبوم «دختر گلفروش» با تنظیم مهرداد یزدانی و آواز علی جهاندار و گفتوگوی نی و تار که حاصل همنوازی او با شهرام میرجلالی است، اشاره کرد.
یکی از شاگردان کسایی دربارهٔ وضعیت کنونی این هنرمند به خبرنگار ایسنا گفت: حال کسایی در حال حاضر بدتر از حال جلیل شهناز است و فقط باید برای او دعا کنید.
او بیان کرد: کسایی نابغهای بینظیر است و مانند او، دیگر در کرهٔ زمین متولد نمیشود؛ اماای کاش شما اهالی رسانه به جای انتشار خبر بیماری، از هنر این بزرگان بنویسید تا وقتی آنها در قید حیات هستند، در ذهن مردم بمانند، نه اینکه مویشان سپید شود، اما همچنان مردم آنها را نشناسند.
کسایی در سن ۲۰ سالگی نخستین اجرای تکنوازی نی خود را در دستگاه «همایون» در تئاتر اصفهان به صحنه برد و یک سال بعد، قطعهٔ معروف «سلام» را در دستگاه «چهارگاه» ساخت که از معروفترین قطعات موسیقی ایرانی بهشمار میرود. این قطعه بعدها توسط حسین علیزاده در آلبوم «صبحگاهی» با سازبندی و ارکستراسیونی حجیم بازسازی شد.
کسایی در سال ۱۳۲۹ برای اولینبار نی را به ارکستر برد و با ارکستر رادیو ارتش اصفهان همکاری خود را شروع کرد. در سالهای بعد با ارکسترهای متعدد رادیو به سرپرستی هنرمندانی مانند ابوالحسن صبا، حسین یاحقی، حبیبالله بدیعی، محمد میرنقیبی، همایون خرم و دیگران به فعالیت خود در این زمینه ادامه داد.
در سال ۱۳۳۵ به دعوت داوود پیرنیا به برنامهٔ «گلها» راه یافت و تا سال ۱۳۵۷ که در گلچین هفته شرکت کرد، با این سلسله برنامه، همکاری داشت.
از سال ۱۳۴۶، فضای کاری کسایی ابعادی جهانی هم پیدا کرد و یک صفحهٔ دورو در مایههای «شور» و «ماهور» از نوازندگی نی او همراه تنبک جهانگیر بهشتی توسط کمپانی C. B. S فرانسه ضبط و در سال ۱۳۵۴ در نقاط مختلف جهان پخش شد. همچنین کسایی تا سال ۱۳۵۶، برنامههای متعددی در جشن هنر شیراز برگزار کرد و با نوازندگان بزرگ جهان از جمله راوی شانکار، شاران رانی و بسمالله خان دیدار کرد.
بعد از انقلاب، او آخرین برنامهٔ رسمی خود را در رادیو ایران با همکاری جلیل شهناز، محمدرضا شجریان و جهانگیر ملک اجرا کرد. در این سال و تا پیش از سال ۱۳۶۱، آرشیو موسیقی رادیو اصفهان از بین رفت و کسایی هم از صداوسیما برکنار و حقوقش قطع شد.
کسایی در دههٔ ۱۳۶۰ به کشورهای آلمان، انگلیس، فرانسه و هلند سفر کرد و در چند برنامهٔ رادیویی، به اجرای برنامه پرداخت. در سال ۱۳۶۹ نیز تندیس او در گالری مفاخر هنری جهان در لندن نصب شد.
پس از آنکه کسایی در سال ۱۳۷۰ در جشنوارهٔ نینوازان در تالار اندیشه شرکت کرد، فعالیت او دوباره رونق گرفت و در سال ۱۳۷۴ صداوسیما مستمری او را برقرار کرد. کسایی در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت نشان درجهٔ یک فرهنگ و هنر شد. همچنین در سال ۱۳۸۱ بهعنوان چهرهٔ ماندگار موسیقی انتخاب و از او تقدیر شد.
کسایی در سال ۱۳۷۵ به آمریکا و کانادا سفر و در محافل شعر و موسیقی شرکت کرد. در سال ۱۳۷۶ هم با تلاش محمدرضا لطفی، انجمن دوستداران موسیقی ایرانی واشنگتن، مجلس گرامیداشتی برای کسایی برپا داشت. در سال ۱۳۸۱ محمدجواد کسایی (فرزند حسن کسایی) کتاب «از موسیقی تا سکوت» را که حاصل نیم قرن تلاش موسیقایی حسن کسایی است، با مقدمه بیژن ترقی به بازار کتاب عرضه کرد.
حسن کسایی در اصفهان سالها مکتبدار موسیقی اصفهان در رشتههای نی، سهتار و آواز بوده است. اگرچه بیشتر آثار حسن کسایی بداههنوازی است تا موسیقی پیشساخته، ولی امروز بخش زیادی از ضربیها و حتا آوازیهای نوازندگان نی، بهره گرفته از نوازندگیهای اوست. او در زندگی هیچ دلبستگیای بهجز موسیقی ندارد.
دیده شده که او حتا با لوله کردن کاغذی ساده و سوراخ کردن آن، اقدام به نواختن نی کرده که این در یکی از نوارهای صوتی آموزشی او نیز بیان شده است.
در گذشته صدای نی همراه با ناخالصی زیاد بود، یعنی نواختن آن به صورتی بود که تفاوت محسوسی بین صداهای اوج، بم و بم نرم نبود، ولی استاد کسایی توانست با تغییر حالت در زبان، در محل استقرار زبان، حالت لب و فرم سر نی، صدایی بسیار شفاف و بدون ناخالصی از نی تولید کند. همین پیشرفت باعث شد تا نوازندگی نی او، به رادیو راه پیدا کند. تکنوازیها و همکاری با نوازندگان و خوانندگان مشهور آن زمان مانند جلیل شهناز، علی تجویدی، احمد عبادی، تاج اصفهانی، ادیب خوانساری و... باعث شد تا نی همردیف سازهای دیگر قرار بگیرد.
از کارهای اخیر کسایی میتوان به آلبوم «دختر گلفروش» با تنظیم مهرداد یزدانی و آواز علی جهاندار و گفتوگوی نی و تار که حاصل همنوازی او با شهرام میرجلالی است، اشاره کرد.
منبع:
ایسنا
تاریخ انتشار : شنبه 2 اردیبهشت 1391 - 00:00
دیدگاهها
امیدوارم خداوند متعال به عمر بابرکت استاد بیافزاید ومارا از داشتن چنین شخصیت بزرگی محروم نگرداند
خداوند همه بیماران را شفا بده حسن کسایی عزیز را هم شفا بده
خدانگه دارت کسایی بزرگ
نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق.
بعد از رفتن این بزرگواران چی بر سر موسیقیمون میاد؟!!!
افزودن یک دیدگاه جدید