plays 117723
موسیقی ما - میگویند در تمامی آثار نمایشی و درامها، 36 وضعیت ثابت وجود دارد و واقعهی عاشورا بسیاری از این موقعیتها را داراست. این واقعه را میتوان یکی از دراماتیکترین اتفاقاتِ بشری از آغاز تا امروز دانست؛ شاید به همین سبب است که هنرِ ایران بسیار از آن بهره گرفته است. این تاثیر را در موسیقی ایران به شکلِ محسوسی میتوان مشاهده کرد؛ آنقدر که برخی بر این باورند که موسیقی مذهبی در ایران بهنوعی پایه و اساسِ موسیقی اصیل است. سینما نیز به شکلهای گوناگون از این مساله تاثیر پذیرفته و بهره برده است که از جملهی آن میتوان به شمارِ فراوانِ فیلمها و سریالهایی اشاره کرد که با بهرهگیری از این قیامِ عظیم ساخته شده است. در این گزارش نگاهی کوتاه به موسیقیِ برخی از این آثار خواهیم کرد.
آهنگساز در این اثر نگاهی بدوی داشته و به همین خاطر علاوه بر سازهای ارکستر، از سازهایی بهره برده که چندان آشنا نیستند. موسیقی فیلم در ابتدا با فرمِ ریتمیک شش- هشت آغاز میشود. استفاده از ساز قانون برای نزدیکی به فضای مقامهای عربی، استفاده از ارکستر زهی برای ایجادِ یک فضای تعلیق توأم با اضطراب و بهرهگیری از ریتمِ حرکتِ اسب از مشخصاتِ این اثر است. درصحنهای از فیلم، مویهی زنان به تصویر کشیده میشود که با همراهی ارکستر زهی همراه است، استفاده از سازهای بادی-برنجی نیز فضای حماسیِ اثر را یادآور میشود.
انتظامی بعدها ارکستر را برای اجرای زندهی این قطعه رهبری کرد.
«واربک» در موسیقی این فیلم از سازهای کوبهای بهره برد که بیشتر نمایانگرِ فضای فیلم است. او نیمنگاهی نیز به موسیقی فیلم «محمدرسول الله ص» داشته است. این فیلم هنوز به اکرانِ عمومی در نیامده است؛ اما تعدادی از قطعاتِ این اثر منتشر شد و اركستراسیون و استفاده مناسب از المانهای موسیقی شرق برای این فیلم تاریخی و حماسی از نقاطِ قوتِ آن بود. البته آن سال که «کارن همایونفر» که دیپلمِ افتخار موسیقی را گرفت، به این نکته اشاره داشت که: «ما به هرچه احتیاج داشته باشیم به آهنگساز خارجی احتیاجی نداریم.» موسیقی این اثر را ارکستر سمفونیک بلژیک نواخته است.
او بخشِ اصلی فیلم خود را بر پایهی موسیقی بوشهر و سنج و دمام بهره میگیرد. دمامی که قهرمانِ فیلم مینوازد با ریتم کندی آغاز میشود و سپس تندتر میشود. سكانس پایانی فیلم كه با دمام زدن عاشقانه بشیرو زیر باران شبانه همراه شده، یكی از بهترین پایان بندیهای تاریخ سینمای ایران است و سهمِ موسیقی در آن انکارناپذیر.
تیتراژ ابتدایی و انتهایی اثر از موسیقی شروهخوانی و نوحهخوانی بهره برده است؛ تیتراژ ابتدایی را خواننده-بازیگری خوانده که خود اهل منطقه خیج در کویر مرکزی ایران است و موسیقی تیتراژ پایانی نیز توسط «صدیقه بحرینی» خوانده شده.
موسیقی این سریال با حاشیههایی نیز همراه شد. لالایی پایانی این سریال پیشتر در مجموعهای تحت عنوان «موسیقی مذهبی شیعیان ایران» در بخش «تعزیههای بومی بوشهر» با عنوان مرثیه علی توسط انتشارات ماهور منتشر شده بوده و در آن زمان «صدیقه بحرانی» اعلام کرد از پخش بدون اجازه صدایش از تلویزیون شوکه شده و از صدا و سیما به دستگاه قضایی شکایت خواهد کرد. او البته از طرف مدیرِ وقتِ صدا و سیما تقدیر شد و از شکایتش صرفنظر کرد.
اما «محسن شریفیان» نیز موسیقی «مختارنامه» را متعلق به خود دانست و گفت: «موسیقی تیتراژ ابتدا و انتهای این سریال به کارگردانی داود میرباقری برگرفته از موسیقی مذهبی بوشهر است که حدود 10 سال پیش به صورت کتاب و آلبومی با نام «اهل ماتم» که اثری پژوهشی متعلق به من بود توسط نشر دیرین منتشر شده است.»
نکتهی مهم آنکه آهنگساز در این اثر تنها نگاهی حزنآمیز نداشته است که حضرت زینب (س) گفته است در عاشورا چیزی جز زیبایی ندیده است. «علیرضا قربانی» نیز دربارهی دلیلِ موفقیتِ این اثر گفته است: «زمانی که یک قطعه موسیقی قرار است با تصویر همراه شود باید همه عوامل با هم هماهنگ بوده و تمام تلاش خود را بکنند تا کاری اثرگذار به وجود بیاید. در این گونه موارد ممکن است موسیقی قدرتمند باشد، اما تصویربرداری کیفیت چندانی نداشته باشد، یا این که برعکس این قضیه رخ دهد که در هر کدام از این دو حالت نتیجه کار چندان مطلوب نیست؛ اما در سریال «شب دهم» همه عوامل در یک مسیر و هماهنگ با هم حرکت کردند. کارگردانی، داستان، شعر و موسیقی و همه عوامل دیگر موجب ماندگاری این اثر شد. در چنین مواردی ممکن است مردم داستان سریال را در گذر زمان فراموش کنند و این تنها به علت طولانی بودن داستان است اما موسیقی تیتراژ را مردم پس از پایان سریال نیز می توانند بشنوند و به یاد داشته باشند.»
در این سریال «تعزیه» نیز به عنوان یک کهن الگوی پنهان به کار گرفته شده است.
- روز واقعه
آهنگساز در این اثر نگاهی بدوی داشته و به همین خاطر علاوه بر سازهای ارکستر، از سازهایی بهره برده که چندان آشنا نیستند. موسیقی فیلم در ابتدا با فرمِ ریتمیک شش- هشت آغاز میشود. استفاده از ساز قانون برای نزدیکی به فضای مقامهای عربی، استفاده از ارکستر زهی برای ایجادِ یک فضای تعلیق توأم با اضطراب و بهرهگیری از ریتمِ حرکتِ اسب از مشخصاتِ این اثر است. درصحنهای از فیلم، مویهی زنان به تصویر کشیده میشود که با همراهی ارکستر زهی همراه است، استفاده از سازهای بادی-برنجی نیز فضای حماسیِ اثر را یادآور میشود.
انتظامی بعدها ارکستر را برای اجرای زندهی این قطعه رهبری کرد.
- رستاخیز
«واربک» در موسیقی این فیلم از سازهای کوبهای بهره برد که بیشتر نمایانگرِ فضای فیلم است. او نیمنگاهی نیز به موسیقی فیلم «محمدرسول الله ص» داشته است. این فیلم هنوز به اکرانِ عمومی در نیامده است؛ اما تعدادی از قطعاتِ این اثر منتشر شد و اركستراسیون و استفاده مناسب از المانهای موسیقی شرق برای این فیلم تاریخی و حماسی از نقاطِ قوتِ آن بود. البته آن سال که «کارن همایونفر» که دیپلمِ افتخار موسیقی را گرفت، به این نکته اشاره داشت که: «ما به هرچه احتیاج داشته باشیم به آهنگساز خارجی احتیاجی نداریم.» موسیقی این اثر را ارکستر سمفونیک بلژیک نواخته است.
- به خاطر هانیه
او بخشِ اصلی فیلم خود را بر پایهی موسیقی بوشهر و سنج و دمام بهره میگیرد. دمامی که قهرمانِ فیلم مینوازد با ریتم کندی آغاز میشود و سپس تندتر میشود. سكانس پایانی فیلم كه با دمام زدن عاشقانه بشیرو زیر باران شبانه همراه شده، یكی از بهترین پایان بندیهای تاریخ سینمای ایران است و سهمِ موسیقی در آن انکارناپذیر.
- مختارنامه
تیتراژ ابتدایی و انتهایی اثر از موسیقی شروهخوانی و نوحهخوانی بهره برده است؛ تیتراژ ابتدایی را خواننده-بازیگری خوانده که خود اهل منطقه خیج در کویر مرکزی ایران است و موسیقی تیتراژ پایانی نیز توسط «صدیقه بحرینی» خوانده شده.
موسیقی این سریال با حاشیههایی نیز همراه شد. لالایی پایانی این سریال پیشتر در مجموعهای تحت عنوان «موسیقی مذهبی شیعیان ایران» در بخش «تعزیههای بومی بوشهر» با عنوان مرثیه علی توسط انتشارات ماهور منتشر شده بوده و در آن زمان «صدیقه بحرانی» اعلام کرد از پخش بدون اجازه صدایش از تلویزیون شوکه شده و از صدا و سیما به دستگاه قضایی شکایت خواهد کرد. او البته از طرف مدیرِ وقتِ صدا و سیما تقدیر شد و از شکایتش صرفنظر کرد.
اما «محسن شریفیان» نیز موسیقی «مختارنامه» را متعلق به خود دانست و گفت: «موسیقی تیتراژ ابتدا و انتهای این سریال به کارگردانی داود میرباقری برگرفته از موسیقی مذهبی بوشهر است که حدود 10 سال پیش به صورت کتاب و آلبومی با نام «اهل ماتم» که اثری پژوهشی متعلق به من بود توسط نشر دیرین منتشر شده است.»
- معصومیت از دست رفته
- شب دهم
نکتهی مهم آنکه آهنگساز در این اثر تنها نگاهی حزنآمیز نداشته است که حضرت زینب (س) گفته است در عاشورا چیزی جز زیبایی ندیده است. «علیرضا قربانی» نیز دربارهی دلیلِ موفقیتِ این اثر گفته است: «زمانی که یک قطعه موسیقی قرار است با تصویر همراه شود باید همه عوامل با هم هماهنگ بوده و تمام تلاش خود را بکنند تا کاری اثرگذار به وجود بیاید. در این گونه موارد ممکن است موسیقی قدرتمند باشد، اما تصویربرداری کیفیت چندانی نداشته باشد، یا این که برعکس این قضیه رخ دهد که در هر کدام از این دو حالت نتیجه کار چندان مطلوب نیست؛ اما در سریال «شب دهم» همه عوامل در یک مسیر و هماهنگ با هم حرکت کردند. کارگردانی، داستان، شعر و موسیقی و همه عوامل دیگر موجب ماندگاری این اثر شد. در چنین مواردی ممکن است مردم داستان سریال را در گذر زمان فراموش کنند و این تنها به علت طولانی بودن داستان است اما موسیقی تیتراژ را مردم پس از پایان سریال نیز می توانند بشنوند و به یاد داشته باشند.»
در این سریال «تعزیه» نیز به عنوان یک کهن الگوی پنهان به کار گرفته شده است.
-
آرین قیطاسی , سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما , آوش مدیا -
سایت موسیقی ما , آوش مدیا -
سایت موسیقی ما , آوش مدیا -
شهرام ناظری , سایت موسیقی ما -
عالیم قاسم اف , سایت موسیقی ما -
پدرام امینی ابیانه , سایت موسیقی ما -
سالار عقیلی , ابوالفضل صادقی نژاد , سایت موسیقی ما -
سازنگار , سامان احتشامی , سایت موسیقی ما -
فردین خلعتبری , سایت موسیقی ما -
حیدو هدایتی , سایت موسیقی ما -
فرهاد فخرالدینی , سایت موسیقی ما -
شهرام ناظری , سایت موسیقی ما -
پژمان طاهری , سایت موسیقی ما -
همایون شجریان , فردین خلعتبری , سایت موسیقی ما -
مجید رضوی , سایت موسیقی ما -
رضا موسوی , سایت موسیقی ما -
سازنگار , پویا نیکپور , سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما , علیرضا پور استاد -
سایت موسیقی ما , مهدی بوستانی -
گروه چارتار , سایت موسیقی ما -
سالار عقیلی , سایت موسیقی ما -
سازنگار , آزاده امیری , سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما , فردین خلعتبری , علی اکبر قربانی , مانی جعفرزاده -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
فرهاد فخرالدینی , علی اکبر قربانی , سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما , ماکان بند -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما -
علیرضا میرآقا , سایت موسیقی ما , سازنگار -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما , اکسیر نوین , محمدرضا خانزاده -
سایت موسیقی ما , سهراب پورناظری , علی قمصری -
سایت موسیقی ما , اکسیر نوین , محمدرضا خانزاده -
سایت موسیقی ما , محمد بحرانی -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما , منوچهر صهبایی -
سایت موسیقی ما -
سایت موسیقی ما , آیدین الفت
افزودن یک دیدگاه جدید